Guney Afrika Yillik Rapor 2007
Türkiye’nin İthalatında İlk 10 Madde (2013/10 – 2014/10)
Yüklə 1,52 Mb.
|
|
Türkiye’nin İthalatında İlk 10 Madde (2013/10 – 2014/10)
1.3. Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular 1.3.1. Ticari Engeller Güney Afrika’daki siyahların ekonomik hayata daha fazla entegre olabilmeleri amacıyla 2003 yılında çıkartılan ve 2004 yılında yürürlüğe giren yasa (Broad-Based Black Economic Empowerment Act) ile çeşitli sektörler için geliştirilen davranış kodları ve puanlama sistemi firmalar için zorunlu olmamakla birlikte, söz konusu yasa uyarınca yapılan değerlendirmelerde düşük BEE (Black Economic Empowerment) skoruna sahip firmaların kamu alımları, ihaleler ve diğer iş imkanları için rekabet şansı azalmaktadır. 2007 yılı Ocak ayında, GAC Ticaret ve Sanayi Bakanlığı tarafından açıklanan ve resmi gazetede yayımlanan yeni davranış kodları ve puanlama sistemi ile birlikte bazı konular açıklığa kavuşmuş olmakla birlikte, davranış kodları ve puanlama sistemine ilişkin dokümanların karmaşık olduğu ve halen uygulamada bazı konuların açıklığa kavuşmamış olduğu görülmektedir. Güney Afrika’da kamu alımları, ürünler, hizmetler ve müteahhitlik sözleşmeler için yapılan ihaleler vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. Güney Afrika hükümeti, siyahları ekonomik olarak güçlendirme politikası-BEE vasıtasıyla, tarihsel olarak ülkenin kaynaklarından yeterince yararlanamamış olan siyah nüfusun desteklenmesi için kamu alımlarını kullanmaktadır. Ülkede kamu alımları, 2000 yılında çıkarılan kamu alımlarına ilişkin çerçeve yasa ve bu yasa uyarınca çıkarılan yönetmelikler çerçevesinde yürütülmektedir. Ticaret ve Sanayi Bakanlığı, kamu alımlarına ilişkin temel yasa ve 2003 tarihli ‘Black Economic Empowerment Act’ yasasını birbiriyle uyumlu hale getirmek amacıyla çalışmalar yapmaktadır. Bu kapsamda yapılan düzenlemeler ile, BEE politikasında belirlenen amaçlara uygun olarak ihalelerde BEE politikasına uygun hareket edenlere öncelik tanınmaktadır. Güney Afrika’da 1 milyon Rand değerine kadar olan ihalelere giren firmaların fiyat tekliflerinde, teklif edilen fiyat % 80, BEE politikalarında belirtilen taahhütlere uygunluk ise % 20 olarak değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Değeri 1 milyon Randı aşan ihalelerde ise, teklif edilen fiyat % 90, BEE taahhütlerine uygunluk ise % 10 olarak hesaba katılmaktadır. Canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin Güney Afrika’ya ithalatı kontrol önlemlerine tabi olup, Tarım Bakanlığından izin belgesi alınması gerekmektedir. Ayrıca, menşe ülkedeki yetkili makamlar tarafından, Güney Afrika makamlarınca verilen ithalat izin belgesine uygun olarak düzenlenecek veteriner sağlık sertifikası da sevkıyat öncesinde düzenlenmiş olmalıdır. Güney Afrika Tarım Bakanlığı, tarım ürünlerinde izne tabi ürünler için gerekli ithalat izinlerini Güney Afrika Gelirler Servisi ile Ticaret ve Sanayi Bakanlığına kayıtlı ithalatçılara vermekte, söz konusu izinlerin % 10’u geçmiş üç yıl içinde ithalat yapmamış yeni ithalatçılar için rezerve edilmekte, diğer %10’luk bir kısım ise küçük ve orta boy işletmeler için rezerve edilmektedir. 