GiRİŞ Perl Komutları Nasıl Yazılır?
DEFAULT FİLE DEĞİŞKENİNİ SAKLAMAK (SAVE)
Yüklə 0,83 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BAŞLIK BASKI FORMATINI DEĞİŞTİRME
- UZUN KARAKTER STRİNGLERİN FORMATI
- FORMATLAMA ANINDA BOŞ SATIRLARI ELEMEK
- BELİRSİZ SAYIDA SATIR GİRMEK.
- ÇIKTI FORMATLAMADA printf
- STANDART GİRİŞ ÇIKIŞ YÖNLENDİRMESİ: Giriş
- DOSYA STATÜSÜNÜ BELİRLEME - TEST OPERATÖRLERİ KULLANIMI
- DOSYA DEĞİŞKENLERİYLE TEST OPERATÖRÜ KULLANIMI
- KOMUT SATIRI ARGÜMANLARINI DEĞER OLARAK GİRME(KULLANMA)
- LINK (HAT) AÇMA: --pipe
- KOMUT SATIRI SEÇENEKLERİ
DEFAULT FİLE DEĞİŞKENİNİ SAKLAMAK (SAVE) . Select son seçilen file değişkeninin içeriğini tutar. Örneğin; $eskidosya = select(YENIDOSYA);
şeklindeki kullanımla da önceki dosya lazım olduğunda kullanılabilir. Select ile seçim işini bir alt programla yapar ve programın geri kalanını etkilemede kullanabilirsiniz. Aşağıdaki örneği bu amaçla kullanabilirsiniz, inceleyin. sub standarta_yaz {
Bu alt program default olarak STDOUT set etmek için select'i çağırır. select'in dönüş değeri önceki default file' dır ve $dosyasakla içine saklanmıştır. Sonraki adım STDOUT' a yazmak için kullanılan printformatı save etmektir. Altyordam bunu, $~ halihazırdaki değerini $formatsakla değişkenine saklayarak yapar ve sonra altprogram, FORMATIM 'ı printformatı olarak set eder..(o an kullanımda olacak printformat olarak) write çağrıldığında artık standart output dosyasına FORMATIM formatını kullanarak yazar. Birinci adım; $~' i $formatsakla içindeki değere resetlemek, son adımda $dosyasakla içindeki file' ı default output olarak set etmektir.
dosyaadı_TOP örnek: format STDOUT_TOP = Ertanlar Kollektif Şirketi . yukarıda tanımdaki format her sayfa başına yazacaktır. Bu alanda değişkenlerde kullanılabilir(diğer format tanımlarında olduğu gibi) sayfa başlarına yazılan sayfa numaralarını sistem değişkeni olan $% tutar. örnek: format STDOUT_TOP =
bu tanımla mesela 1.sayfa basılırken sayfanın üzerindeki baskı şöyle çıkar. Sayfa 1.
Bu işlem için $^ sistem değişkeni kullanılır. $~ de olduğu gibi default file değeri değişir. Örneğin; başlık formatı olarak BASLIGIM baskı formatını ve başlık file ' ı olarak ta DOSYAM ' ı kullanmak için şu ifadeleri ekleriz. $eskidosya = select(DOSYAM);
Bu iş için $= sistem değişkeni kullanılır. Default değer 60 satırdır. Mesela 66 satıra ayarlamak için şöyle yazarız. $= = 66; bu atama ilk write' dan önce yapılmalıdır.sayfa ortasında böyle bir ayar yapılırsa sonraki sayfadan geçerli olur. Baskı ve uzunluk ayarı ve formatı kullanan program örneği aşağıdadır. Ör11.08 1: #!/usr/local/bin/perl
çalışması: program.pl ¿ bu bir satirdir bu ise ikinci satirdir son satir da bu olsun bakalim. ^D $ more dosya.dat (dosya.dat içeriğini görelim) - sayfa 1 bu bir satirdir bu ise ikinci satirdir son satir da bu olsun bakalim. UZUN KARAKTER STRİNGLERİN FORMATI @* multiline text karakteri ile çok satırı alt alta yazdırmıştık ama bunda formatlama yoktu. Düzgün basım formatı için başlangıçtaki @ yerine ^ karakteri kullanırız.Örnek :program.pl 1: #!/usr/local/bin/perl
çalışması: program.pl ¿ Bu dengesiz satır 8.satırda ^ yerine @^kullanılsaydı çıktı şöyle olurdu. Bu
Şimdi çok satırlı, formatlı bir örnek görelim. 1: #!/usr/local/bin/perl
çalışması: program.pl ¿
Bu işlev için yukardaki örnekteki 11,13,15. satırların en başına ~ karakteri konur.Diğer kısımlar aynıdır. 11: ~ ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<
Bunun içinde ~~ sembolü kullanılır. 1: #!/usr/local/bin/perl
çalışması: ¿ bir başarılı proglamlama dili iyi dizayn edilmişse büyüden farksızdır. ^D ÇIKTI FORMATLAMADA printf Aşağıdaki argümanlar printf ' ye geçirilir.
