GüMRÜk yönetmeliĞİ

İhracat Rejimi

BİRİNCİ ALT AYIRIM

Genel Hükümler

Tanım

Madde 638 - İhracat rejimi, serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkışına ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir.
Uluslararası veya ikili anlaşmalar, kanun, tüzük ve kararnamelerle konulmuş yasaklık ve kısıntı hükümleri saklı kalmak üzere, her türlü eşyanın Türkiye’den ihracı serbesttir.

Beyan

Madde 639 - Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilecek eşyanın ilgili gümrük idarelerine beyan edilmesi zorunludur.
Ticaret politikası önlemleri

Madde 640 - İhracat, ticaret politikası önlemleri ve gerektiği takdirde ihracat vergileri de dahil olmak üzere çıkış işlemlerine ilişkin hükümlerin uygulanmasıyla gerçekleştirilir.
Aramızda ticaret ve ödeme anlaşması olmayan ülkelere ihraç edilen eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkarılması, o tarihte yürürlükte bulunan ticaret politikası önlemlerine tabidir.
Aramızda iki taraflı ticaret ve ödeme anlaşması bulunan memleketlere yapılacak ihracatta, ticaret politikası önlemleri ile birlikte ilgili ticaret anlaşmaları hükümleri de uygulanır.
Ayrıca anlaşmamız olan veya olmayan ülkelere yapılacak ihracatta, o tarihte yürürlükteki Türk Parası Kıymetini Koruma Kararları ile konulmuş kayıt ve şartlara da uyulur.
Fiili ihracat

Madde 641- İhraç eşyası, buna ilişkin gümrük beyannamesinin tescili sırasında bulunduğu durum ve niteliğini gümrük denetiminden çıktığı sırada da aynen muhafaza etmesi ve bu haliyle Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmesi koşuluyla fiilen ihraç edilmiş sayılır. Bu durumda, ihraç eşyası üzerindeki gümrük denetimi sona erer.

İKİNCİ ALT AYIRIM

İhracata İlişkin Çeşitli Hükümler

Geçici depolama süresi ve takip edilmeyen beyannameler

Madde 642 - Çıkış eşyası, geçici depolama yerleri ve gümrükçe uygun görülen yerlerde bir ay kalabilir.
Zorlayıcı veya idarece kabul edilebilecek makul sebeplerle gümrük idare amirlerince, bu süre bir defaya mahsus olmak üzere en çok üç ay daha uzatılabilir.

Tescil edilen ve yukarıdaki süreler içinde işlemleri tamamlanmayan beyannameler iptal edilir.

Geçici depolama yerlerine konulmaksızın ihraç edilecek eşyanın beyanname kapatma süresi iki aydır. Bu süre makul sebeplerle en çok iki ay uzatılabilir. Bu süreler içinde işlemleri tamamlanmayan beyannameler iptal edilir.

Beyan edilen eşyanın tamamen ihraç edilmemesi

Madde 643 - Bir beyanname ile beyan edilmiş çıkış eşyasının tamamının ihracı şarttır.
Zorlayıcı nedenlerle fiili ihracatta bir noksanlık olduğunda, durum görevli memurlar tarafından beyannameye kaydedilir. Bu durumda, beyanname fiilen ihraç edilen miktar üzerinden kapatılır. Geri kalan eşya için yeniden bir beyanname verilmesi gerekir.
İkinci bir gümrükte taşıt değiştirilerek yapılacak ihracat

Madde 644 - İkinci bir gümrükte taşıt değiştirilerek ihraç edilecek eşyanın, gümrük çıkış işlemleri birinci gümrük idaresinde yapılır. Eşya ikinci gümrüğe uluslararası kabul gören bir transit belgesi veya bu gümrük idaresince tescilli bir transit beyannamesi ile gönderilir.
İkinci gümrük idaresi tarafından eşyanın diğer taşıta aktarması yapıldıktan sonra, eşyayı yurt dışına taşıyacak aracın kaptan veya sürücüsü ya da acentesi tarafından çıkışa ilişkin bir özet beyan verilir. Eşyanın yurt dışına çıkışını sağlayan ikinci gümrük idaresi, durumu özet beyana ve birinci gümrük idaresince gönderilen transit belgesine kaydeder ve onaylar. Onaylanan transit belge veya beyannamesinin teyit nüshasını alan birinci gümrük idaresi bu ihracata ilişkin gümrük beyannamesini kapatır.
Eşyanın birinci gümrük idaresinden ikincisine gönderilmesi sırasında, taşıt aracının durumunda, eşyanın kaplarında veya vurulan mühürlerde görülen bozulmalar veya eşya miktarında görülen noksanlıklar nedeniyle, ikinci gümrük idaresinin eşyayı fiziki kontrole tabi tutma hakkı saklıdır.
Beyannamelerin gönderileceği yerler

Madde 645 - İşlem gören ihracat beyannamesinin l ve 2 no.lu nüshası ihracat işlemlerinin tamamlandığı gümrük idaresinde saklanır. 3 no.lu nüshası ise ihracatçıya verilir.
Talep halinde ihracat beyannamesinin onaylı fotokopileri ihracatçıya verilir veya ilgili kuruluşlara gönderilir.


