Coğrafi Konum
Bulgaristan, Makedonya, Arnavutluk ve Türkiye ile sınır komşusu olan Yunanistan’ın yüzölçümü 131.957 km2’dir. Bu alanın yaklaşık %20’si sayıları 2000’i bulan adalardan oluşmakta ve 200’e yakınında yerleşim bulunmaktadır. Sahil şeridi 15.000 km., toplam sınır uzunluğu 1.181 km.’dir. Yunanistan’ın yaklaşık %80’i dağlık arazidir. 2000 m. yüksekliği aşan 30 dolayında dağ bulunmaktadır. En yüksek noktası 2904m. ile Olympus dağıdır. En uzun nehirleri Aliakmon (297 km), Achelos (220 km), Pinios (205 km) ve Meriç’tir (204 km.) Toplam uzunluğu 490 km. olan Meriç nehri aynı zamanda Türkiye ile Yunanistan arasındaki sınırı ayırmakta olup, 204 km’lik kısım Yunanistan topraklarındaki uzunluktur. Genelinde akdeniz iklimi hakimdir.
Siyasi ve İdari Yapı
Parlamenter bir cumhuriyet olan Yunanistan’da güçler ayrılığı ilkesine bağlı olarak yasama, yürütme ve yargı organlarının görev ve yetkileri anayasada düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanı, parlamento üyeleri arasından 5 yıllığına seçilmekte olup, Karolos Papoulias 2005 yılında yapılan seçimlerin ardından cumhurbaşkanı seçilmiştir. Parlamentoda 300 sandalye bulunmaktadır. Eylül 2007 ‘de yapılan seçimlerde çoğunluğu merkez sağ kanattaki Yeni Demokrasi Partisi (YDP) kazanmıştır. 4 Ekim 2009 tarihinde yapılan genel seçimlerde ise Panhelenik Sosyalist Partisi (PASOK) galip gelerek, parlamentoda çoğunluğu ele geçirmiş, ve George Papandreou başbakan olmuştur. Panhelenik Sosyalist Partisi (PASOK), Yeni Demokrasi Partisi (YDP), Komünist parti (KKE), Radikal Sol Koalisyonu (SyRizA) faaliyet gösteren başlıca siyasi partilerdir. Halen başbakanlığı Radikal Sol Koalisyonu lideri yürütmektedir.
Nüfus ve İşgücü Yapısı
Yunan nüfusunun etnik yapısı giderek artan sayıda mülteci ve göçmenlerin ülkeye akın etmesiyle değişmektedir. Nüfus tahminine göre Yunanistan'da 11.2 milyon insan yaşamaktadır. Son dönemlerde sayıları bir milyona yaklaşan göçmen ve mülteci Yunanistan'a yerleşmiş bulunmaktadır. Ülkeye Ortadoğu ve Afrika kıtasından, Çin ve Doğu Avrupa ülkelerinden göç olmaktadır. Avrupa'nın diğer ülkelerinde olduğu gibi Yunanistan'da nüfus giderek yaşlanmaktadır. Yunanistan’ın orta ve uzun vadede karşı karşıya kaldığı en önemli sorunların başında “nüfus yaşlanması” gelmektedir. Göç dışı rakamlara bakıldığında 10 milyonluk Yunanlı sayısı doğal ölümlerle azalmakta ve ülkedeki yaş ortalaması sürekli yükselmektedir. En son 2012 yılı rakamlarına baktığımızda nüfus göçe rağmen binde 5,5 düşmüştür. Büyük şehirlerdeki Arnavut mahalleleri ve Batı Trakya dışında ülke nüfusu artık geri döndürülemez biçimde tükenmektedir. Birçok bölgede yaş ortalaması 50’nin üstündedir. Yunanistan her yıl ortalama 200 bin kürtajla bu alanda AB şampiyonudur ve bu rakam doğum sayısının iki mislidir. Doğurganlık oranı çok düşüktür.
