VİCDAN VƏ FİTRƏT
Vicdan islam tərəfindən təsdiq edilən və Allahın insanlara bəxş etdiyi fitri iste᾽dadlardan biridir. Psixologiyada insan vicdanı və ya başqa sözlə desək, insan fitrəti və onun nə olması haqda geniş bəhslər olmuşdur. Bu bəhslər dörd əsasda qurulur:
1. Həqiqət axtarışı və ya elmi vicdan; Yə᾽ni, görəsən insan, elmin özünə görə, başqa ifadə ilə desək, fitrətən elmaxtaran yaradıldığına görə sevir və onun dalınca gedir, yoxsa yox?
2. Əxlaqi vicdan; Görəsən insan fitrətən yaxşı iş görən yaradılmışdır? Yə᾽ni vicdanı onu hər an yaxşı iş görməyə də᾽vət edir?
3. Gözəllik vicdanı; Görəsən insan təbiətən gözəllikaxtaran və gözəlliksevən yaradılıb, yoxsa yox?
4. Pərəstiş və ya dindarlıq vicdanı. Görəsən bütün insanlar fitrətən dindar, dinsevər və Allahsevər yaranmışdır, yoxsa yox?
Kantın söylədiyi ikinci əsasdır, yə᾽ni əxlaqi vicdan məsələsidir.
Dostları ilə paylaş: |
