GüMRÜk yönetmeliĞİ BİRİNCİ kisim genel Hükümler

İKİNCİ ALT AYIRIM

Serbest Bölgelere Eşya Konulması

Serbest bölgelere konabilecek eşya
Madde 523 - Serbest dolaşımda olan veya olmayan her türlü eşya serbest bölgelere konulabilir.

Ancak, parlayıcı ve patlayıcı veya bir arada bulundukları eşya için tehlikeli olan veya korunmaları özel düzenek veya yapılara gerek gösteren eşya serbest bölgelerdeki bu niteliklere uygun yerlere konulur.

Serbest bölgelere eşya konulmasının esasları

Madde 524 - Gümrük Kanununun 153 üncü maddesinin 3 üncü fıkrası hükmü saklı kalmak üzere, serbest bölgeye giren eşyanın gümrük idarelerine sunulmasına ve beyanname verilmesine gerek yoktur. Ancak;
a) Serbest bölgeye girişiyle sona erecek olan bir gümrük rejimine tabi tutulan,
b) Serbest bölgeye ithalat vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılmasına ilişkin bir karardan sonra konulan,
c) Serbest bölgeye ihracat kaydıyla konulan,
Eşyanın gümrük idarelerine sunulması ve gerekli gümrük işlemine tabi tutulması şarttır.
Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen gümrük rejimi hükümlerinin böyle bir zorunluluğu aramadığı hallerde, eşyanın gümrüğe sunulması gerekmez.
İhracat vergilerine veya ihracatla ilgili diğer hükümlere tabi olan eşyanın da gümrük idarelerine bildirilmesi gerekir.
İlgilinin talebi üzerine, gümrük idareleri serbest bölgeye konulmuş eşyanın, gümrük statüsünü onaylayan bir belge verir.
Eşyanın statüsü
Madde 525 - Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmesi veya geri gelmesi ya da gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması halinde, Gümrük Kanununun 155 inci maddenin 4 üncü fıkrasında belirtilen onay belgesi, eşyanın gümrük statüsünün tespitinde kanıt olarak kullanılır.

Onay belgesi ile veya başka yoldan eşyanın gümrük statüsünün kanıtlanamaması halinde, söz konusu eşya;

1) İhracat vergilerinin, ihracat lisanslarının veya ticaret politikası önlemlerinin uygulanması bakımından, serbest dolaşımda bulunan eşya,
2) Diğer tüm hallerde serbest dolaşımda olmayan eşya,

Olarak kabul edilir.

Gümrük statüsü, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi içinde serbest dolaşım hakkını kazanıp kazanmadığı durumunun belirlenmesidir. Eşyanın tamamen Türkiye veya Avrupa Topluluğu menşeli olması veya üçüncü ülke menşeli olan Türkiye ya da Avrupa Topluluğu’nda ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergileri tahsil edilmiş, bu vergileri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış ve ticaret politikası önlemleri uygulanmış eşya Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşımda kabul edilir.
Statü belgesi

Madde 526 - Serbest bölgedeki eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmesi veya serbest bölgeye geri gitmesi halinde statü belgesi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşım hakkını kazanmış olduğunu kanıtlamak amacıyla kullanılır.
Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşım hakkını kazanmış eşyanın serbest bölgeden Avrupa Topluluğu’na ihraç edilmek istenmesi halinde, eşyanın gittiği ülkenin gümrük idaresine ibraz edilmek üzere statü belgesi olarak A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenir.