TEMEL SOSYAL VE EKONOMİK GÖSTERGELER
Temel Sosyal Göstergeler
Resmi Adı
|
Yunanistan
|
Nüfus
|
11,1milyon (2014)
|
Dil
|
Yunanca
|
Din
|
Ortodoks Hıristiyanlık
|
Yüz ölçümü
|
131.957 km2
|
Başkent (nüfus)
|
Atina (3.8 milyon)
|
Başlıca Kentler (nüfus)
|
Selanik (1,1 milyon), Patras (311 bin), Larisa (284 bin), Iraklion (304 bin)
|
Yönetim Şekli
|
Parlamenter Cumhuriyet
|
Cumhurbaşkanı
|
Prokopis Pavlopoulos
|
Başbakan
|
Alexis Tsipras
|
Para Birimi
|
Euro
|
Kaynak: The Economist Intelligence Unit Greece Country Report
Temel Ekonomik Göstergeler (E.I.U-a:Gerçekleşen, b:Öngörü)
|
2010a
|
2011a
|
2012a
|
2013a
|
2014a
|
2015b
|
GSYİH (milyar dolar, cari fiyatlarla)
|
300
|
289
|
250
|
242
|
238
|
198
|
Reel Büyüme Oranı (%)
|
-5.4
|
-8.9
|
-6.6
|
-3,9
|
0.8
|
-3.0
|
Özel Tüketim Harcamaları (% reel değişiklik)
|
-7.1
|
-10.6
|
-7.8
|
-2.0
|
1.3
|
-1.0
|
Kişi başına GSYİH ($ PPP)
|
29.012
|
26.684
|
25.388
|
25.433
|
25.699
|
24.938
|
İşsizlik Oranı (%, ort.)
|
12.7
|
17.9
|
24.6
|
27.5
|
26.5
|
26.1
|
Enflasyon Oranı (%, AB armonize ölçüsü)
|
4,7
|
3,1
|
1,0
|
-0,9
|
-1,4
|
-1,4
|
Kredi Faiz Oranı (%, ort.)
|
6.0
|
7.1
|
7.3
|
7.0
|
6.5
|
6.0
|
$/€ (yıl sonu)
|
1.34
|
1.29
|
1.32
|
1.38
|
1.21
|
0.98
|
İhracat (fob, milyar dolar)
|
22
|
27
|
28
|
30
|
31
|
22
|
İthalat (fob, milyar dolar)
|
-60
|
-65
|
-53
|
-52
|
-55
|
-42
|
Dış ticaret dengesi (milyar dolar)
|
-38
|
-38
|
-25
|
-23
|
-20
|
-18
|
Bütçe Dengesi (%GSYIH)
|
-11.1
|
-10.2
|
-8.7
|
-12.3
|
-3.5
|
-6.6
|
Kamu Borçları (% GSYIH)
|
146
|
171
|
157
|
175
|
177
|
186
|
Ekonomik Yapı
Yunanistan kabaca 11 milyon nüfusu olan ve satın alma gücü paritesiyle 2014 yılında 238 milyar dolar GSYİH üreten bir ülkedir. Kişi başına gelir ise satın alma gücü paritesiyle 2014 yılında 25 bin dolar değerinde gerçekleşmiştir.
Yunanistan 1981 yılında Avrupa Birliği’ne girmiş, 2001 yılında ise euro sisteminin 12’nci üyesi olmuştur. 1980-2008 arasındaki 28 yıllık dönemde Yunanistan’ın milli geliri beş misli artmıştır. Finansal kriz yılı 2008 yılından önceki on yıl ile karşılaştırıldığında ise ülkenin milli geliri yüzde 237 artış göstermiştir. 2008 yılı sonunda kişi başına gelir Avrupa Birliği’ne girilen 1981 yılına göre de tam yüzde 365 oranında artmıştır. 2014 yılına gelindiğinde ise Yunanistan’ın kişi başına geliri Avrupa Birliği ortalamasının yüzde 72 kadarına karşı gelmektedir. 1981 yılından itibaren bu güne kadar ülkeye toplam 200 milyar euro kadar euro bölgesi fonlarından yatırım yapılmıştır.