Alan tanımlayıcıları tablosu aşağıdadır. % işaretiyle kullanılırlar.
Örn: printf("Bastırmak istediğim sayı : %d.\n", $toplam); printf ' ile ilgili bazı özellikler
Şöyleki; %8.3f
alan genişliği nokta sonrası eğer rakam fazla girilmişse yuvarlama yapılır. Örneğin; Tanım değer
Şu örnekte; %15.10s ise String 15 karakter uzunluğunda bir alana basılacak ama stringin kendisi en fazla 10 karakter uzunluğunda olacak ifadesi vardır. (bu durum basılacak alanda 5 tane boşluk garanti eder). printf ile diğer dosyalara da write ' da olduğu gibi yazma işlemi yapılır. printf DOSYAM ("Toplam: %d.\n", $toplam); STANDART GİRİŞ ÇIKIŞ YÖNLENDİRMESİ: Giriş Bu işlevi >, < karakterleri sağlar. (Unix'teki gibi) Biliyoruz ki , $line = <>; komutu ile klavyeden bir satır girişi sağlanıyordu. Aynı komutu yazarak istenilen bir dosyadan nasıl giriş sağlayabiliriz. Şöyle; programadı < girisdosya > çıktıdosyaı komutu girildiğinde giriş için değerler girisdosya dosyasından alır ve çıktıyıda print ($line); komutuyla çıktıdosya dosyasına yazar. STANDART HATA DOSYASI: Buda hazır bir değişken kullanılarak halledilmiştir. Standart hata dosyası #!/usr/local/bin/perl
Çalışması: (bilgi.dat dosyası mevcut varsayıyoruz) >dosya7.pl
die () fonksiyonu çıktıyı standart output(çıktı) değil standart error(hata) dosyasına yollar. Bu demektir ki die() fonk.mesajları daima ekrana çıkar. DOSYA KAPATMA: Kullanımı sona eren dosyalar close fonk. ile kapatılır. Örnek: close (DOSYAM); # Dikkat ! close (bilgi.dat) değil.
Statüye karar verme: Dosya işlemlerinde bir çok şeyi test etmeye ve dosya durumunu belirlemeye ihtiyacımız olabilir. Örneğin: Dosya mevcut mu? text dosyası mı? Okunabilir mi? Boş mu? v.b... Bunları belirlemek için kullanılan operatörler vardır. Ör : dosya test operatörü kullanımlı bir program. program adı dosya8.pl olsun.Açılmamış bir dosyanın varlığını test ediyor. #!/usr/local/bin/perl unless (open(DOSYAM, "bilgi.dat")) { if (-e "bilgi.dat") { # -e dosya test operatörüdür. # Dosya mevcut mu? test eder. die ("bilgi.dat dosyası mevcut ama açılamadı!!!.\n"); } else { die ("bilgi.dat dosyası mevcut değil!!!.\n"); } } $kayit = while ($kayit ne "") { chop ($kayit); print ("\U$kayit\E\n"); $kayit = } Çalışması: (varsayalım ki dosya mevcut olmasın) >dosya8.pl
-e yanındaki ifadede değişken de kullanılabilir $var = "file1";
veya
$var = "file1"; if (-e $var . "a") gibi.. (burada file1a isimli dosya sözkonusu) perl, if (-e $var . "a") ifadesini . karakterinin(stringte birleştirme) önceliğinden dolayı karıştırmaz. string'te tam yol da belirtilebilir.Ör: if (-e "/u/ertan/bilgi.dat") ... gibi....
