1-darajali fonemalar. Ular variantlarning (1-darajali divergentlar yoki
alternantlarning) yig‗indisidan tarkib topadi (F-1). Mas., prud va prudы so‗zlarida
ikkita fonema - (t) va (d), prud va prut so‗zlarida esa bitta fonema (t) bor. Bu
tezisdagi "1-darajali fonema" o‗z moxiyatiga ko‗ra L.V.Shcherba nazariyasidagi
"fonema"ga va Moskva fonologiya nazariyasidagi "variant"ga to‗g‗ri keladi.
2-darajali fonemalar. Fonemalarning bu turi substitutlar (2-darajali
divergentlar yoki alternantlar) yig‗indisidan tarkib topadi (F-2). Ular I.A.Boduen
de Kurtene ta‘rifidagi "fonema"ga va Praga funksional tilshunosligi ta‘rifidagi
"arxifonema"ga to‗g‗ri keladi.
86
Dostları ilə paylaş: |