Yunanistan’da devletin ekonomideki payı %40 oranındadır. Hizmet ağırlıklı ekonomiden oluşan Yunanistan gemi taşımacılığı, turizm ve bankacılık dışındaki sektörlerde rekabet edememektedir. Sanayinin GSYİH içindeki payı %16.5, tarımın %3.6, hizmetlerin ise %79.9’dur. Turizm, gemicilik, finans, inşaat ve telekom sektörün en önemli kalemleridir. İşgücünün %11.8’ini istihdam eden tarım sektöründe üretimi yapılan önemli ürünler taze meyve sebze, zeytin, tütün, şeker, pirinç, buğday, işlenmiş meyve sebze, konserve şeftali ve domates ve zeytinyağı’dır. Firmaların geneli küçük aile işletmeleridir.
Yunanistan özellikle sanayi ürünlerinde çok sınırlı ve az sayıda üretim imkanları ile toplam talebinin %80’ler gibi bir kısmını ithalat ile karşılayan ülke konumundadır.
Gemi taşımacılığı Yunanistan için hayati öneme sahip sektördür. Sektör ülke gayrisafi yurtiçi hasılasının %7.5’ini oluşturmakla birlikre 200.000’den fazla kişiye istihdam yaratmaktadır. Yunanistan ticaret filosu dünya filosunun yaklaşık %20’sini elinde bulundurmaktadır. (Müşavirlik Raporu) Yunanistan Gemiciler Birliği verilerine göre ülkenin gemi taşımacılığından elde ettiği senelik gelir 14 milyar doların üzerindedir.
Yunanistan ekonomisi için öneme sahip olan turizm sektörü ülke hasılasının yaklaşık %16’sını oluşturmaktadır. Sektörde 657 bin kişi istihdam edilmiştir.
GSYİH-Sektörlere Göre Dağılım (%)
|
2014b
|
Tarım
|
3.6
|
Sanayi
|
12
|
Hizmetler
|
84.9
|
Kaynak: E.I.U b: Tahmin
Ekonomik Performans
2008 yılından itibaren Yunan ekonomisinin büyümesi daralmış olup, ekonomi 2009 yılında %3.1, 2010 yılında %5.4, 2011 yılında %8.9 oranında, 2012 yılında %6.6 oranında daralmıştır. Ekonomi 2013 yılında da daralmasını sürdürmüş olup, %3.9 oranında daralmıştır.
2014 yılında %0.8 oranında büyüyen ekonominin sermaye kontrolünün etkisi ve iktisadi faaliyetler üzerine olan program tedbirlerinin 3. ve 4. çeyrekte kendini hissettirmesi yüzünden 2015 yılında %3 oranında daralacağı öngörülmektedir. 2016 yılında da %1’lik büyüme oranına ulaşılacağı öngörülmektedir.
ICAP Group tarafından açıklanan verilere göre; 2014 yılında şirket iflaslarında önceki yıla oranla %15.8 düşüş yaşanmıştır. Yunanistan’da geçen yıl 330 şirket iflasını isterken, bu rakam önceki yıl 392 olarak gerçekleşmiştir.
ICAP tarafından 17 Avrupa ülkesi arasında yapılan araştırmada, Yunanistan, iflasa giden şirket sayısı bakımından İspanya’dan sonra ikinci sırada yer almaktadır. (Kathimerini- 23.10.2015)
Reel GSYİH Büyüme Oranları (%)
Yıllar
|
2011
|
2012
|
2013
|
2014
|
2015b
|
2016b
|
Reel büyüme oranı (%)
|
-8.9
|
-6.6
|
-3.9
|
0.8
|
-3.0
|
1.0
|
b: Öngörü
Kaynak: EIU
Ekonomi Politikaları
Bütçe açıkları, borç stoğunda artış, kamu harcamalarında israf, sosyal güvenlik sistemindeki bozukluk, işgücü maliyetlerinin yüksekliği kronikleşmiş yapısal sorunlar olarak bilinmektedir.
2009 yılında bütçe dengesinin GSYİH içindeki payı %15.6 gibi kritik bir orana yükselmiştir. 2010 yılında bütçe dengesinin GSYİH’ye oranı %11, 2011 yılında %10.2, 2012 yılında %8.7 oranında gerçekleşmiştir. 2013 yılında da %12.3 oranında gerçekleşmiş olup, 2014 yılında %3.5 oranına indirilebilmiştir.