Örnek program: program adı dosya9.pl. Program yazma amaçlı bir dosya açarken mevcut mu kontrolü yapar. #!/usr/local/bin/perl unless (open(OKUNACAK_DOSYA, "okunandosya")) { die ("okunandosya adlı dosya açılamadı.\n"); } if (-e "yazilandosya") { die ("Halihazırda yazilandosya adlı bir dosya var.\n"); } unless (open(YAZILACAK_DOSYA, ">yazilandosya")) { die ("yazilandosya adlı dosya açılamadı.\n"); } $kayit = while ($kayit ne "") { chop ($kayit); print YAZILACAK_DOSYA ("\U$kayit\E\n"); $kayit = } Çalışması: >dosya9.pl
Eğer yazilandosya olmasaydı,okunandosya kayıtları(satırları) yazılandosya adlı dosyaya Büyük harflere çevrilerek aktarılacaktı. Örnek program parçası : Dosya üzerinde okuma hakkı var mı? test eder. Program Adı dosya10.pl dosya.txt dosyasının varolduğunu ama okuma hakkı olmadığını varsayalım. #!/usr/local/bin/perl unless (open(DOSYAM, "dosya.txt")) { if (!(-e "dosya.txt")) { die ("dosya.txt isimli dosya bulunamadı.\n"); } elsif (!(-r "dosya.txt")) { die ("dosya.txt isimli dosyayı okuma hakkınız yok.\n"); } else { die ("dosya.txt açılamadı.\n"); } } Çalışması: >dosya10.pl
-r kullanımından önce -e operatörü testine gerek yoktur. Çünkü -r de dosyayı bulamasa yanlış (false) değeri döndürür. -r ve -e nin birlikte kullanım amacı tam olarak hatanın nerede olduğunun tesbiti olabilir. Örnek program : Dosya adı :dosya11.pl Dosyanın yazmak için açmadan önce boş olup olmadığını test eden program parçası Dosya var ve dolu olsun varsayalım. #!/usr/local/bin/perl if (-e "dosya.dat") { if (!(-w "dosya.dat")) { die (" dosya.dat dosyasına yazma hakkınız yok.\n"); } if (!(-z "dosya.dat")) { die ("dosya.dat dosyası boş değil.\n"); } } # Bu noktada dosya ya boş yada mevcut değildir ve yazma amaçlı açılabilir. >dosya11.pl dosya.dat dosyası boş değil. > Örnek Program: Bu program,-s operatörü kullanarak,standart giriş aracılığıyla dosya büyüklüğünü döndürür ve ekrana basar(yazar). Program adı dosya12.pl olsun. #!/usr/local/bin/perl
Çalışması: >dosya12.pl
Ör: Dosya değişkenimiz DOSYAM ise; if (-z DOSYAM) {
kodlaması ile DOSYAM ın temsil ettiği (mesela bilgi.dat) dosyanın durumu test edilir. DOSYA DİZİSİ OKUMA: > program alan.dat bilgi.dat ve enter tuşuna basarız bundan sonra program satırları içinde şu şekilde bir kodlama gerekir ki 3 dosyayı da arka arkaya kullanabilelim. $liste = <>; ( $liste = işte bu satır sayesinde her bir dosyanın işi bitince diğeri devreye girer. Yukarda ki izahlardan sonra daha iyi anlamak için bir program yazalım ve çalıştırıp işleyişi görelim. Ekrandan adı girilen 2 dosyanın (alan.dat ve bilgi.dat olsun)içeriğini ekrana basan program. alan.dat ve bilgi.dat dosyaları içeriği aynıdır ve kayıtları şunlardır: Bu ilk kayıttır.
