Görkəmli filosof ustad şəhid Mürtəza Mütəhhəri yeni kəlam elminin əsasını qoymuşdur

ŞƏHİD MÜTƏHHƏRİNİN MÜSƏLMANLAR QARŞISINDA ÖHDƏSİNƏ DÜŞƏN VƏZİFƏCİ

Müqəddəs islam dinində müsəlmanların üzərinə düşən vəzifə və məs᾽uliyyətlər müştərəkdir. Onlar təkcə ümumi məsələlərdə deyil, fərdi və xüsusi işlərdə də bir-birinə qarşı cavabdehlik daşıyırlar.

«Kullukum raun və kullukum məs᾽ulun ən rəiyyətihi».

«Yə᾽ni, sizin hər biriniz digərinə qarşı məs᾽uliyyət və cavabdehlik daşıyır».

Burada təkcə bir cəmiyyətin fərdləri arasındakı cavabdehlikdən söhbət getmir. Yuxarıda qeyd edilən məs᾽uliyyət hissi hətta nəsillər və ümumi cəmiyyətlərə də aiddir. Belə ki, keçmiş nəsillərdən əmanət olaraq gəlib çatan müqəddəs din qorunub saxlanılmalı və lazımi şəkildə gələcək nəsillərə də çatdırılmalıdır. Hər bir nəsil özündən sonrakı nəsil qarşısında məs᾽uliyyət daşıdığı üçün bu ilahi əmanəti göz bəbəyi kimi qoruyaraq onu gələcək insanlara təqdim etməlidir.

Ustad Mürtəza Mütəhhəri keçmiş nəslin hidayət olunmuş təbəqəsinin bariz nümunələrindən biridir. O, böyük ustadların xüsusi nəzarəti altında dini təhsil alaraq islami bir şəxsiyyət kimi yetişmişdir. Onun qarşısında müxtəlif fikirlərin tə᾽siri nəticəsində formalaşmış gənc bir nəsil dayanırdı. Bu gənc nəslin xüsusiyyətlərindən biri də onların dini məsələlərə şübhə ilə yanaşmaları olmuşdur. O, üzərinə düşən vəzifəni, bu nəsli şübhələrdən uzaqlaşdırıb, yəqinə çatdırmaqda görmüş və bu işi həyata keçirmək üçün məhz qələmini işə salmışdır. Ustad bu barədə yazır:

«Mən ilk dəfə təqribən iyirmi il bundan öncə əlimə qələm alıb məqalə və ya kitab yazmağa başladım. Bütün yazılarımda yeganə məqsədim yalnız müasir dövrdə İslam dini məsələləri ətrafında mövcud olan şübhə və suallara cavab vermək və bu sahədə yaranan problemləri aradan qaldırmaq olmuşdur. Üzərində çalışdığım mövzuların bə᾽zisi fəlsəfi, əxlaqi, ictimi və fiqhi, bə᾽zisi də tarixi-ictimai olmuşdur. Bu yazıların mövzuları zahirdə bir-birinə zidd olmasına baxmayaraq, ümumi baxışda bir hədəf və məqsədi tamamlamışdır».

«Bir tərəfdən imperialist qüvvələrin istismarçılıq niyyəti ilə islam dini üzərinə hazırladığı məkrli planlar, digər tərəfdən də islamı himayə etmək istəyən nadan və savadsız şəxslərin mürtəce iddiaları bu müqəddəs dinin öldürücü zərbələr almasına gətirib çıxarmışdır. Buna görə də yüksək məs᾽uliyyət hissi keçirərək bu sahədə bacardığım qədər çalışmağı özümə borc bilirəm».

Verilən bu qısa izahlarla bir neçə məsələnin aydınlaşdığını ümid edirik. O cümlədən:

1. Mürtəza Mütəhhəri İslam kəlam elminin alimlərindən biri olmuşdur;

2. O, yüksək səviyyədə «Yeni kəlam elminin» bünövrəsini qoymuşdur;

3. Onun bu sahədə çalışmasının əsas səbəbi dövrün tələbi və cəmiyyət içərisində yaranmış problemlər olmuşdur.