3 . Imlo (arab. — to g ri yozish), orfografiya — so z va gaplarning, so z qismlarining fafika vositalari yorda- mida to g ri yozilishi; muayyan tildagi to g ri yozish qo- - 3 . Imlo (arab. — to g ri yozish), orfografiya — so z va gaplarning, so z qismlarining fafika vositalari yorda- mida to g ri yozilishi; muayyan tildagi to g ri yozish qo-
- idalari majmui. Bu qoidalar so zlarning tovush tarkibi
- hamda so z va uning morfologik tarkibining yozilishi,
- so zlarni qo shib yoki alohida yozish, bosh harflarni to g ri qo llash, bo g in ko chirish va boshqa bevosita yozuv bilan
- bog liq bo ladi. Shu bois I. qoidalari vaziyatga ko ra o zga- rib ham turadi
Kirill yozuvidagi o zbek adabiy tilining Imlo qoidalari 1940 yildan shakllana boshlagan bo lsa, 1956 - Kirill yozuvidagi o zbek adabiy tilining Imlo qoidalari 1940 yildan shakllana boshlagan bo lsa, 1956
- yilda mukammal qoidalar to plami qabul qilingan. O zbek
- adabiy tilida fonetik, morfologik, tarixiy-etimologik I. qo-
- idalari amal qiladi. Fonetik yozuv I. qoidalariga muvofiq ayrim so zlarning o zak va qo shimchalaridagi o zgarish-
- lar hisobga olinib, talaffuzga muvofiq yoziladi
O`ZBEK TILINING. ASOSIY IMLO QOIDALARI HARFLAR IMLOSI UNLILAR IMLOSI - 1.A a harfi:
- aka, alanga, aloqa, og`a; sentabr, noyabr kabi so`zlarda old qator keng unumli ifodalash uchun yoziladi;
- bahor, zamon; savol, gavda; vasvasa kabi so`zlar- ning oldingi bo`g`inda,vaqt,vahm kabi so`zlarda a aytiladi va yoziladi.
ona, oton, quyosh, fido, baho, xola, lotin; mukofot, - ona, oton, quyosh, fido, baho, xola, lotin; mukofot,
- mahorat kabi so`zlarda orqa keng unli ifodalash uchun yoziladi; 2)boks, poyezd, tonna, talon; argonom ,mikrofon, derektor, termos, kabi so`zlshanma so`zlardagi unlini ifoda- lash uchun yoziladi.
Uu harfi: - Uu harfi:
- uy, kun, buzoq, buloq, Buxoro; butun, uchuq,usul,yul- duz; mafkura; ko`zgu, uyqu;
- aluminiy, yubiley kabi so`zlarda orqa qator unlini ifo-
- dalash uchun yoziladi;
- qovun, sovun, tovush, yovuz, qirg`ovul, chirmovuq kabi so`zlarning oldgi bo`g`inida o unlisi kelsa, keyingi yopiq bo`in boshidagi v undoshidan keyin u aytiladi va yoziladi.
Ii harfi: - Ii harfi:
- 1)ish, iz, qil; xirot,ilhom, ikki, ixtisos, shoyi, tulki; vo- lida, piramida; bilan, biroq, sira,qishloq, chiroy kabi
- so`zlarda old qator tor unlini ifodalash uchun yoziladi; 2)o`tin, o`rik, bo`lim kabi oldingi bo`g`inida o` unlisi ke- ladigan so`zlarning keyingi bo`g`inida i aytiladi va yoziladi.
Dostları ilə paylaş: |