Dosyadaki son kayıt ve kodladığımız programın adı dosya13.pl olsun. #!/usr/local/bin/perl
Çalışması: >dosya13.pl alan.dat bilgi.dat
dosya13.pl komutunu girerken dosya adlarını yazmasaydık standart input( Dosya adı DOSYAM ise, Skalar değişken kullanarak skalar değişken içeriği ne ise dosya adı olarak onu kullansın İstiyorsak; $dosyaadi = "DOSYAM"; $kayit = <$dosyaadi>; kodlamasını kullanırız. $dosyaadi değişirse okunacak dosyada değişmiş olur. Unix' ten hatırlatma $ cp *.pl /u/ertan komutu dizindeki .pl uzantılı ne kadar dosya varsa /u/ertan @dosyalistesi = <*.pl>; kodlaması *.pl olan tüm dosyaları @dosyalistesi dizisine listeler.Döngüde de kullanılabilir. Örneğin; while ($kayit = <*.pl>) {
tüm dosyalar (uzantısı .pl olan) arka arkaya listelenir. DİZİLERE OKUTMA: Değişkenlere okutma gibidir.Biraz evvel gördüklerimiz uygulanabilir. Tek farkla ki okutulan değişken skalar değişken değil dizi değişkenidir. $liste = Bu okutma işleminde dikkatinizi çekmek istediğim önemli bir nokta vardır. Şöyle ki; Bir dosyadan ,Skalar değişkene tek kayıt okunurken( $liste = KOMUT SATIRI ARGÜMANLARINI DEĞER OLARAK GİRME(KULLANMA): Önceki programda, >dosya13.pl alan.dat bilgi.dat komutuyla alan.dat ve bilgi.dat'ı argüman olarak kullanmıştık. Perl bu argümanları değer olarak kullanan hazır bir dizi değişkeni sunar: @ARGV. Elde edilen argümanlar bu dizide dizi elemanlarını içeren bir liste olarak saklanır ve nasıl işimize yarayacaksa o amaca uygun kullanılabilirler. Örneğimizden yola çıkarsak, >dosya13.pl alan.dat bilgi.dat kullanımıyla, @ARGV dizisi içeriği ("alan.dat","bilgi.dat") listesi olarak set edilir. Burada $ARGV[0] içeriği "alan.dat",$ARGV[1] içeriği ise "bilgi.dat",dır. @ARGV elemanlari tıpkı diğer dizi değişkenleri gibi karşılıklı atama işlemlerinde kullanılabilirler. Örneğin, $var = $ARGV[0]; $ARGV[0] = 43; ...gibi... Argüman sayısını elde etmek istersek @ARGV dizisini bir skalar değişkene atarız. $arg_sayisi = @ARGV; $arg_sayisi skalar değişkenindeki değer argüman sayısını verir. Örnek Program : Bu program kelime arar ve sayar. Program adı: dosya14.pl olsun. Programı çalıştırırken alan.dat ve bilgi.dat dosyalarının adlarını ve bu dosyalarda aratacağımız "Bu" kelimesini komut satırından gireceğiz. Çalışması : >dosya14.pl Bu alan.dat bilgi.dat
Gerçekte Perl de, <>; operatörü @ARGV dizisine bir referans (gönderme) içerir. <> görüldüğünde ilk file açılır ve adı $ARGV[0] içine atanır. Bu arada @ARGV içindeki ilk eleman silinir ve sonraki eleman bu ilk elemanın içine yerleşir (kaydırma işlemi- Bunu hazır shift(@ARGV) fonk.yapar;) Örnek Program: <> kullanılan kelime arama ve sayma programı.Adı dosya15.pl #!/usr/local/bin/perl $aranankelime = $ARGV[0]; print ("Aranacak kelime: $aranankelime\n"); shift (@ARGV); $toplamkelime = $kelimesay = 0; $filename = $ARGV[0]; while ($kayit = <>) { chop ($kayit); @kelimeler = split(/ /, $kayit); $w = 1; while ($w <= @kelimeler) { if ($kelimeler[$w-1] eq $aranankelime) { $kelimesay += 1; } $w++; } if (eof) { print ("$filename: içindede bulunan: "); print ("$kelimesay\n"); $toplamkelime += $kelimesay; $kelimesay = 0; $filename = $ARGV[0]; } } print ("Toplam : $toplamkelime\n"); Çalışması : >dosya15.pl Bu alan.dat bilgi.dat
Unixte 2 ayri işlemi likleme(piping) işlemi ile birleştirebiliyorduk. Bu işlem için | (pipe) karakteri kullanılıyordu. Bu özelliği perl de kullanır. örneğin aşağıdaki komutla, open (MYPIPE, "| cat >hello"); MYPIPE açıldığında çıktı MYPIPE 'a gönderilir ve girdi cat >hello komutu olur. Aşağıda sistemdeki bir kullanıcıya perl programından mesaj gönderme örneği var.İncelersek daha iyi anlarız. open (MESAJ, "| mail ertan");
Bu satırlarda İlkönce open komutuyla MESAJ dosya değişkeniyle , -mail ertan- komutuna bağlantı kurulur. Daha sonra MESAJ adlı dosya değişkeni içeriği olan yazılan mesaj bu hat(bağlantı) ile ilişkilendirilir ve close komutu ile mesajı içeren satır ertan isimli kullanıcıya gönderilir. giden mesajın içeriği: Merhaba Ertan! Bu mesaj perl den mail gönderme denemesidir! olarak karşı taraftan okunacaktır. KOMUT SATIRI SEÇENEKLERİ Bir perl programına seçenek geçirmenin iki yolu vardır.
Yüklə 0,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|