1. DÜNYANI TƏCRÜBƏ ETMƏZDƏN QABAQ DƏRK ETDİYİMİZ ŞEYLƏR
Alimlər arasında bəhs olunan məsələlərdən biri də budur ki, görəsən insan, zehn vasitəsilə dərk etdiyi şeylərin hamısını dünyaya gələndən sonra gözü, qulağı və başqa hissetmə orqanları vasitəsilə qazanır, yoxsa o, elə əvvəlcədən bir sıra məfhumlarla tanış olduğu halda dünyaya gəlir?
Bə᾽zilərinin nəzərincə, insan zehni hiss yolu ilə elm kəsb etməzdən qabaq, boş bir fəza şəklində olur. Bütün mə᾽lumat və məfhumlar insan zehninə beş hissetmə orqanları vasitəsilə daxil olurlar. (Görmə, eşitmə, dadma, iyləmə və hissetmə orqanları vasitəsilə). Bu şəxslərin nəzərincə, insan zehni dünyada yaşadıqca dolmağa başlayan boş bir anbara bənzəyir. Bə᾽zilərinin nəzərincə isə, insan zehni hələ dünyaya gəlməzdən əvvəl bir sıra məfhumlarla tanış olur və dünyaya gəldikdən sonra müxtəlif hiss orqanları vasitəsilə onları artırmağa başlayır. Cənab Kant ikinci növ nəzəriyyə sahiblərindən olmuş və zehnin hələ dünyanı təcrübə etməzdən qabaq bir sıra mə᾽lumat və məfhumlara malik olduğunu söyləmişdir.
Dostları ilə paylaş: |