Gumanistik psixologiyada shaxs (2soat) Reja: Gumanistik psixologiyaning asosiy tamoyillari G. Olportning shaxs nazariyasi

 
4. K. Rodjersning shaxs nazariyasi 
K .Rodjersning shaxs nazariyasi boshqa psixologlardan keskin farq qiladi. 
Rodjers shaxs nazariyasini uchta prinsip bo‘yicha yoritdi: 
1) inson xulq-atvorini ob’ektiv kuzatishlar orqali tushunish mumkin, shaxs esa 
sub’ektiv idroki va voqelikni bilishi orqali baholaydi. 
2) inson o‘z taqdirini o‘zi belgilaydi, tanlov va qaror qabul qilishda erkin;
3) inson o‘z tabiatiga ko‘ra mehribon va o‘zini o‘ziga kamol toptirishga 
intiluvchan.
Men tuzilmasida har xil qadriyatlar kiradi:
1) bilvosita organizmda kechadi ("Men o‘z ota-onamni inson sifatida idrok 
etaman") va
2) boshqalarda introetsirlovchilar xususiy, bilvosita idrok etishga sabab bo‘ladi 
(" Men o‘z xulq-atvorimni qoniqmagan holda idrok etaman”).  
Men konsepsiyasi xarakterlovchi jihatlari:
1) Barcha shaxs xususiyatlari Men konsepsiyada o‘z aksini topadi (jismoniy, 
sotsial, seksual, tuyg‘u va emotsiya, tab va psixologik qirralar va boshqalar);
2) Men-konsepsiyaning qismlari o‘rtasida tuzilmaviy va tiplar bo‘yicha 
bog‘lanish mavjud;
3) kongruentlik-nokongruentlik, ya’ni Men-konsepsiya insonning real 
kechinmalarini muvofiq/ nomuvofiqligidir. 
4) Himoya yoki kuch Men konsepsiyaning mos emasligini ifodalaydi;
5) Zo‘riqshlar, ya’ni himoya pozitsiyasida qayd etish oqibatidagi holat;

---

6) O‘zini o‘zi hurmatlash darajasi yoki barcha xususiyatlari bo‘yicha o‘zini 
qabul qilish;
7) Faol tushuvchi axborotlardan kelib chiqib o‘zini baholash qobiliyati.
Shaxs markazlashgan psixoterapiyaning asosiy prinsipi:
1) Klient haqidagi faqat faol axborotlar foydalaniladi;
2) Psixoanalizning zarur atributlari inkor etiladi, ular empatiyani yaqinlashuvi 
va o‘rnatilishiga xalaqit beradi. O‘zaro ta’sirlashuv “yuzma yuz” amalga oshiriladi;
3) Talqin, baholash va maslahatlar mavjud emas;
4) Klientga shartsiz ijobiy munosabatdan tashqari so‘ngra salbiy emotsiyaga 
yo‘l qo‘yiladi;
5) Klient terapevtdan mustaqil, avtonom;
6) Natijalar ongning kengaytirishga xizmat qiladi.
7) Psixoterapiyada qadriyat va ideallarning muhimligi qayd etiladi.