| XALİS İNHİSAR
İnhisar o vaxt mövcud olur ki, yalnız bir firma həmin məhsulun yeganə istehsalçısı sayılır və onun bazarda əvəzedicisi yoxdur.
Məhsulun əvəzləyicisinin olmamasından danışarkən, başlıca olaraq, alıcının seçiminin, alternativinin məhdudluğu başa düşülür. Malın əvəzləyicisinin olmaması reklam baxımından çox sərfəlidir. Belə olan halda inhisarçıya reklama külli miqdarda vəsait xərcləməyə ehtiyac qalmır, çünki onsuz da onun bazarda rəqibi yoxdur. Biz öyrənmişdik ki, xalis rəqabətdə ayrıca firma bazarın təyin etdiyi qiymətlə razılaşmağa məcburdur. İnhisarçı isə qiymət üzərində nəzarəti həyata keçirir, qiymətləri diktə edir. O, istehsal olunmuş məhsulların miqdarı üzərində manipulyasiya etməklə qiymətə təsir göstərir. İnhisarın mövcudluğu praktiki olaraq iqtisadi, texniki, hüquqi və s. baryerlərin dəf edilməsi ilə izah olunur. Burada, biz xüsusilə qeyd etməliyik ki, "təbii inhisarlar"a əsasən ictimai istehlak sferasında, elektrik, su və qaz təhcizatı sahəsində rast gəlinir. Bu sahədə rəqabət tezliklə istehlakçıların xeyrinə dəyişdiyindən hökumət istisna olaraq bu sahəyə əlavə bir firma da cəlb edir. Lakin bu dəyişiklik olsa da belə hökumət adətən qiymətə nəzarət hüququnu özündə saxlayır.
Cədvəl 10
Dostları ilə paylaş: |
