| (1) Yukarıdaki cevap gerçekten hiçbir şey ayırmaksızın bütün “ef’âl âlemi içinde” her yönden geçerlimi’dir?
Ef’âl âlemi fark âlemidir. İkilik üzerine kuruludur. En azından fiil eden ve fiil edilen bulunur. İkilik üzere olan âlemde ise her şey çift yönlüdür. Amaç ise TEK'i idrak etmektir.
Efalde olan ne varsa hepsi TEK'in sonsuz görünmesidir. Fiile bakıp iyi, kötü şeklinde değerlendirmek yerine tenzih üzere fiilin failine, tevhid üzereyse fiilin kendisi olan failin o fiille ne anlatmak istediğine bakılırsa o zaman endişe etmeksizin bütün ef’âl âlemi içinde her yönden geçerli olduğu sonucuna varılabilir. Ama ef’âl âlemini TEK'e göre değil de o TEK'in bir görünmesi olan kendimize göre değerlendirmeye kalkacak olursak o zaman bugün merkezinde olduğunu iddia etmiş olduklarımızı bile yarın inkâr edebilir hale gelebiliriz.
Konuya bir başka açıdan yaklaşacak olursak; "hiçbir şey ayırmaksızın" sözünü tefekkür ettiğimizde "acaba neleri ayırabiliriz" sorusu gündeme geliyor. Ancak o soru da bir başka soruyu açıyor: "bir şeyi diğerlerinden ayırmak tevhide uyar mı?" Tekin halk olması ile görünürlük kazanması sistemi ile oluşan ef’âl âlemindeki bir şeyi diğerlerinden ayırmak, sistemin hatalı olduğunu ileri sürmek olacaktır bu hususta. Eğer böyle düşünüyor isek o halde acaba "Allah mı sistemini kusurlu oluşturmuştur, yoksa bizim sistemi idrâkımızda mı kusur vardır?" sorusu üzerinde tefekkür etmek gerekir.
Dostları ilə paylaş: | 
