Gıda ve Tarım
İktidara geldiğimizden bu yana tarımı ülkemiz için stratejik bir sektör olarak gördük. Vatandaşlarımızın sağlıklı ve yeterli gıdaya erişimini sağlayacak uygulamaları hayata geçirerek, tarım politikalarımızı da gıda güvenliğini temin edecek şekilde oluşturduk.
Planlı tarım ve çağdaş hayvancılık uygulamalarımızla gerekli yapısal dönüşümleri, öncelikli alanlarda rasyonel ve çağdaş üretim modellerini esas alarak tarımda ileri teknolojiye dayalı bir üretim yapısı tesis edecek, verimliliği yükseltecek ve uluslararası rekabet gücümüzü artıracağız.
a. Neler Yaptık
16 yıllık dönemde AK Parti olarak tarımda yapısal dönüşüme ağırlık vererek, çiftçilerimiz için ekonomik ve sosyal boyutları birlikte ele alan bir anlayışı hayata geçirdik. Yaklaşık 5,5 milyon civarında insanımıza istihdam sağlayan tarımı, ülkemizin gıda güvenliği ve halkımızın sağlıklı beslenmesi açısından önemli bir sektör olarak değerlendirdik.
Bu dönemde Tarım Kanunu da dâhil sektörle ilgili 15 önemli Kanun çıkardık.
2002’de 36,9 milyar TL olan tarımsal gelirimizi, 2017 yılında 188,7 milyar TL’ye ulaştırdık.
Ülkemizi tarımsal hasılada Avrupa’da 4. sıradan 1. sıraya yükselterek, Avrupa’nın en büyük ülkesi konumuna getirdik.
Ülkemizin tarımda net ihracatçı konumunu daha da güçlendirdik. 2002 yılında 4 milyar dolar olan tarım ve gıda ürünleri toplam ihracatımızı, 2017 yılında 17,6 milyar dolara çıkardık. Türkiye’yi 195 ülkeye, 1.690 çeşit tarımsal ürün ihraç eden bir ülke konumuna ulaştırdık.
Milli Tarım Projesini başlattık. Bu kapsamda sürdürülebilir tarım ve hayvancılık anlayışı çerçevesinde Türkiye’nin gıda güvenliğini sağlamak, böylelikle gelecek nesillere daha güçlü, üretken ve müreffeh bir Türkiye bırakmak amacıyla yerli ve yeterli üretimi esas aldık.
2002 yılına kadar 41 yılda sadece 450 bin hektar arazi toplulaştırması yapılmış iken, 2003-2017 döneminde 5,6 milyon hektar alanda toplulaştırmayı tamamladık. 2,1 milyon hektar alanda ise çalışmalar devam etmektedir.
Toplam tarımsal destekleme ödemeleri 2002 yılında 1,8 milyar TL iken, 2017 yılında 12,9 milyar TL olarak gerçekleştirdik. 2003’ten bugüne çiftçilerimize verdiğimiz nakit hibe tarımsal destek toplamı 2017 yılı sonu itibariyle 103 milyar TL’ye ulaştı.
Hayvancılıkta yeni desteklemeleri üreticilerimize sunduk. 4 ay ve üzeri buzağı ve malağı ilk kez destek kapsamına aldık, hayvancılık desteklerinin doğrudan üreticilere ödenmesini sağladık.
2002’de 83 milyon TL hayvancılık desteği verilmiş iken, bu desteği 2017 yılında 3,8 milyar TL’ye yükselttik. Hayvancılık desteklerinin toplam destekler içindeki oranı 2002 yılında yüzde 4,4 iken, bu oranı 2017 yılında yaklaşık yüzde 30’a ulaştırdık.
2003-2017 yılları arasında üreticimize 8,2 milyar TL mazot destekleme ödemesi yaptık.
Çiftçilerin kullanmış oldukları mazot maliyetinin ilk kez yarısını destek olarak verilmektedir. Bu kapsamda üreticilerimize 2017 yılı üretimi için 2018 yılında 1,9 milyar TL mazot destekleme ödemesi yaptık.
2005-2017 döneminde toplam 6,7 milyar TL gübre destekleme ödemesi yaptık.
Prim desteği verilen ürün sayısını 5’ten 17’ye çıkardık. 2002 yılında 186 milyon TL olan prim desteğini 2017 yılında 3,9 milyar TL’ ye ulaştırdık.
Organik ve iyi tarım yapan çiftçilerimize toplam 1 milyar TL destekleme ödemesi yaptık.
2016 yılında gübre ve yemdeki KDV oranını sıfıra indirerek, çiftçimize yıllık ortalama 2 milyar TL dolaylı destek sağladık.
Genç çiftçilerimize 30 bin TL hibe projesi başlattık. 2016-2017 yıllarında genç çiftçilerin uyguladığı 31.045 projeye 931 milyon TL hibe desteği sağladık.
İşletme büyüklüğü 5 dekar altındaki meyve, sebze, süs bitkisi, tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği yapan çiftçilere Küçük Aile İşletmesi Desteğini başlattık. Üreticilerimize dekara 100 TL destek ödemesi yapıyoruz.
Milli Tarım Projesi Havza Bazlı Destekleme Modeli kapsamında ülkemizde arz açığı bulunan, stratejik ve bölgesel önem arz eden, insan beslenmesi ve hayvansal üretim açısından önemli olan 21 ürünü desteklemeye başladık.
Sertifikalı tohumluk üretimini bir milyon tonun üzerine çıkardık. 2005 yılından başlayarak bugüne kadar sertifikalı tohumluk ve fidan kullanan çiftçilerimize ve tohum üreten kuruluşlarımıza 1,7 milyar TL destek verdik.
Çiftçilerimize seralarının modernizasyonu için faizsiz kredi uygulamasını başlattık. Seralarında modernizasyon yapmak isteyen üreticilerimize 300 bin TL’ye kadar, yatırım döneminde yüzde 100, işletme döneminde yüzde 50 indirimli kredi kullandırıyoruz.
Geleneksel Zeytin Bahçelerinin Rehabilitasyonu Desteğini başlattık. Ekonomik verimden düşen, yaşlı zeytin bahçelerinin tekrar ekonomiye kazandırılması için gençleştirme budaması yapan üreticilerimize 100 TL/da destek veriyoruz.
Gübrelerin üretim veya ithalatından son kullanıcıya kadar takibinin sağlanması amacıyla gübre takip sistemini 1 Ocak 2018 tarihinde hayata geçirdik.
Çiftçilerimizin tarımsal üretime yönelik finansman ihtiyacını uygun koşullarda karşılayabilmesi amacıyla faiz desteği sağladık. Uygulamadan 2004 yılında 205 bin çiftçi yararlanırken bu sayı 2018 yılı Mart sonu itibarıyla 838 bin çiftçiye çıkmıştır.
2002 yılında Ziraat Bankasında yüzde 59 olan tarımsal kredi faiz oranlarını, 2006 yılından itibaren kredi konusuna bağlı olarak yüzde 0 ile yüzde 8,25 arasında uyguladık.
2002’de 530 milyon TL olan Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından kullandırılan kredi miktarını 2017’de 41,2 milyar TL’ye ulaştırdık.
Damla ve yağmurlama sulama yatırımlarına 2006 yılından itibaren sıfır faizli kredi ve 2007 yılından itibaren de yüzde 50 hibe desteği imkânı sağladık.
Tarımsal üretim potansiyeli yüksek 64 ilde 6,9 milyon hektar alanda 243 adet büyük ovayı tarımsal sit alanı olarak koruma altına aldık.
Hayvansal gıda üretimini artırdık. Hayvancılığın geliştirilmesi ve üretimin kayıt altına alınması için yaptığımız çalışmalar neticesinde, 2002 yılında 421 bin ton olan toplam kırmızı et üretimini, 2017 sonu itibarıyla 1,1 milyon tona, 2002 yılında 696 bin ton olan beyaz et üretimini de 2017 sonu itibariyle 2,1 milyon tona ulaştırdık.
2002 yılında 8,4 milyon ton olan süt üretimini, 2017 yılında 20,7 milyon tona çıkardık.
Küçükbaş hayvancılık yapan yetiştiricilerimizin girdi maliyetlerine destek olmak amacıyla çoban istihdamına destek sağladık.
