Guliston davlat universiteti b. A. Xasanov, A. A. Xashimov, A. B
Ip = Ko * p * Fp bu erda,
Ip – investitsiyalashning kelishilgan davri uchun foiz stavkasi;
Ko – qo’yilmaning dastlabki summasi;
p – investitsiyalash davomiyligi (har bir foiz to’lovi amalga oshiriladigan davrlar miqdori bilan ifodalangan);
Fp – o’nli kasr bilan ifoda etilgan, foydalaniladigan foiz stavkasi.
Ushbu holatda qo’yilmaning kelgusi qiymati (Kq) foiz summasini hisobga olgan holda quyidagi formula orqali aniqlanadi:
Kq = Ko + Ip = Ko (1 + n * Fn) 1-misol. Quyida berilgan shartlar orqali bir yil uchun foiz summasini aniqlash zarur. Qo’yilmaning dastlabki summasi 500 000 000 so’m. Har chorakda to’lanadigan foiz stavkasi - 10%. Bu miqdorlarni formulaga qo’yib chiqib foiz summasini aniqlaymiz:
In = 500 000 000 • 4 • 0,1 = 200 000 000 so’m Qavs ichidagi ko’rsatkichlar (1 + n * Fn) oddiy foizlar summasini ortib borishi koeffitsienti deyiladi. Bu koeffitsient doim bir birlikdan katta bo’ladi.
Pul mablag’i qiymatini diskontlash jarayonida oddiy foiz summasini hisob-kitob qilishda quyidagi formuladan foydalanish mumkin:
1 D = Kb – Ko --------------------- 1 + n * Fn 2-misol. Quyidagi shartlar asosida bir yil uchun oddiy foiz bo’yicha diskont summasini aniqlash lozim. Qo’yilmaning yakuniy summasi 800 000 000 so’m miqdorida belgilangan. Har chorakda to’lanadigan diskont stavkasi 10%ni tashkil etadi.
Bu ko’rsatkichlarni diskont summasini hisoblash formulasiga qo’yib chiqsak, quyidagi natijani olamiz:
1 D = 800 000 000 – 800 000 000 --------------------- = 228 571 429 1 + 4 * 0,1 Demak, bir yildan so’ng 800 000 000 so’m olish uchun zarur bo’lgan investitsiya xarajatlarining haqiqiy qiymati quyidagicha bo’lishi lozim:
