Boshqaruv va ishlab chiqarish hisobi o’rtasidagi bog’liqlik. Boshqaruv hisobining mohiyatini chuqurroq anglash u bilan ishlab chiqarish hisobi orasidagi bog’lanish va farqli jihatlarni ajratishga bevosita bog’liq.
Ishlab chiqarish hisobi ishlab chiqarish xarajatlari va korxona daromadini boshqarish va ishlab chiqarish rentabelligini oshirish imkoniyatlarini aniqlashda namoyon bo’ladi. U korxonada mahsulot ishlab chiqarish va sotish bilan bog’liq barcha masalalarni batafsil aks ettirishi lozim.
Boshqaruv va ishlab chiqarish hisobi o’rtasidagi o’zaro bog’liqlikni jadvalda tasvirlangani kabi ifodalash mumkin (13.1-jadval).
13.1-jadval Korxonada ichki xo’jalik hisobining turlari va ular o’rtasidagi aloqadorlik
№
Ko’rcatkichlari
Boshqaruv
Ishlab chiqarish
Xarajatlar hisobi va mahsulot tannarxi
1
Rejalashtirish
+
+
-
2
Taxminlash (istiqbolni belgilash)
+
+
-
3
Ichki (segmentar) hisob va hisobot
+
-
-
4
Xarajatlar hisobi va mahsulot tannarxini hisoblash
+
+
+
5
Transfert bahoni shaklantirish
+
-
-
6
Istiqbolni belgilash
+
-
-
Jadvaldan ko’rinib turibdiki, boshqaruv hisobi ishlab chiqarish hisobidan kengroq bo’lib, o’z ichiga ichki (segmentar) hisob va hisobot, transfert bahoni shakllantirish hamda istiqbolni belgilash kabi hisobning yangi yo’nalishlarini qamrab oladi.
Zamonaviy ishlab chiqarish hisobi esa yuqoridagilardan tashqari quyidagi ko’rsatkichlarni ham o’zida aks ettiradi:
– xarajatlar va daromadlarning turlari;
– javobgarlik markazlari bo’yicha xarajatlar va daromadlar hisobi;
– xarajatlar va daromadlarni hisobdan chiqarish hisobi.
