Glukoza, uning tuzilishi, kimyoviy xossalari, tabiatdagi o’rni, ishlatilishi. Saxaroza, uning gidrolizi. Uglevodlar

Olinishi : A. M Butlerov birinchi bo’lib, 1861 – yil eng oddiy uglevodlarni kalsiy gidroksidi ishtirokida formalindan sintez qildi :
HCOOH C₆H₁₂O₆

formalin glukoza

glukoza sanoatda kartoshka yoki makkajuxorini kraxmalini mineral kislotalar bilan gidrolizlab olinadi. Uglevodlarning har xil mikroorganizmlar ta’sirida parchalanishi bijg’ish deyiladi. Bijg’ishning turlari ko’p, bijg’ish turlariga keyinroq to’xtalamiz. Sanoatda glikoza olishning eng samarali usullaridan biri kraxmalni sulfat kislota ishtirokida gidroliz qilishdir:

(C₆H₁₀O₅)_n + n H₂O n C₆H₁₂O₆

Fizikaviy xossalari : glukoza shirin ta’mli kristall modda, suvda yaxshi eriydi. suvdagi eritmasidan C₆H₁₂O₆ ∙H₂O holda ajraladi. Lavlagi shakariga qaraganda uning shirinligi kam. Monosaxaridlar qizdirilganda parchalanadi.