Ön statü belgesi

Madde 527 - Türkiye'den serbest bölgelere gönderilen eşyaya ilişkin olarak düzenlenen ihracat beyannamesi kapsamı her türlü eşyanın, serbest dolaşımda bulunup bulunmadığının tespiti amacıyla, bölgeye giriş aşamasında 65 no.lu ekte yer alan ön statü belgesi düzenlenir.
Serbest bölge işlem formu ile transit olarak serbest bölgeye giriş yapan Avrupa Topluluğu veya üçüncü ülke menşeli eşya için de, bölgeye giriş aşamasında ön statü belgesi düzenlenir. Ön statü belgesi, gümrük ve yükümlü nüshaları olmak üzere, iki nüsha düzenlenir.
Türkiye'den ihracat beyannamesi ile veya serbest bölge işlem formu ile transit olarak serbest bölgeye giriş yapan eşyaya ilişkin ön statü belgesi düzenlenmesi aşamasında, serbest dolaşımda bulunan ve serbest dolaşımda olmayan aynı belge kapsamı eşyanın birlikte gelmesi halinde, bu parti eşyanın her kısmı için ayrı ayrı ön statü belgesi düzenlenir.
Ön statü belgesi, eşyanın Avrupa Topluluğu’na ihracı esnasında A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmek istenmesi halinde, gümrük idaresi ve ilgili odaya ibraz edilir.
Ön statü belgeleri için gümrük idaresinde 66 no.lu ekte yer alan ayrı bir tescil defteri tutulur ve her yıl birden başlamak üzere sıra numarası verilir. Belgelerin arşivlenmesi sırasında, Serbest Bölge İşlem Formu'nun bir örneği de belgeye eklenir.
Belgeler yükümlü tarafından doldurulur ve gümrük idaresince onaylanır.
Düzenlenmiş bulunan ön statü belgelerinin çalınması veya zayi edilmesi halinde, ilgilinin yazılı talebi üzerine tasdikli bir örneği gümrük idaresince verilir.
Belgelerin düzenlenmesi sırasında hatalı beyan yapıldığının idarece anlaşılması halinde, belge iptal edilerek yeni belge düzenlenir. İptal edilen belgeler tescil defterine gerekli meşruhat verilerek dosyasında saklanır.
ÜÇÜNCÜ ALT AYIRIM

Serbest Bölgelerin İşleyişi

Eşyanın serbest bölgede kalabileceği süre
Madde 528 - Eşyanın serbest bölgede kalabileceği süre sınırsızdır.

Serbest bölgelerdeki eşyaya yönelik yapılabilecek işlemler
Madde 529 - Bir serbest bölgeye konulmuş serbest dolaşımda olmayan eşya;
a) Serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında ve Gümrük Kanununun 161 inci maddesinde belirtilen koşullar altında, serbest dolaşıma girebilir.
b) İzne gerek olmaksızın mutat elleçleme işlemlerine tabi tutulabilir.
c) Dahilde işleme rejimine tabi tutulabilir.
d) Gümrük kontrolü altında işleme rejimine tabi tutulabilir.
e) Geçici ithalat rejimine tabi tutulabilir.
f) Kanunun 164 üncü maddesine göre gümrüğe terk edilebilir.
g) İlgili kişinin, gümrük idarelerince gerekli görülen tüm bilgileri vermesi şartıyla imha edilebilir.
Eşyanın (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen rejimlerden birine tabi tutulması halinde, serbest bölgelerin işletilmesine ve gümrük gözetimine ilişkin koşullar da göz önünde bulundurularak, ilgili rejimin gerektirdiği düzenlemeler söz konusu rejimlerin bu Yönetmelikle belirlenen hükümlerine tabidir. Bu rejimlere ilişkin izin belgelerinde faaliyetlerin yürütüleceği serbest bölge ismi belirtilir.
Mutat elleçleme işlemleri
Madde 530 - Mutat elleçleme işlemleri 3 üncü maddenin (v) bendinde belirtildiği şekilde yapılır. Bu işlemler için önceden izin alınmasına gerek yoktur.
Beyan sahibinin talebi üzerine, Gümrük Kanununun 161 inci maddesinin 2 nci fıkrası hükmünün uygulanacağı hallerde; bir serbest bölgeye konulan ve mutat elleçleme işlemlerine tabi tutulan eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımı yönünde yapılan beyanda INF 8 Bilgi Formu düzenlenebilir.
INF 8 Bilgi Formu 41 no.lu ekte gösterilen şekle uygun olarak biri asıl olmak üzere iki nüsha düzenlenir.
INF 8 Bilgi Formu, dikkate alınması gerekli vergilendirme unsurlarının belirlenmesi amacıyla kullanılabilir.
Bu amaçla gümrük idaresi 11, 12 ve 13 no.lu kutularda atıfta bulunulan bilgiyi sağlar, 15 no.lu kutuyu vize eder ve INF 8 Bilgi Formunu beyan sahibine iade eder.