ÜÇÜNCÜ ALT AYIRIM

İhracat Yasaklığı ve Kısıntılar

İhracat kısıntıları

Madde 646 – Gümrük idareleri, Gümrük Kanununun 55 inci maddesine istinaden Bakanlar Kurulunca, kamu ahlakı, kamu düzeni, kamu güvenliği, insan, hayvan ve bitki sağlık ve hayatlarının korunması, sanatsal, tarihi veya arkeolojik değeri olan ulusal hazinelerin korunması, fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması gerekçeleri ile, ihracata getirilen yasaklama ve kısıtlamaları takiple görevlidir.
Çıkışı yasak eşya

Madde 647 - Türkiye’den ihracı yasak olan eşya Müsteşarlıkça duyurulur.

Standardizasyon kontrolüne tabi eşya

Madde 648 - İhracatı zorunlu standarda bağlı eşyanın kontrolüne ilişkin belge ihracat esnasında aranır. Belgenin fiili ihracattan sonra gümrük idaresine sunulması mümkündür.
İhracatta standardizasyon kontrolü

Madde 649 – İhracı standardizasyon kontrolüne tabi tarım ürünlerinin ihracında yetkili ihracat kontrolörleri tarafından düzenlenmiş belgeler aranır.

Bitki ve ürünlerinin ihracında aranacak şartlar

Madde 650 - 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununa göre, ihraç edilecek olan her türlü bitki ve bunların ürünleri, tohum, fidan, fide, çelik, aşı kalemi, yumru kök ve tohumları ile diğer her türlü parçaları için talep halinde Zirai Karantina teşkilatınca Menşe ve Sağlık Sertifikası verilebilir.
Karantina altına alınmış zirai ürünler için ihraç izninin usulüne uygun verildiği tespit edilmedikçe bu bitki ve ürünlerin ihracına izin verilmez.
Bitki ve ürünlerinin ihraç kapıları
Madde 651 - Bitkisel ürünlerin ihraç işlemleri, sadece bu işlemleri yapmaya yetkili kılınmış gümrük idarelerince gerçekleştirilebilir.
Hayvan ve maddelerinin ihracında aranacak şartlar

Madde 652 - 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanunu ile 22/2/1989 tarihli ve 89/13838 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği gereğince, Türkiye’den çıkarılacak hayvan ve hayvansal maddelerin sahipleri veyahut taşıyıcıları, bunlarda bulaşıcı hayvan hastalığı bulunmadığına dair o yer veterinerinden bir sağlık belgesi ve o yer belediyesinden ve belediye olmayan yerlerde de ihtiyar heyetinden bir menşe şahadetnamesi almak zorundadır.
Kara sınır kapısında veya son istasyon veya limanında yapılacak veteriner muayene ve kontrolünde hayvan ve maddelerinin cinsleri, şekilleri ve diğer nitelikleri şahadetnameye uymadığı tespit edildiği takdirde, bunların çıkarılmasına izin verilmez.
Hayvan ve maddelerinin ihraç kapıları
Madde 653 - Bu gibi hayvan ve maddelerinin çıkışları ancak Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca tayin ve ilan olunan gümrüklerden yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Gümrükçe Onaylanmış Diğer İşlem veya Kullanım Şekilleri
BİRİNCİ AYIRIM

Serbest Bölgeler
BİRİNCİ ALT AYIRIM

Genel Hükümler

Tanımlar
Madde 654 - Bu ayırımda geçen,
a) Serbest bölgeler, Türkiye Gümrük Bölgesinin parçaları olmakla beraber,
i) Serbest dolaşımda olmayan eşyanın herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmaksızın ve serbest dolaşıma sokulmaksızın, gümrük mevzuatında öngörülen haller dışında kullanılmamak ya da tüketilmemek kaydıyla konulduğu, ithalat vergileri ile ticaret politikası önlemlerinin ve kambiyo mevzuatının uygulanması bakımından, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında olduğu kabul edilen;
ii) Serbest dolaşımdaki eşyanın, bir serbest bölgeye konulması nedeniyle normal olarak eşyanın ihracına bağlı olanaklardan yararlandığı;
yerleri,
b) İşletici; serbest bölgeyi işleten kamu kurum ve kuruluşu ile yerli ve yabancı gerçek veya tüzel kişiyi,
c) Kullanıcı; faaliyet ruhsatı alan ve serbest bölgede kiracı veya mülk sahibi olarak belli bir işyeri bulunan gerçek veya tüzel kişiyi,
İfade eder.
Denetim