1.3.2. İthalat Mevzuatı Dünya Ticaret Örgütü üyesi olan Güney Afrika’nın, SACU-Güney Afrika Gümrük Birliği çerçevesinde Botsvana, Lesoto, Namibya ve Svaziland ile gümrük birliği bulunmaktadır. 1999 yılında sonuçlanan ve 2000 yılında yürürlüğe giren, AB ile Güney Afrika arasındaki Ticaret, Kalkınma ve İşbirliği Anlaşması, 2006 yılında imzalanan ve 2008 yılında yürürlüğe giren SACU ile EFTA arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması ile birlikte Güney Afrika global ticaret sistemine daha fazla entegre olmaya başlamıştır. Öte yandan, Güney Afrika’nın da üyesi bulunduğu 14 Afrika ülkesinden oluşan Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) kapsamında önümüzdeki dönemde üye ülkeler arasında gümrük birliğine geçilmesi planlanmaktadır. Güney Afrika’da dış ticaret politikalarının idaresinden sorumlu kuruluş olan ‘International Trade Administration Commission’ (ITAC), gümrük tarifelerinin belirlenmesi,anti-damping, telafi edici vergiler ve koruma önlemlerinin uygulanması ve bazı spesifik ürünlerin ithalatı için gerekli izinlerin verilmesi konusunda yetkilendirilmiştir. Yürürlükte olan mevzuata göre, tüm kullanılmış ürünler ve ikinci el ürünlerle birlikte, hurda ve döküntülerin ithalatında kontrol önlemleri uygulanmakta olup, balık ve balıkçılık ürünleri, hidrokarbonlar, radyoaktif kimyasal elementler, petrol ürünleri, lastikler, adi metaller, ateşli silahlar ve mühimmatlar, kumar makineleri, çeşitli kimyasal maddeler ve karboksilik asit gibi ürünlerin ithalatı izne tabidir. Güney Afrika’ya ithal edilen ürünlerin gümrük değeri, malın ihraç ülkesindeki fob değeri üzerinden hesaplanmaktadır. 2006 yılı Ekim ayı itibariyle Güney Afrika Gelirler Servisi tarafından, ithalatçılar ve ihracatçıların gümrük işlemlerini kolaylaştırmak amacıyla tek idari belge (SAD) uygulaması başlatılmıştır. Uluslararası gümrük standartları ve uygulamalarına paralel olarak hazırlanan ve ithalat, ihracat, transit ticareti kapsayan çok amaçlı deklarasyon formu niteliğinde SAD belgesi ile gümrük işlemlerinin daha hızlı yapılması, gerekli tüm bilgileri tek belgede toplamak suretiyle zaman ve paradan tasarruf sağlanılması ve bürokrasinin azaltılması amaçlanmıştır. Güney Afrika ithalat mevzuatı ile ilgili bilgiler www.itac.org.za ve www.sars.gov.za web sitelerinden temin edilebilmektedir. 1.3.2.1. Gümrük Vergileri Uruguay Round uyarınca Güney Afrika tarife yapısını değiştirmiş ve basitleştirmiştir. Bu kapsamda, tarife oranları basit ortalama ile % 20’ler civarından % 5,8’e indirilmiştir. Tarife oranlarında yapılan söz konusu değişikliklerle birlikte, tarife kategorileri sekize indirilmiş ve tarife oranları da % 0 ila %30 aralığında belirlenmiş olmasına rağmen, bazı ürünlerde (genellikle tekstil ürünlerinde) tarife oranlarının %30’dan fazla olduğu, hatta hazır giyim ürünlerinde % 45’e vardığı görülmektedir. Gümrük vergileri, tekstil ve konfeksiyon sektörünün de dahil olduğu sınırlı ürün grubu hariç olmak üzere ad valorem vergilere dönüştürülmüş olup, Uruguay Round uyarınca Güney Afrika on iki yıllık bir tarife indirim süreci uygulamayı kararlaştırmıştır. Tercihli anlaşmalar dışında uygulanan ortalama gümrük vergisi % 19’dur. Tarım ürünlerinde ortalama gümrük vergisi % 40.4, sanayi ürünlerinde ise % 15,7’dir. Ülkemizin rekabet avantajına sahip olduğu pek çok üründe gümrük vergileri % 20 ila % 40 arasında dalgalanmaktadır. Gümrük vergileri ve diğer vergilere ilişkin bilgiler, Güney Afrika Gelirler Servisi (SARS) web sitesinden (www.sars.gov.za) temin edilebilmektedir. 