GüÇLÜ meclis güÇLÜ HÜKÜmet güÇLÜ TÜRKİye yaparsa yine ak parti yapar

2. Ödemeler Dengesi

Son yıllarda uyguladığımız politikalar ve aldığımız tedbirlerle üretim ve ihracat kalitemizi artırmayı önemli bir öncelik haline getirdik. Bu çerçevede, Türkiye’nin hızlı büyüme dönemlerinde yaşadığı yüksek cari işlemler açığının altındaki yapısal sorunların çözümüne yönelik politikalarımızı yeni dönemde kararlılıkla sürdüreceğiz.

Önümüzdeki dönemde de büyümeyi daha iyi bir ödemeler dengesi bilançosuyla gerçekleştirmek için yerli üretimi destekleyecek programlarla, kaynaklarımızı üretken alanlara yönlendirerek, daha fazla ve nitelikli İhracat yapmayı ve cari açığı kalıcı bir şekilde düşürmeyi hedefliyoruz.

a. Neler Yaptık

AK Parti iktidarlarımız döneminde ihracatta pazar ve ürün çeşitliliğini sağlayarak mal ihracatımızı 4,4 kat, hizmet ihracatımızı ise 3,1 kat artırdık. İhraç pazarlarımızı çeşitlendirdik, ihraç ürün kompozisyonunda teknolojik dönüşümü hızlandırdık.

2002 yılında 36,1 milyar dolar olan ihracatımız, 2017 yılı itibarıyla 157 milyar dolarla rekor seviyelere ulaşmıştır. İthalatımız ise 51,6 milyar dolardan 233,8 milyar dolara yükselmiştir.

Mal ihracatımızı Nisan 2018 itibarıyla 160 milyar dolara çıkardık. 2002 yılında 14 milyar dolar olan hizmet ihracatımızı ise Şubat 2018 itibarıyla 44,7 milyar dolara yükselttik.

Geleneksel ihraç pazarlarımızın dışına çıkarak ihracatımızda bölgesel çeşitlilik sağladık. Dünyanın her noktasına ihracat yapar hale geldik. 2002 yılında ihracatımızın yüzde 57’sini AB’ye, yüzde 4,7’sini Afrika ülkelerine, yüzde 9,5’ini Yakın ve Ortadoğu ülkelerine gerçekleştirirken; 2017 yılında söz konusu bölgelerin toplam ihracatımızdan aldığı pay sırasıyla yüzde 47, yüzde 7,4 ve yüzde 22,5 olarak gerçekleşmiştir.

Dış ticaretin önündeki kısıtlayıcı engelleri kaldırarak, kambiyo rejimini serbestleştirdik. İş dünyamızın gereksiz yere adli ve idari mercilerle karşı karşıya gelmelerinin önüne geçtik. İthalat ve ihracatçılar için bürokrasiyi azalttık.

İhracatçı firma sayımızı artırdık. 2002 yılında 31.731 olan ihracatçı firma sayımızı, yaklaşık 2,3’e katlayarak 2017 yılı itibarıyla 71.265’e çıkardık.

2017 yılı Mart ayında yürürlüğe koyduğumuz düzenlemeyle ihracatçılarımızın yolunu açmak, dünyanın her noktasına daha hızlı ve kolay ulaşmalarını sağlamak amacıyla 7.477 ihracatçımıza hususi damgalı (yeşil) pasaport verdik.

Teknolojik dönüşümle birlikte ihracatımızda katma değerli ürünlerin payını artırdık. Düşük teknolojili ürün ihracatının toplam imalat sanayi ihracatı içindeki payını 2002 yılında yüzde 46,4’ten, 2017 yılında yüzde 33,3’e düşürdük. Diğer taraftan orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatımızın toplam imalat sanayi ihracatı içindeki payını 2002 yılındaki yüzde 31 seviyesinden 2017 yılında yüzde 38,4’e yükselttik.

