Vasitəsiz və Vasitəli Nitq
Direct and İndirect (Reported) Speech
Müasir Azərbaycan dilində olduğu kimi, ingilis dilində də, nitqin iki növü var:
1) vasitəsiz nitq - direct speech
2) vasitəli nitq – indirect (reported) speech
Müəllifin sözləri olduğu kimi verilərsə, belə nitqə vasitəsiz nitq deyilir: She said that his brother had graduated from the University in Oxford
Müəllifin nitqi olduğu kimi deyil, qrammatik baxımdan dəyişdirilərək, verilərsə, belə nitqə vasitəli nitq deyilir: She said that her brother had graduated from the University in Oxford.
Müəllifin sözləri 3 cür verilə bilər:
nəqli cümlə kimi 2) sual cümləsi kimi 3) əmr cümləsi kimi
Nəqli cümlədən ibarət olan vasitəsiz nitqi vasitəli nitqə çevirərkən aşağıdakı dəyişikliklər baş verir:
1. dırnaqlar atılır və “that” bağlayıcısından istifadə olunur.
2. şəxs əvəzlikləri ümumi mənaya müvafiq olaraq dəyişir. Məsələn:
She says: “My parents live in Baku”
She says that her parents live in Baku
Ümumi sualı vasitəli nitqə çevirərkən budaq cümlə “if” yaxud “whether” bağlayıcıları ilə başlanır. Məsələn:
She said to me, “Do you know him well”
She asked me if I knew him well
Xüsusi sualı vasitəsiz nitqdən vasitəli nitqə çevirərkən cümlədəki sual əvəzlikləri və ya sual zərfləri olduğu kimi saxlanılır və to say feli ümumi suallarda olduğu kimi “to ask” feli ilə əvəz olunur, cümlə üzvləri nəqli cümlədə olduğu kimi sıralanır. Məsələn, I said to him, “Whom are you waiting for?”
I asked him whom he was waiting for?”
Əmr cümlələrini vasitəsiz nitqdən vasitəli nitqə çevirərkən, cümlədə to order, to beg, to ask, to command, to tell fellərindən biri işlədilir, felin əmr şəkli məsdərlə əvəz edilir, məsələn: “Leave the room”, said the manager – The manager ordered to leave the room.
2) “Come to us today”, said my friend – My friend asked me to go to them
Dostları ilə paylaş: | 