1.3.2.2. KDV ve Diğer Vergiler Güney Afrika’ya ithalatta %14 KDV uygulaması bulunmaktadır. İthal edilen ürünlerin tamamına yakınında KDV uygulaması bulunmakta olup, gümrük vergisi ve KDV’nin haricinde, Güney Afrika’ya ithalatta, tütün, tütün mamulleri, alkollü içkiler, motorlu taşıtlar, petrol ürünleri ve bazı lüks mallarda özel tüketim vergisi tahsil edilmektedir. 1.3.2.3. Ticarette Uygulanan Standartlar, Etiketleme ve Markalama 1945 tarihli Standartlar Yasası uyarınca kurulmuş olan Güney Afrika Standartlar Bürosu (SABS), Güney Afrika’da standartlardan sorumlu yasal kuruluş konumunda olup, kalite ve standartların geliştirilmesi ve korunması faaliyetlerini 1993 tarihinde değiştirilmiş olan Standartlar Yasası çerçevesinde sürdürmektedir. SABS’nin görevleri; ulusal standartları yayımlamak, ürün ve hizmetlerin standartlara uygunluğunu test etmek ve belgelemek, ulusal standartlar temelinde teknik düzenlemeler geliştirmek, yasal mevzuatı uygulamak ve denetlemek, standartlarla ilgili eğitim vermek olarak belirlenmiştir. SABS, Güney Afrika Akreditasyon Sistemi (SANAS) tarafından akredite edilmiştir ve Hollanda merkezli Raad voor Accreditatie (RvA) tarafından da uluslararası olarak tanınmaktadır. SABS aynı zamanda hem Uluslararası Standartlar Teşkilatı (ISO) hem de Uluslararası Elektroteknik Komisyonunun (IEC) üyesi olup, ISO standartlarına uygun olarak eczacılık ve endüstriyel standartlara ilişkin belgelendirme yapmaktadır. Güney Afrika Standartlar Bürosu, ISO, IEC ve CEN (Avrupa Standardizasyon Komitesi) standartlarını izlemekte olup, tarihsel ve teknik nedenlerden dolayı SABS tarafından uygulanan standartlar İngiltere ve Hollanda standartları ile yakınlık göstermektedir. Öte yandan, Güney Afrika Sağlık Bakanlığı, bazı tarım ürünleri ile ilgili standartlardan sorumlu olup, söz konusu standartlar kalite, paketleme, pazarlama, etiketleme gibi hususların yanı sıra, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizleri de kapsamaktadır. 1993 tarihli Standartlar Yasası SABS’ye tüketicinin korunması konusunda da bazı yetkiler vermektedir. Bu kapsamda gönüllü ve uyulması zorunlu olan standartlar bulunmaktadır. Güney Afrika’da standartlar, uygunluk değerlendirmesi, ürün belgelendirmesi ve akreditasyon ile ilgili kuruluşlara ilişkin bilgiler aşağıda yer almaktadır. Standartlar
Uygunluk değerlendirmesi
Ürün belgelendirmesi
Akreditasyon
Güney Afrika Standartlar Bürosu (SABS) ve söz konusu kuruluşa akredite şubeler ve temsilciler, Güney Afrika’da standartlar ve akreditasyondan sorumlu kuruluş konumundadır. SABS, kimyasallar, elektroteknik, gıda ve sağlık, mekanik ve malzeme, madencilik ve mineraller, hizmetler ve ulaştırma olarak belirlenen kategorilerde markalama ve etiketleme konularında denetimde bulunmaktadır. Markalama ve etiketleme konusunda önemli hususlardan birisi, sanayi ürünleri ve eczacılık sektörlerinde yapılacak ithalatlarda etiketleme ve markalamanın İngilizce olarak yapılmasındaki zorunluluktur. Yüklə 1,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|