Ülkemizi otomotivde yatırım, üretim ve ihracat üssü haline getirdik. 2002 yılında 3,3 milyar dolar olan motorlu kara taşıtları ihracatımızı 2017 yılında yaklaşık 7’ye katlayarak 24 milyara ulaştırdık. Ayrıca, bu dönemde savunma ve havacılık sanayi ürünleri ihracatımız da 10’a katlanarak 330 milyon dolardan 3,4 milyar dolar seviyesine ulaştı.

İhracata yönelik devlet yardımlarını 15 katına çıkardık. 2002 yılında verdiğimiz 213 milyon TL’lik ihracata yönelik destek miktarını, 2018 yılında 3,3 milyar TL’ye ulaştırdık.

İhracat kredilerimizi artırdık. İhracatçılarımızın finansmana erişim imkânını artırmak üzere Eximbank tarafından sağlanan toplam kredi ve sigorta hacmini 2002 yılındaki 5 milyar dolar seviyesinden 2017 yılında 39,3 milyar dolara yükselttik.

Dünya helal pazarında lider ülke olma hedefiyle Helal Akreditasyon Kurumunu kurduk.

Serbest bölgeleri yabancı yatırımcılar için cazip, yurtiçi yatırımcılar için rekabet gücünü artırıcı yeni üretim alanları haline getirdik. Serbest bölgelerimizin ticaret hacmini 2002 yılındaki 11,1 milyar dolar seviyesinden 2017 yılında yaklaşık yüzde 85’lik bir artışla 20,4 milyar dolar seviyesine ulaştırdık.

Yerli sanayimizi ithalattan kaynaklanan haksız rekabeti ortadan kaldırmak üzere;

• 
  Gümrük vergisi ayarlamaları,
  
• 
  Dampinge ve sübvansiyona karşı önlemler,
  
• 
  Korunma önlemleri gibi ticaret politikası araçlarını etkin bir şekilde uyguladık.
  

Ülkemizde yerleşik firmaların yurtdışında yaptıkları yatırımlar 2002 yılında 5,8 milyar dolar iken 2016 yılı sonu itibarıyla 5 kattan fazla artarak 31 milyar dolara ulaşmıştır.

2002 yılı sonunda 28,1 milyar dolar düzeyinde bulunan (altın dâhil) brüt döviz rezervlerimizi 2018 yılı Nisan ayı sonu itibarıyla 112,8 milyar dolara ulaştırdık. 1 milyar dolar düzeyinde bulunan altın rezervlerimizi ise 25,2 milyar dolar düzeyine ulaştırdık.

b. Neler Yapacağız

İktidarlarımız döneminde aktif bir üretim, rekabet ve girişimci altyapısı oluşturduk. Önümüzdeki dönemde bu altyapıyı kullanarak mevcut tesislerimizin teknolojik dönüşümünün yanında, yüksek teknolojili yeni yatırımlarla ihracatın katma değerini daha fazla artırmayı, ithalata olan bağımlılığı azaltarak cari dengeyi iyileştirmeyi hedefliyoruz.

Bunun için rekabetçi bir perspektifle yeni vizyon bir oluşturarak, küresel değer zincirlerinin üst basamaklarında yer almak için stratejik sektörlerde yoğunlaşacağız.

2018-2023 döneminde mal ihracatımızın yıllık ortalama yüzde 10,1 artışla 2023 yılında 300 milyar dolara, mal ithalatımızı ise yıllık ortalama yüzde 7 artışla 2023 yılında 360 milyar dolara ulaştıracağız. Böylece 2018 yılında yüzde 69,8 olan mal ihracatımızın ithalatı karşılama oranı 2023’te yüzde 83’e yükselecektir. Hizmet ihracatını da dikkate aldığımızda 2023  yılında toplam ihracatımızın 420 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz.

Mevcut 71 bin 265 olan ihracatçı sayımızı 120 binin üzerine çıkarmayı hedefliyoruz.

