Гейд етмяк лазымдыр ки, биоэен елементлярин даща эениш йайылмасы тяснифатына эюря, бу елементляр 2 група бюлцнцр: 1) макроелементляр (мигдары 0,001%-дян артыг оланлар) вя 2) микроелементляр

Aminturşuların amin qruplarının iştirakı ilə gedən reaksiyalar.
Bütün 
amin qrupuna malik olan maddələr kimi, aminturşular da turşularla reaksiyaya 
girib duz əmələ gətirir: 
Aminturşu molekulundan amin qruplarını ayırmaq üçün müxtəlif 
üsullardan istifadə etmək olar. Bunlar arasında ən əlverişlisi oksidləşməklə 
aminsizləşmədir: 
Yuxarıdakı 
reaksiyaya 
bənzəyən 
oksidləşməklə 
dezaminləşmə 
(aminsizləşmə) reaksiyası orqanizm daxilində aminturşuların artıq miqdarının 
katabolizmə uğraması prosesində böyük əhəmiyyətə malikdir. Orqanizmdə 
oksidləşməklə dezaminləşmə reaksiyaları spesifik oksidazaların katalizatorluğu 
şəraitində baş verir. Bu zaman aminturşu koferment funksiyasına malik olan 
NAD
+
iştirakı ilə ikimərhələli dəyişikliyə uğrayır və oksigen mənbəyi olaraq, 
sudan istifadə edilir: 
Orqanizm daxilində baş verən dezaminləşmə reaksiyalarının digər növləri 
haqqında dərsliyin 2-ci cildində ətraflı məlumat verilmişdir. Orqanizmdən 
kənarda dezaminləşmə reaksiyası aparmaq üçün çox vaxt nitrit turşusundan 
istifadə edilir. Bu zaman müvafiq hidroksiturşu və qaz halında olan azot əmələ 
gəlir: 


-
aminturşu

-
hidroksiturşu
 

-
aminturşu
 

-
iminturşu
 

-
ketoturşu
 

---

131 
Yuxarıdakı reaksiyadan aminturşuların miqdarını müəyyənləşdirmək məq-
sədilə istifadə edilir (Van Slayk üsulu): burada əmələ gələn azotun ümumi
miqdarının yarısı aminturşu molekulundan ayrılır; bunu nəzərə alaraq, reaksiya 
zamanı xaric olan azotun miqdarına əsasən qarışıqda olan aminturşunun 
miqdarını hesablamaq olar. 
Aminturşuların tərkibində olan amin qrupları formalinlə aşağıdakı tənlik 
üzrə reaksiyaya girə bilir: 


-
aminturşu formaldehid

-
aminturşunun 
N-metilol törəməsi
Formalin reaksiyasının əhəmiyyəti bundan ibarətdir ki, bu reaksiya zamanı 
amin qrupunun funksiyası blokadaya alınır; əmələ gələn birləşmə adi turşu 
xassəsinə malik olduğundan, onun miqdarını qələvilər vasitəsilə titirləmə yolu 
ilə müəyyənləşdirmək mümkün olur (Serensenin formalinli titirləmə üsulu). 
Aminturşuların amin qruplarına xas olan bəzi reaksiyalardan zülal 
molekullarında monomerlərin (aminturşuların) hansı ardıcıllıqla yerləşdiyini 
müəyyənləşdirmək məqsədilə istifadə edilir. Aşağıda belə reaksiyalar haqqında 
məlumat veririk.