Damızlık düve üretim merkezleri, damızlık manda üretim merkezleri, damızlık koç teke merkezleri, kurulmasını destekleme kapsamına aldık. Mera hayvancılığı yetiştirici bölgeleri belirledik ve bu bölgelere ilave özel teşvikler sağladık.
Göçerlere mera kiralaması süresini 1 yıldan 5+5 olmak üzere 10 yıla çıkardık.
Ağrı, Denizli, Erzurum, Sivas ve Yozgat Et Kombinaları ile Erzincan Tavuk Kombinasını faaliyete geçirdik.
Sütte arz fazlası olduğu dönemde üreticileri düşük fiyat baskısına karşı korumak için müdahale alımları yaptık.
Ülke genelinde uygun fiyattan kıyma ve kuşbaşı satışını başlattık.
Balıkçı gemilerinin faaliyetlerinin izlenmesi ve avcılık verilerinin kayıt altına alınması amacıyla Balıkçı Gemilerini İzleme ve Veri Toplama Sistemini kurduk.
2017 yılı su ürünleri yetiştiricilik üretimimizi 276 bin tona, su ürünleri toplam ihracatımızı 855 milyon dolara çıkardık.
2002 yılında 39 bin olan gıda denetim sayısını 2017 yılında 1 milyonun üzerine çıkardık.
Tarım sanayi entegrasyonunu sağlamak için tarıma dayalı ekonomik yatırımlara 5,4 milyar TL hibe desteği ile 19 bin tarıma dayalı sanayi tesisini tamamladık ve 128 bin kişiye istihdam olanağı sağladık.
Tarımsal mekanizasyonun gelişmesi için makine teçhizat alımlarına yüzde 50 hibe desteği verdik. 2006 - 2015 yılları arasında 261 bin makine teçhizat alımı için yaklaşık 1 milyar TL hibe desteği verdik.
Tarımdaki paydaşlarla işbirliği yaparak AB’ye katılım öncesi yardım aracının kırsal kalkınma bileşeni (IPARD) kapsamındaki küçük yatırımcılara ücretsiz proje hazırlama imkânı getirdik.
2009-2017 yılları arasında 21 adet ileri Ar-Ge ve eğitim merkezi açtık. Ar-Ge çalışması yapan özel sektör ve üniversitelere proje başına verilen destek tutarını 300 bin TL iken 2017 yılında 10 kat artırarak 3 milyon TL ye çıkardık.
Tavukçulukta yerli damızlık gücümüzü artırmak amacıyla “Anadolu-T” yerli damızlık etçi tavuğunu ürettik.
Tarım sigortalarının kapsamını genişlettik çiftçinin risklerinin önemli bir kısmını üstlendik. İlk defa kuraklık, don, aşırı sıcak ve aşırı yağıştan kaynaklı kayıpların karşılanabilmesi için buğday, arpa, çavdar, yulaf ve triptikler ürünlerinin kuru alanlardaki üretimlerinde İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortasını başlattık.
Büyükbaş ve küçükbaş hayvan hayat sigortalarında hırsızlık riski sigorta teminatı kapsamına aldık. Ağaç, fidan ve asmaların ürünlerinin yanında kendileri de sigorta teminatı kapsamına aldık. Kadın ve genç çiftçilere yönelik olarak sigorta priminde yüzde 5 indirim yapmaya başladık.
Üreticilerin ürünlerini fiyatların düşük olduğu hasat dönemlerinde ellerinden çıkarmak zorunda kalmaması için ürünlerini lisanslı depolarda muhafaza edenlere kira desteği sağladık.
Doğal afetlerden zarar gören çiftçilerimizin tarımsal kredi borçlarını erteledik.
Tarımsal amaçlı kooperatiflerin borçlarını yapılandırdık.
Çiftçilerimizin hizmet birimlerimize gelmeden hizmet alabilmelerini sağlamak amacıyla 81 İlimizde Yeşil Masa uygulamasını başlatarak çiftçilerin istek, öneri ve şikâyetlerini almaya başladık.