İhracatımızda yüksek teknolojili ürünlerin yüzde 4 seviyesinde olan payını yüzde 15’e çıkaracağız. Bu dönüşüm için yürütmekte olduğumuz destek programlarımızı, üretimden yurt dışı pazarlamaya ve markalaşmaya kadar daha fazla tasarım ve Ar-Ge temelli olarak sürdüreceğiz.
Daha güçlü bir şekilde ihracatçımızın yanında olmaya devam edeceğiz. Bu çerçevede;

• 
  İhracatı 100 milyon doların altında kalan illerden özellikle genç girişimcileri ihracatçı yapmak ve yeni ihracatçılar çıkarmak üzere söz konusu illerde ihracat destek ofisleri kuracağız. Bu kapsamda potansiyel firmaları tespit edeceğiz, eğitim programları düzenleyerek firmalarımızı sertifikalandıracağız.
  
• 
  İhracatçılarımızın finansmana erişim imkânlarını artırmak amacıyla Eximbank’ın ödenmiş sermayesini artıracağız. Eximbank’ın toplam kredi hacmini 2 katına çıkararak 80 milyar dolara yükseltecek ve böylece ihracatçılarımız için ilave finansman imkânı sağlamış olacağız.
  
• 
  Eximbank tarafından sağlanan toplam sigorta ve kredi hacmini bu şekilde artırarak her 100 dolarlık ihracatın 30 dolarını finanse eder hale geleceğiz.
  
• 
  Türkiye Tanıtım Grubu kapsamında, ülkemiz tanıtımına yönelik uluslararası ölçekte ülke ve sektör özelinde tanıtım projelerini hayata geçireceğiz.
  
• 
  Türkiye ticaret merkezlerinin sayısını 40’a çıkaracağız.
  
• 
  Yurtdışında metropol şehirlerde kurulacak Türk Gurme Merkezlerini proje bazlı olarak destekleyeceğiz.
  
• 
  El sanatkârları, ustalar gibi küçük ölçekli bireysel girişimcilerin ürünlerinin, e-ihracat ve fuar gibi platformlarda aktif olarak pazarlamalarını sağlayacak dış ticaret sermaye şirketlerinin kurulmasını sağlayacağız.
  
• 
  İhracatçı firmalarımızın e-ticaret sitelerine üyeliğine yönelik sağladığımız destekleri artırarak sürdüreceğiz. Yeni destek mekanizmalarıyla, firmadan firmaya ihracat da dahil olmak üzere elektronik ticaretin toplam ihracatımız içindeki payını yüzde 25’e çıkaracağız.
  

Dış ticaretimizde yerel para kullanımını artıracağız.

İkili ve çok taraflı ticari ilişkileri artıracağız. Küresel değer zincirindeki yerimizi güçlendirmek için gerek AB ile gerekse diğer ülkeler ile mevcut ticari anlaşmalarımızı geliştireceğiz ve bunlara yenilerini ekleyeceğiz. Bu kapsamda; Gümrük Birliğinin işleyişinin iyileştirilmesi suretiyle Avrupa Birliği ile ticari ve ekonomik ilişkileri en üst seviyeye çıkarmayı hedefliyoruz.

Ticaret ve yatırım potansiyeli olan ülkeler ile üst düzey ikili mekanizmalar oluşturulması ve hukuki altyapının tamamlanmasını teminen 11 ülke ile Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması imzalamayı hedefliyoruz.

Halen yürütmekte olduğumuz 11 serbest ticaret anlaşması (STA) ve 4 tercihli ticaret anlaşması (TTA) müzakeresini ülkemiz hassasiyetlerini ve ihtiyaçlarını dikkate alarak başarıyla tamamlamayı amaçlıyoruz. Ayrıca, İngiltere başta olmak üzere yeni ülkelerle de STA ve TTA müzakereleri başlatacağız.

Bir kuşak ve bir yol projesi çerçevesinde gerek demiryolu gerekse denizyolu güzergâhları üzerinde yer alan ülkeler ile STA imzalayacağız. Bu girişimle, hâlihazırda Türkiye’nin ortalama 3 bin km olan ihracat menzilinin de artmasına destek sağlayacağız.

Önümüzdeki 5 yılda en az 20 ülkeyle daha Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması imzalamayı hedefliyoruz.