Madde 655 - Serbest bölgede görevli gümrük idareleri,
a) Türkiye'deki serbest bölgeye ihraç edilen,
b) Yabancı bir ülkeden veya Türkiye Gümrük Bölgesindeki başka bir gümrük idaresinden transit olarak gelen,
c) Serbest bölgeden Türkiye'ye serbest dolaşıma girmek üzere gelen,
d) Serbest bölgeden Türkiye'ye şarta bağlı muafiyet kapsamında ithal edilen,
e) Serbest bölgeden Türkiye'deki başka bir gümrüğe veya yabancı bir ülkeye transit rejimi hükümlerine göre sevk edilen,

f) Serbest bölgede kalan,

Eşyayı, serbest bölgeye giriş veya çıkış yapan kişileri ve taşıt araçlarını, serbest bölgenin sınırları ile giriş ve çıkış noktalarını denetlemeye yetkilidir.
Bu Yönetmeliğin serbest dolaşıma giriş rejimi ve ihracat rejimi hükümlerine göre yapılacak olan denetim ve muayene serbest bölgenin giriş ve çıkış kapılarında yapılabileceği gibi, eşyanın depolandığı serbest bölgedeki yerlerde de yapılabilir.

Serbest bölgelerin sınırları ile giriş ve çıkış noktalarının mutlak surette denetlenmesi esas olmakla birlikte, bir serbest bölgeye giriş veya çıkış yapan kişiler ve taşıt araçları ile serbest bölgeye giren ve burada kalan veya çıkan eşyanın denetim ve muayeneleri, gümrük idaresinin uygulamakla yükümlü olduğu mevzuat hükümleri yanında şüphe halinin mevcut olduğu zaman ve hallerde yapılır.

Muayenenin yapılmasını sağlamak üzere eşyaya giriş veya çıkışlarda eşlik etmesi gereken taşıma belgesinin bir nüshasının gümrük idaresine verilmesi veya tetkike hazır tutulması gerekir. Muayene gerektiği takdirde, eşya gümrük idarelerine sunulur.

Taşıma belgesi ifadesinden; eşyanın vasıflarının belirlenmesine yarayacak bilgileri taşıdığı sürece, nakliye senedi, teslim makbuzu, özet beyan veya sevk pusulası gibi taşıma ile ilgili herhangi bir belge anlaşılır.

İşletici ve/veya kullanıcılar, serbest bölgede çalıştırdıkları kişilerin gümrük mevzuatına uygun olarak görevlerini noksansız yerine getirmeleri için gerekli önlemleri alırlar.
Serbest bölgelerin fiziki yapısı
Madde 656 - Serbest bölgeyi çevreleyen sınırlar ile serbest bölgede faaliyette bulunan işletici veya kullanıcılara ait depo ve ambarlar, gümrük idarelerinin serbest bölge dışında denetim işlemlerini yürütmelerine imkan verecek ve serbest bölgeden kanun dışı yollardan eşya çıkarılmasını önleyecek şekilde olmalıdır.
Ticaret politikası önlemlerinin uygulanması
Madde 657 - a) Eşyanın serbest dolaşıma girişi sırasında uygulanması öngörülen ticaret politikası önlemleri, eşya serbest bölgeye konulduğunda veya eşyanın geçici bir süre için serbest bölgede kalması sırasında uygulanmaz.
b) Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girişinde ticaret politikası önlemleri uygulanması gerekiyorsa, bu tür önlemler, serbest dolaşımda olmayan eşyanın serbest bölgeye konulması sırasında uygulanır.
c) Eşyanın ihracatında ticaret politikası önlemleri uygulanması gerekiyorsa, bu tür önlemler, serbest bölgedeki serbest dolaşımda bulunan eşya Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edildiğinde uygulanır.


Serbest bölgeden çıkan veya bu bölgeye giren kişilerden aranacak belgeler
Madde 658 - Serbest bölgeye giren veya çıkan kişiler görevli gümrük memuruna aşağıda belirtilen belgelerden birini ibraz eder ;
a) Serbest Bölge Giriş İzin Belgesi,
b) Serbest Bölge Görev Kartı,
c) Serbest Bölge Özel İzin Belgesi.
Bu belgelerden birine sahip olmayan kişilerin bölgeye girmesine ve bölgeden çıkmasına izin verilmez.