Ülkemizin uluslararası seviyede referans olacak ilk laboratuvarı olan Ulusal Gıda Referans Laboratuvarını kurduk.
b. Neler Yapacağız
Nüfusunu yeterli, kaliteli ve güvenilir gıda ile besleyen, tarım ürünlerinde net ihracatçı konumunu daha da geliştiren, rekabet gücünü artırmış, dünyada ve bölgesinde tarım alanında söz sahibi bir ülke olmayı hedefliyoruz.
Tarım sektörümüzü diğer tüm sektörlerle işbirliği içinde; çevreyi koruyan ve kırsalda genç nüfusun artmasına öncelik veren, topyekûn kırsal kalkınmayı sağlayacak bir yaklaşımla ve etkin bir üretim planlaması yaparak yöneteceğiz. Ülkemizi hayvancılıkta kendine yeterli olan, bitkisel üretimde verimliliğini ve rekabet gücünü en üst düzeye çıkaran bir yapıya dönüştüreceğiz.
Tarımsal desteklerimizin sayısını azaltarak daha etkin bir destekleme politikası izleyeceğiz.
2023 yılında Tarımsal Gayrisafi Yurtiçi Hasılamızı 150 milyar dolara, tarımsal ihracatımızı 40 milyar dolara çıkarmış, bir Türkiye için tüm gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.
Önümüzdeki dönemde kümülatif olarak 8,5 milyon hektar alanda arazi toplulaştırma çalışmalarını tamamlayacağız ve tarla içi geliştirme hizmetlerini destekleyeceğiz.
2018 yılında çiftçilerimize toplam 14,5 milyar TL destekleme ödemesi yapacağız.
Tarımsal destekleri asgari 3 yıllık dönemler için açıklayacağız.
Tarım sanayi entegrasyonunu sağlamak için tarıma dayalı ekonomik yatırımlara yüzde 50 hibe desteği vermeye devam edeceğiz.
Genç çiftçilere destekleme ödemelerinde pozitif ayrımcılık yapmaya devam edeceğiz. 2018 yılında yaklaşık 16.700 genç çiftçinin uygulayacağı projelere 503 milyon TL destek vereceğiz.
81 il ve 250 köyde Birlikte Üretim Modelini hayata geçireceğiz.
2020 yılına kadar IPARD-II kapsamındaki destekleri sürdüreceğiz. Sağlayacağımız 5,2 milyar TL hibe ile 10 bin yeni yatırımı destekleyeceğiz, 50 bin yeni istihdam oluşturacağız. Kırsal alana 8,4 milyar TL’lik yatırım kazandıracağız.
2018 yılı sonu itibarıyla koruma altına alınan büyük ova sayımızı 265’e, 2023 yılı hedefi olarak ova sayımızı 300’e çıkaracağız.
Tarımsal üretimi artırmaya yönelik faaliyetleri ve yeni uygulamaları destekleyeceğiz.
Aile işletmelerini ekonomik ölçek büyüklüğüne ulaştıracak projeler uygulayarak pazara yönelik üretim yapmalarını sağlayacağız.
Yüksek teknolojili seracılık ve dikey tarım gibi modern tarımsal tekniklerin uygulanacağı yatırımların yapılması amacıyla çiftçiler ve girişimcileri destekleyeceğiz. Yaş sebze ve meyvede yerli tohumla üretilen aşılı ve diğer fidelerin kullanımına destek vereceğiz.
Yenilenebilir enerjinin tarımda kullanımını teşvik edeceğiz.
Bilgi teknolojilerinin arazi kullanım ve toprak koruma amaçlı kullanımını yaygınlaştıracağız.
Örnek bahçe uygulamaları ile yeni ürünlerin üretimini teşvik edeceğiz. Kesme çiçek, süs bitkileri üreticiliğine önem vererek, havalimanına yakın bölgesel hal ve mezatlar oluşturacağız.
Sertifikalı tohum üretimini 2 milyon tona çıkaracağız. Sertifikalı tohum kullanımına destek vereceğiz.
TİGEM ile Sudan Hükümeti ortaklığında kurulan şirket aracılığıyla Sudan’da kiralanan 780 bin hektar tarım arazisini Türk girişimcilerin yatırımına açacağız.
