2.1-ta`rif. segmentda aniqlangan funksiya berilgan bo`lsin Agar segmentni
nuqtalar bilan ixtiyoriy n qismga bo`lganimizda nuqtalarni tanlab olishga bog`liq bo`lmagan va ushbu (1) tengsizlikni qanoatlantiradigan o`zgarmas son mavjud bo`lsa , u holda funksiya segmentda o`zgarishi chegaralangan deyiladi. Har qanday o`zgarishi chegaralangan funksiya chegaralangan funksiyadir. Haqiqatan, o`zgarishi chegaralangan bo`lgani sababli har qanday uchun
Bundan va
tengsizlikdan funksiyani chegaralanganligi kelib chiqadi.
Odatda (1) tengsizlikni chap tamonidagi yig`indining aniq yuqori chegarasini ( segmentni qismlarga turlicha bo`lishlar to`plamiga nisbatan ) bilan belgilanadi va bu sonni funksiyaning segmentdagi to`la o`zgarishi deyiladi misollar.
1) segmentda aniqlangan va monoton o`suvchi funksiya chegaralangan
o`zgarishga ega ,chunki uning uchun (1) ko`rinishdagi har qanday yig`indi ga teng. Shunga o`xshash segmentda aniqlangan va monoton kamayuvchi funksiya ham chegaralangan o`zgarishga ega.
2) agar biror musbat va o`zgarmas A son hamda ixtiyoriyn nuqtalari uchun tengsizlik bajarilsa, funksiya segmentda Lipshits shartini qanoatlantiruvchi deyiladi. segmentda chegaralangan va Lipshits shartini qanoatlantiruvchi funksiyaning o`zgarishi chegaralangan bo`ladi. Darhaqiqat, Lipshits shartiga muvofiq:
bundan: ya`ni f ning o`zgarishi chegaralangan .
endi o`zgarishi chegaralangan funksiyalarning tuzilishi va xossalarini o`rganishga o`tamiz.
2.1-Teorema. segmentda o`zgarishi chegaralangan ikki va funksiyaning yig`indisi ,ayirmasi va ko`paytmasi ham o`zgarishi chegaralangan funksiyalar bo`ladi. Isbot. Darhaqiqat, segmentni ixtiyoriy n qismga bo`lib,
tengsizliklarni yozishimiz mumkin; bu yerda : . Bundan
ya`ni funksiyaning o`zgarishi chegaralanganligi bevosita kelib chiqadi. Ayirma uchun ham tearema shunga o`xshash isbotlanadi. Endi va funksiyalarning ko`paytmasini olamiz :
bo`lsin ba funksiyalar o`zgarishi chegaralangan bo`lgani sababli chegaralangandir. Shuning uchun va sonlar chekli. Bu holda
Bundan
Ya`ni funksiyaning o`zgarishi chegaralangan .