Yunanistan’ın kamu borçları 2013 yılında GSYIH’nin %175 oranında gerçekleşmiştir. 2014 yılında %177.1 oranında gerçekleşmiş olup, aynı oranın 2015 yılında %176.6 olacağı öngörülmektedir. Yunanistan dünyada Japonya’dan sonra kamu borcu en yüksek olan ikinci ülke konumundadır.
Mart 2010’da toplanan AB Zirvesi’nde AB ve İMF’nin katkısıyla Yunanistan’a 110 milyar euro’luk finansal yardım paketi açılmıştır. Paket karşılığında kamu kesiminde maaşların kesilmesi, emekli maaşlarının indirilmesi ve kapsamlı vergi artırımları yapılması kararlaştırılmıştır. Haziran 2011’de ise Yunan parlamentosu kamu harcamalarını azaltmayı ve vergi artışlarını içeren orta vadeli mali stratejiyi onaylamıştır.
Vergi oranlarındaki artış, düşen reel ücretler ve yüksek işsizlikle beraber 2011 yılında özel tüketim harcamaları %10.6 oranında, 2012 yılında %7.8 oranında, 2013 yılında %2 oranında daralmış olup, 2014 yılında ise %1.3 oranında canlanma göstermiştir.
Yüksek kurumlar vergisi ve daraltıcı banka kredi politikaları sonucu yatırım harcamaları 2011 yılında %16.8, 2012 yılında %28.7 oranında, 2013 yılında %9.5 oranında daralmıştır. Yatırım harcamaları 2014 yılında %2.7 oranında büyümüştür. 2015 yılında ise %7 oranında daralacağı öngörülmektedir.
Eurogrup orta vadeli mali projeksiyonları, bütçe açığının GSYİH'ye oranının 2017'ye kadar %0.7 olmasını hedeflemiştir. Bütçe fazlası GSYİH oranının ise %4.5 olması amaçlanmıştır. Orta vadeli bütçe fazlası hedefinin etkin olmayan vergi tahsisatı ve gerçekçi olmayan özelleştirme hedeflerinden dolayı başarıya ulaşması mümkün gözükmemektedir. Hükümet 2017 için bütçe fazlası hedefini %3'e indirmiştir.
Gelir artırıcı ve harcama kısıcı politikaların yanısıra 50 milyar euro'luk kamu varlıklarının özelleştirilmesi programının da yürürlüğe konması kararlaştırılmıştır. Bununla beraber, özelleştirme süreci çok ağır ilerlemekte olup, başarıya ulaşmamıştır. 2020 yılına kadar kümülatif 24 milyar euro’luk hedefin başarıya ulaşma ihtimali mümkün gözükmemektedir. Halen, özelleştirme hedefinin ancak %6'sı başarılabilmiştir.
Euro ülkeleri maliye bakanları Yunanistan'a verilecek ikinci yardım paketini Mart 2012’de yaptıkları toplantıda onaylamışlardır. Yunanistan Mart ayında özel yatırımcıların elindeki devlet tahvillerini daha uzun vadeli ve yarıdan düşük nominal değerde kağıtlarla değiştirerek borçlarını 100 milyar euroyu aşkın bir miktarda azaltmayı başarmıştır. Takasın başarısı üzerine euro ülkeleri maliye bakanları 2014 yılına kadar Atina'yı finanse edecek 130 milyar euroluk ikinci yardım paketini onaylamışlardır.
Yunanistan parlamentosu, hükümet içindeki çatlağa ve şiddetli halk gösterilerine rağmen, uygulanması düşünülen ve yeni yardımların kapısını açacak ve ülkenin iflasını önleyecek harcama kesintileri ve vergi artışlarından oluşan bir tasarruf önlemleri paketini 2013-16 Orta Vadeli Finansal Strateji Çerçevesinde 2012 kasım ayının başlarında onaylamıştır. 2013-2014 yılları için 13,5 milyar euro tutarındaki kesintiler şu an 65 olan emeklilik yaşında iki yıl artış, ücret ve maaşlarda kesintiler ve mevduat vergilerinde artış içermektedir.
