Gruppa tushunchasi



Yüklə 66,07 Kb.
səhifə3/11
tarix19.05.2022
ölçüsü66,07 Kb.
#116050
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
сқвмиапир

8. ta ta raqamdan tuzilgan ta o`rniga qo`yish to`plami gruppa aksiomalariga ko`ra , o`rniga qo`yishlarni ko`paytirish amaliga nisbatan gruppa xosil qiladi. Bu chekli va larda nokommutativ gruppadir.
ni darajali simmetrik gruppa deyiladi.

Qism gruppa


Ta`rif. gruppaning qism to`plami dagi algebraik amalga nisbatan gruppa tashkil etsa , ni ning qism gruppasi ( dagi qism gruppa) deyiladi.
Teorema. gruppaning qism to`plami da qism gruppa tashkil etishi uchun quyidagi ikkita shart bajarilishi zarur va yetarli:
1. ( dagi algebraik amal da ham algebraik amaldir);
2. ( ning istalgan elementiga teskari element ham ga qarashli).
G gruppa o`zining qism gruppasidir.
birlik element ningqism gruppasi bo`ladi, chunki bu bita elementdan tuzilgan qism to`plam qism gruppa bo`lish shartlarini qanoatlantiradi. birlik qism gruppa deyiladi.
gruppa o`zining xosmas qism gruppasi, ning qolgan hamma qism gruppalari esa uning xos (haqiqiy) qism gruppalari deyiladi.
chekli gruppaning har bir qism gruppasi ham cheklidir. cheksiz gruppa chekli va cheksiz qism gruppalarga ega. Masalan chekli qism gruppa , ning o`zi cheksiz qism gruppa.
komutativ gruppaning istalgan qism gruppasi kommutativdir. nokomutativ gruppa esa kommutativ va nokommutativ qism grupalarga ega. Masalan, birlik element kommutativ qism gruppa bo`lib, ning o`zi nokommutativ qism gruppadir.
Misollar. 1. Qo`shish amaliga nisbatan kompleks sonlar gruppasi uchun butun sonlar gruppasi, ratsional sonlar gruppasi va xaqiqiy sonlar gruppasi cheksiz xos qism gruppalar bo`ladi.
2. Ko`paytirish amaliga nisbatan noldan tashqari barcha kompleks sonlar gruppasi uchun noldan tashqari barcha ratsional sonlar gruppasi cheksiz xaqiqiy qism gruppa. esa chekli xaqiqiy qism gruppa bo`ladi ( ning gruppa ekanini tekshirib ko`ring).

Yüklə 66,07 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin