Фуат рясулов

Məhsulların adı	Baza ilində alınmış məhsulların miqdarı	Baza ilində əmtəə vahidinin qiyməti
Birinci ildə əmtəə vahidinin qiyməti
Pitsa	30	5000	7000
Yazılı audiokaset	40	6000	5000
Altı butulka qablaşdırılmış alkoqolsuz içki	60	1500	2000

Əvvəlcə baza ilində bütün əşyaların əldə edilməsinə çəkilən məsrəfləri hesablayaq.

(30x 5000)= 150 000 manat

+(40x 6000)= 240 000 manat

+(60x 1500)= 90 000 manat

Cəmi: 480 000 manat

1-ci ilə istehlak qiymətləri indeksini hesablamaq üçün ilk növbədə həmin ildə əşyaların alınmasına xərcləri hesablayaq. Hesablamanın nəticəsi belə olar- 530 000 manat ((30 x 7000 manat) + (40 x 5000 manat) + (60 x 2000 manat)) olmalıdır. Onda 1-ci ildə istehlak qiymətləri indeksi 110,4 faiz ( 530000 / 480000) x 100 olacaq. Bu o deməkdir ki, biz baza ilində 100 000 manata ala biləcəyimizi cari ildə 110 400 manata alırıq. Eyni zamanda biz 110,4-dən 100-i çıxsaq onda faiz nisbəti ilə qiymət dəyişikliyini müəyyən edə bilərik. Bizim misalda bu göstərici baza ilinə nisbətdə birinci ildə 10,4 faizlik artımı ifadə edir.

Tutaq ki, istehlak qiymətləri indeksi (CPİ) 1-ci ildə 150, ikinci ildə isə 165 olubsa, onda demək olar ki, ötən illə müqayisədə qiymət artımı 10 faizə bərabərdir. Bunu aşağıdakı düsturun köməyi ilə hesablamaq olar.