Özel sektörün elindeki kamu borcunun yeniden yapılandırılmasına, ve 2012 yılında Yunan tahvillerini elinde bulunduran kamu sektörünün borç vadelerinin uzatılmasına, faizlerin düşürülmesine rağmen, kamu borcunun sürdürülebilirliği şüphe ile karşılanmaktadır.
Yunanistan'da hükümetin, AB ve IMF'nin mali yardımlarının sürmesine ilişkin çok yönlü yasa tasarısının oy çoğunluğuyla 2013 nisan ayında meclisten geçmesinin ardından ülkede huzursuzluk iyice derinleşmiştir. Parlamentodan geçen tasarı ile kamu kurum ve kuruluşlarında işten çıkarmalar, tasarruf amacıyla bazı okulların ve savunma sanayisindeki kurumların birleştirilmesi, belediye zabıtaları ile okul güvenlik birimlerinin iptal edilmesi, belediye bütçelerinin Maliye Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca kayyum altına alınması öngörülmektedir. Öte yandan, Yunan Hükümeti, Troyka ile varılan anlaşma gereğince 4 bini 2013 yılı içerisinde olmak üzere 2014 yılı sonuna kadar yaklaşık 15 bin devlet memurunun işine son vermeyi planlamıştır.
Yunanistan’da E.I.U verilerine göre işsizlik %27.5 oranında gerçekleşmiştir. Genç işsizlik yüzde 60’ın üzerindedir. 10.7 milyon nüfusta 5 milyon kişi çalışmamakta, emekli ya da işsizdir. Faal çalışan 3.5 milyon civarındadır. Kısacası 3.5 milyon, 5 milyona bakmaktadır. Ülkede yaklaşık 3 milyon hane mevcut olup, bunun 2.5 milyonu ödenmeyecek kadar ağır vergi borcu altındadır.
Piyasalardan 2011'de borçlanma imkanı kalmayan Yunanistan'a Euro Bölgesi tarafından sağlanan 240 milyar euroluk kurtarma paketlerinin süresi 2014’ün sonunda dolmuş olduğu için, Ocak 2015 seçimlerini takiben yeni Çipras hükümeti süre uzatımı talebinde bulunmuştur. Eurogroup, haziran ayının sonuna kadar yeni hükümete süre uzatımı tanımış olup, yükümlülüklerin yerine getirilmesi doğrultusunda 3. finansal yardım görüşmelerine başlanacağını umut etmektedir.
2014’ün sonunda Yunan hükümeti borcun kırpılmasından ziyade borç vadelerinin uzatılması ve faizlerin düşürülmesi doğrultusunda kamu borcunun yeniden yapılandırılması görüşmelerine başlanmasını ümit etmektedir. Resmi alacaklılar ise borcun kırpılmasına sıcak bakmamaktadır.
Yunanistan'ın yüzde 60'ı Euro Bölgesi'ne, yüzde 15'i devlet tahvillerine, yüzde 10'u IMF'ye, yüzde 8'i Yunan bankaları ve yabancı bankalar başta olmak üzere diğer kreditörlere, yüzde 6'sı da Avrupa Merkez Bankası'na olmak üzere toplamda yaklaşık 323 milyar avro borcu bulunmaktadır.
Yunanistan’ın kamu borçlarının yarıdan fazlası, yani çok önemli bir kısmı 2020 yılından itibaren 30 yıl içinde ödenmeye başlanacak olup, düşük faizlidir. Kısa vadede önemli olan IMF kredileri ve Avrupa Merkez Bankası’na olan borçlardır. (ELA-Bankalara destek fonları) Bu borçlar küçük miktarda olmasına rağmen, IMF ve Avrupa Merkez bankası tabi olduğu kuralların dışına çıkamamaktadır. Dolayısıyla kısa dönemde Yunanistan’ı borç açısından zorlayan bu iki kurumun olacağı beklenmektedir. 20 Temmuz 2015 tarihinde Avrupa Merkez Bankası’nın kendisine ödenmesi gereken 3.5 milyar euroluk borç gerçekleştirilmezse Yunan bankalarına likidite sağlanması imkansız hale gelecektir.