Lisanslı depoculuk sisteminin yaygınlaşması ve gelişmesini sağlayacağız. Uzun süreli kiralama garantisi kapsamında özel sektöre lisanslı depo yaptıracağız. 2018 yılında 2,5 milyon ton kapasiteli depo yapımını tamamlayacağız.
Hazine arazilerimizi kullanan çiftçilerimize kullandıkları arazilere 10 yıl boyunca kullanım hakkı veriyoruz. Çiftçilerimiz, 10 yılın sonunda da isterlerse bu arazileri satın alabilecekler veya kullanma anlaşmasını bir 10 yıl daha yenileyebilecekler.
Ülkemizde orman alanlarını çoğaltmak, erozyonu önlemek, ceviz, badem, zeytin vb. ürünlerin üretimini desteklemek üzere 10 bin dönüme kadar Hazine taşınmazını gerçek ve tüzel kişilere kiralama amaçlı olarak arz edeceğiz.
Hayvan varlığını artıracağız. Kırmızı et tüketiminde kendine yeterli bir ülke konumuna geleceğiz. Damızlık hayvan desteğini artıracağız. Hayvan sağlığını koruyacak, refahını ve verimi artıracak ahır/ağılların yapımı ve yenilenmesini teşvik etmeye devam edeceğiz. Buzağı kayıp ve ölümlerinin azaltılması için gerekli tedbirleri alacağız.
Doğu Anadolu Bölgesinde hayvancılığa özel önem vererek, entegre tesislerin kurulmasını destekleyeceğiz.
Ülkemizin hayvan varlığını artırmak amacıyla, Ziraat Bankası kredi olanaklarıyla şartları uygun olan yetiştiricilere 250 bin damızlık gebe düve, 300 başa kadar olmak üzere toplamda 500 bin baş damızlık koyun vereceğiz.
İhtiyaç durumlarında süt piyasasının regülasyonu uygulamasına devam edeceğiz. Üreticinin ve tüketicinin korunması, sürdürülebilirliğin sağlanması ve süt fiyatlarında istikrarın korunmasını sağlayacağız.
Su ürünleri yetiştiriciliğinde üretimi artıracağız. Su ürünleri ihracatımızı ise 1 milyar doların üzerine çıkaracağız.
Tarım sigortalarının kapsamını genişletme çalışmalarına devam edeceğiz. Serin iklim tahıllarında uygulanan İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası kapsamına mercimek ve nohut ürünlerini de dahil edeceğiz.
Elma, armut ve ayva meyvelerinde teminat başlangıcının pembe/beyaz tomurcuk dönemine çekilmesini sağlayacağız. İncirde ve üzümde yağmur zararını ve küçükbaş hayvanlarda yavru atma riskini teminat kapsamına alacağız
Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgelerini hayata geçireceğiz.
Kurulma aşamasındaki 17 Araştırma ve Eğitim Merkezimiz ile Ar-Ge çalışmalarına hız vereceğiz.
Nüfusunu yeterli, kaliteli ve güvenilir gıda ile beslemeye devam eden bir ülke olacağız. Bu kapsamda;
-
Genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar ve ürünlerden kaynaklanabilecek risklerin önlenmesini, kontrol ve denetim sisteminin etkin şekilde işletilmesini sağlayacağız.
-
Bitki sağlığı alanında ithalat dahil koruma ürünlerinin ruhsatlandırılmasını, ürünlerin biyolojik etkilerinin kontrolü ve izleme altyapısının geliştirilmesini, üreticilerde farkındalığın oluşturulmasını sağlayacağız.
-
Ambalajlı ürünlerin etiketlerinde besleyici değerlere ait bilgileri zorunlu hale getireceğiz. Vatandaşlarımız, tükettiği gıdanın içinde yer alan bileşenlerin kendilerine hangi faydaları sağlayacağını öğrenebilecek.
-
Gıdalarda tuz ve şeker azaltılmasına teknolojinin imkân verdiği ölçüde devam edeceğiz.
-
Gıda üretiminde markalaşmaya yönelik olarak KOBİ’leri destekleyeceğiz.
-
Biyo-terörizm ve biyo-tehdit için ulusal önleyici tedbirlerimizi içeren zorunlu kılavuzları hazırlayacağız.
Dostları ilə paylaş: | 