Serbest bölgelerde kullanım veya tüketime tabi tutulmayacak eşya

Madde 531 - Gümrük Kanununun 160 ıncı maddesi hükmü uygulanmaksızın, serbest dolaşımda olmayan eşya ile 152 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen serbest dolaşımda olan eşya, serbest bölgelerde tüketilemez veya kullanılamaz.
Ancak serbest bölgede bulunan ve burada işlem gören ürünler içinde yer almayan ve kullanılmayan, buna karşılık bu eşya ve ürünlerin elleçleme, işlenme ve üretilmesinde yararlanılan teçhizat ve tedarik ürünleri dışında kalan eşya için, serbest dolaşıma girişi veya geçici ithalata tabi tutulmasına ilişkin ithalat vergileri veya ticaret politikası önlemlerinin uygulanmasını gerektirmemesi halinde, birinci fıkra hükmü uygulanmaz. Eşyanın bir kota veya tarife tavanına tabi olması halinde, bu eşya ile ilgili olarak gümrük beyannamesi verilmesi zorunludur. Bu fıkrada bahsi geçen teçhizat ve tedarik ürünleri Müsteşarlıkça duyurulur.
Serbest bölgelerin işleyişi ve envanter kayıtları
Madde 532 - Serbest bölgelerde depolama, işçilik, işleme veya alım ve satım faaliyetlerinde bulunan kişiler tarafından, gümrük idarelerince kabul edilen şekle uygun olarak envanter kayıtları tutulur.
Eşya, söz konusu kişiye ait yere konulmasından sonra 48 saat içinde envanter kayıtlarına geçirilir. Söz konusu envanter kayıtları, gümrük idarelerine eşyayı teşhis ve eşya hareketlerini izleme olanağını verecek şekilde tutulmak zorundadır.
Eşyanın serbest bölge içinde bir yerden bir yere aktarılması ile ilgili belgeler yetkili gümrük idaresinin incelemesine hazır bulundurulur. Bu uygulamada, eşyanın kısa süreli depolanması, bu aktarma işleminin bir parçası olarak kabul edilir.
Envanter kayıtları, gümrük mevzuatının noksansız uygulandığının anlaşılması için gerekli olan tüm ayrıntıları kapsamak zorundadır.
Gümrük idareleri, serbest bölgedeki eşyanın bir işletici ve/veya kullanıcıdan diğerine aktarılması halinde, durumun eşyayı alan işletici ve/veya kullanıcının kayıtlarına geçirilmiş olduğuna kanaat getirmek için gerekli kontrolleri yapar.
Serbest bölgeden eşya çıkarılmasına ilişkin ayrıntılar, derhal envanter kayıtlarına geçirilir.
İşletici ve/veya kullanıcı tarafından eşyanın kaybolduğu fark edildiğinde, durum gümrük idarelerine derhal bildirilir.


Envanter kayıtlarının içeriği
Madde 533 - Envanter kayıtları,
a) Eşyanın miktarını ve normal ticari tanımını, marka ayrıntılarını, ayırt edici numaralarını, paketlerin tür ve sayısını, konteynerlerin ayırt edici işaretlerini,
b) Eşyanın yerleştirildiği yeri,
c) Eşya giriş ve çıkışında kullanılan taşıma belgesine ilişkin bilgileri,

d) Eşyanın gümrük statüsünü gösteren belgeye ilişkin bilgileri,

e) Mutat elleçleme işlemlerine ilişkin açıklamaları,
f) Serbest bölgeye getirilen eşya, eğer dahilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi veya geçici ithalat rejimine tabi eşya ise bu rejimlere ilişkin açıklamaları,
İçerir.