Guliston davlat universiteti
Pedagogika fakulteti
BT va STI yo'nalishi
4-kurs 44-19 guruh talabasi
Saidova Nilufarning
Boshlang'ich ta'lim pedagogikasi, innovatsiya va integratsiyasi fanidan
tayyorlagan taqdimoti
3-MAVZU. XIV ASRNING IKKINCHI YARMI VA XVI ASRDA MOVARAUNNAHRDA TARBIYA, MAKTAB va PEDAGOGIK FIKRLAR RIVOJI. XVII ASRDAN XIX ASRNING YARMIGACHA TARBIYA MAKTAB VA PEDAGOGIK FIKRLAR RIVOJI.
Reja: ► So'fiylik ta'limotining ma'naviy hayotga ta'siri.
► Movaraunnahrda Amir Temur tomonidan markazlahgan davlat barpo etilishi va uning fan, madaniyat va ma'rifat rivojiga qo'shgan hissasi. Movaraunnahrda Amir Temur tomonidan markazlahgan davlat barpo etilishi va uning fan, madaniyat va ma'rifat rivojiga qo'shgan hissasi.
► Mirzo Ulug'bekning pedagogik g'oyalari va ma'rifatparvarlik xizmatlari. Zahiriddin Muhammad Boburning pedagogik fikrlari.
So'fiylik ta'limotining ma'naviy hayotga ta'siri
► Birinchi bosqich – shariat.
► Ikkinchi bosqich - tariqat: nafsni tiyish, xushnudlik, xudoni o'ylash, xilvat, ma'naviy muhabbatni chuqurlashtirish.
► Uchinchi bosqich - ma'rifat.
- To'rtinchi bosqich - haqiqat.
Amir Temur umr bo'yi quyidagi tamoyilga amal qilgan:
Har yerda va har vaqtda islom dinini qo'llab-quvvatlagan.
►Davlat ishlarini kengash asosida boshqargan.
▸ Salatanat ishlarini murosayu madora orqali yurgizgan.
▸ Davlat ishlarini qonun-qoida va tuzuklarga asoslanib boshqargan.
▸ Amirlar va sipohiylarga hurmat ko'rgazgan.
►Adolat va insofga tayangan.
Fuqarolarga izzat-hurmat ko'rgazgan.
► Azmu jazm bilan ish tutgan.
Raiyat ahvolidan doimiy ogoh bo'lgan.
▸ Turku tojik, arabu ajamning turli toifalariga hurmat ko'rsatgan.
"Temur tuzuklari" dagi hikmatlardan namunalar:
Adovat emas, adolat engadi.
►So'zlaguvchi gar nodon erur, tinglaguvchi dono o'lsin.
- Ota bo'lmagan, ota qadrini bilmas.
►Do'shmandan qo'rqma, munofiqdan qo'rq.
- Ishon. Ammo shubha qil.
- Kuch - adolatdadir.
►Do'stlik sinovda chiniqadi.
► Filning dumi bo'lguncha, chumolining boshi bo'l.
- Toy mingan-ot ham minadi.
- Botir jangda bilinar, dono - mashvaratda.
► Birliksiz kuch bo'lmas.
Ulug'bek davrida maktab islohoti
▶ Ulug'bek Movarounnahr shaharlarini, xususan Samarqand va Buxoroni ilm-u ma'rifat dargohiga aylantirishga intiladi. Uning farmoni bilan 1417-yilda Buxoroda, 1417-1420-yillarda Samarqandda va 1433- yilda G'ijduvonda madrasalar qad ko'taradi.
Zahiriddin Muhammad Boburning pedagogik fikrlari
► Bobur 1526-yilning 21-aprelida Dehli hukmdori Ibrohim Lo'diy qo'shinlarini tor-mor keltirdi. Bu g'alaba natijasida Bobur SHimoliy Hindistonni egalladi. 1526-yilning 27-aprelda Dehli shahrida Bobur podshoh nomiga xutba' o'qildi. Shu tariqa, yangi saltanat Boburiylar saltanatiga asos solinadi.
Bobur xukumronligi
► Bobur podshoh Hindistonda bir-biri bilan dushmanlik kayfiyatida bo'lgan mayda mustaqil rojalarni (hukmdorlarni) ham qilich, ham siyosat yo'li bilan birlashtiradi va 1530 yilgacha markazlashgan yirik saltanatini barpo etadi. Bu saltanat 332 yil (1526-1858-yillar), ya'ni Hindistonni Buyuk Britaniya to'liq bosib olgunga qadar hukm surdi.
E'tiboringiz uchun raxmat!