2014’ün ikinci yarısında Yunanistan euro bölgesinde en hızlı büyüyen ekonomiydi. Ama 2015 yılının ilk çeyreğinde yeniden resesyona girmiştir. 2014 yılının ilk üç çeyreğinde Yunanistan’ın çeyreklik büyümeleri pozitife dönmüş iken, son çeyrekte kendini gösteren politik istikrarsızlıktan dolayı 2015’in ilk çeyreğinde ekonomi geçen yılın aynı çeyreğine göre sadece %0.3 oranında artmıştır. 2014’in 3. çeyreğinde gerçekleşen %1.5, son çeyreğinde gerçekleşen %1.3 oranındaki büyüme oranlarıyla karşılaştırıldığında Yunan ekonomisinin 2015 yılından itibaren büyüme ivmesini kaybettiği ve resesyona girdiği anlaşılmaktadır.
Ekonomi ve Sanayi Araştırma Kurumu (IOBE) 2015 mart ayında ekonomik güven endeksinin %96.8 iken, nisan ayında %92.7’ye düştüğünü tespit etmiştir. Bu oran AB-İMF yardımının alındığı 2010 yılından beri gerçekleşen en düşük endeks oranına karşı gelmektedir. Düşüş ekonominin tüm sektörlerinde kendini hissettirmiş olup, tüketici güveni de Nisan ayında mart ayına göre %31 oranında azalmıştır. 2014’ün son çeyreğinde gerçekleşen özel tüketimdeki ve gayrisafi sabit yatırımlardaki artış eğilimi 2015’in ilk yarısında daralma eğilimine girmiştir.
Bugün gelinen durumda Yunanistan borçları ödeyememesinin yanısıra maaşları dahi ödemekte zorlanmaktadır. Bu nedenle yardıma müthiş ihtiyacı olduğundan, haziran ayının sonunda temin edilecek 7,2 milyar Euro'luk dilimle 30 Haziran'da IMF'e 1,6 milyar Euro borcun ödenmesi planlanmıştır. Ancak bu miktarın serbest kalması için, kemerin daha ileri deliklere kadar sıkılması şart koşulmuştur. Bu şartlar ise, Çipras'ın meydanlarda sarf ettiği popülist söylemlerle çeliştiği için 5 temmuz'da emeklilik sistemi, katma değer vergisi ve kurumlar vergisi ile savunma harcamalarına yönelik katı "kemer sıkma" politikalarının oylandığı halkoylaması düzenlenmiştir. Yunan halkı kemer sıkma önlemleri” denen ekonomi-politikalarının uygulanmasına %60 oranında hayır oyu vermiştir. Bu arada Yunanistan, 30 Haziran'da vakti gelen borcu da ödemeyeceğini bildirerek, IMF tarihinde borcunu ödemeyen ilk gelişmiş ülke ünvanına hak kazanmıştır.
Kemer sıkma önlemleri arasında savunma sanayiine ayrılan fonun yarıya indirilmesi, emeklilik sistemi tarafından yapılan maaş ödemelerinin makul düzeylere indirilmesi, şirketlerin ödediği kurumlar vergisinin yüzde 29 düzeyine çıkarılması talep edilmektedir.
Ayrıca erken emekliliğin kaldırılması da Troyka'nın Yunanistan'dan talep ettiği ana başlıklar arasında yer almaktadır. Bu arada Troyka, EKAS adı ile bilinen ve fakir emeklilere, standart emeklilik maaşına ek verilen ödemenin 2017 yılında kaldırılmasını isterken, Çipras tarafı ancak 2018-2020 arasında bu adımı atabileceklerini ifade etmektedir.
Yunanistan’da en büyük sorunun başında emeklilik sisteminin sorunları yer almaktadır. Yunanistan'da Euro cinsinden yapılan emeklilik ödemeleri tüm Avrupa’nın en yüksek emeklilik ödemelerini oluşturmaktadır. Üstelik kamu çalışanları çoklukla 50 yaşında emekli olmuşlardır. Ama bugün durum değişmiş olup, son dört yılda 2010 yılından bu yana sekiz defa emeklilik ödemeleri düşürülmüştür. Halen ortalama emeklilik ödemesi 700 euro civarındadır. Yunanistan’da fakirlik sınırı ayda 665 euro civarında olup, emeklilerin yüzde 45 kadarının aldığı emeklilik maaşının, bugün fakirlik sınırının altında kaldığı görülmektedir.
Yunan hükümetinin 86 milyar avroluk "Üçüncü Kurtarma Paketi"ne ilişkin Avrupalı kurumlarla vardığı anlaşma ağustos 2015 tarihinde Yunan Parlamentosunda onaylanmıştır. Yunan ekonomisinde 2016 yılı için yüzde 0,50, 2017 için yüzde 1,75 ve 2018 için yüzde 3,5 faiz dışı fazlalık oluşturulması öngörülen anlaşmada, taşınmaz mal varlıklarında ve bazı ürünlerde vergilerin artırılması, iş ve sosyal güvenlikle ilgili konularda köklü değişiklikler yapılması, bazı mesleklerin ve enerji piyasasının serbestleştirilmesi, çiftçilere yakıt vergisi muafiyetinin kaldırılması ve tarım ürünlerinin vergilendirilmesi, özelleştirmeler için özel bir fon oluşturulması ve 2017 sonuna kadar bu fona özelleştirmelerden elde edilecek 6,4 milyarlık kaynak aktarılması gibi reformlar yer almaktadır.
Yunanistan'da, 20 Eylül'de yapılan genel seçimlerin ardından Radikal Sol İttifak (SYRIZA) lideri Aleksis Çipras başkanlığında, Bağımsız Yunanlılar (ANEL) partisinin desteğiyle kurulan koalisyon hükümeti Ekim ayında güvenoyu almıştır.
Hükümetin öncelikli hedefinin ekonomik kalkınmanın sağlanması ve borcun yeniden yapılandırılması olduğunu vurgulayan Çipras,krizden ve denetim sürecinden bir an önce çıkılmasını amaçladıklarını belirtmiştir.İlk değerlendirmenin tamamlanmasını takiben, borcun azalmasıyla ilgili müzakerelerin başlatılması ve 2017'inin başında uluslararası para piyasalarına açılmak hedeflenmektedir.
Avrupalı kreditörlerle imzalanan anlaşmalar sonrası sancılı kemer sıkma politikalarını hayata geçirecek olan hükümetin, Avrupa Birliği ve kreditörlerin 86 milyar avroluk "Üçüncü Kurtarma Paketi" karşılığında dayattığı reformları da uygulaması beklenmektedir.86 milyar avroluk kredinin ilk dilimi (26 milyar euro) ağustos 2015'de serbest bırakılmıştır.
Yunanistan'ın Kasıma kadar reformlarla ilgili yapılması planlanan ilk değerlendirmeyi başarıyla geçmesi gerekmektedir. Ayrıca, borç yapılandırma üzerinde anlaşmaya varılana kadar IMF destek vermeyeceğini belirtmiştir. Borç yapılandırma tartışmalarının kasım ayında yapılacak ilk değerlendirme toplantısına kadar gündeme gelmeyeceği kesinlik kazanmıştır. Almanya borç silinmesine sıcak bakmamakla beraber, IMF vade oranlarının uzatımı ve faiz oranlarının düşürülmesine olumlu yaklaşmaktadır.
Enflasyon
Enflasyon İstatistikleri
2010
|
2011
|
2012
|
2013
|
2014
|
2015b
|
2016b
|
4,7
|
3,1
|
1,0
|
-0,9
|
-1,4
|
-1,3
|
0,9
|
Kaynak: The Economist Intelligence Unit
b:Öngörü
Dolaylı vergi artışları ve yüksek mal fiyatlarıyla beraber 2011 yılında tüketici fiyatları enflasyon oranı %3.1 olarak gerçekleşmiştir. Düşen ücretler ve işsizliğin etkisiyle 2013 yılında ekonomi deflasyonun etkisinde olup, enflasyon oranı %-0.9 oranında gerçekleşmiştir. 2015 yılında da deflasyonun devam edeceği beklenmektedir.
Dostları ilə paylaş: |