Guney Afrika Yillik Rapor 2007


Kaynak: ITAC International Trade Administration Commission of SA Haziran 2014



Yüklə 1,52 Mb.
səhifə15/22
tarix17.01.2019
ölçüsü1,52 Mb.
#99939
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   22

Kaynak: ITAC International Trade Administration Commission of SA Haziran 2014

İthalat da ise sermaye malları tüketici ürünleri ve petrol ürünleri en fazla paya sahip ürünlerdir. İthal ikameci politikalar ihracatta başarılı olamasalar da pek çok üründe ithalata bağımlılığı azaltmıştır. 2010-2013 döneminde ana kalemlerin ithalatında ortalama % 15 oranında düşme görülmektedir. Tarım ürünleri ithalat içinde önemsiz bir yüzdeye sahip olduğu için dikkate alınmamıştır. Tarımsal anlamda tahıllar dışında kendi kendine yeter bir ülkedir.



5.4.5. Başlıca Maddelere Göre İthalat (2013)
Milyar Rand

GTİP

Madde Adı

Değer

Pay %

Büyüme%

2709

Ham petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar (ham)

139.031

14.03

7.6

2710

Petrol yağları

60.699

6.2

26.3

8703

Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar

51.591

5.3

-0.3

8517

Telefon hatları için elektrikli cihazlar

31.937

3.3

-24.8

8471

Otomatik bilgi işlem makineleri ve bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, veri kayıt ve işlem makineleri

19.328

2.0

-23.2

3004

Tedavi veya korunmada kullanılmak üzere karışık veya karışık olmayan ürünlerden oluşan ilaçlar

17.151

1.8

4.7

8708

87.01 ila 87.05 pozisyonlarında yer alan motorlu taşıtların aksam, parça ve aksesuarları

11.948

1.2

-21.4

8704

Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar

11.595

1.2

10.4

8429

Kendinden hareketli buldozerler, greydeyler, ekskavatörler, küreyici yükleyiciler

9.295

1.0

-30

8443

Matbaacılığa mahsus makine ve cihazlar

8.680

0.9

-12.4

8431

Makina parçaları

7.550

0.8

-8.2

4011

Kauçuktan havalı yeni dış lastikler

7.224

0.7

20.5

1006

Rice

6.302

0.6

4.5

8502

Elektrikli jeneratörler ve konvertorler

6.103

0.6

8.9

7102

Elmaslar (işlenmiş olsun olmasın, fakat mıhlanmamış veya takılmamış)

6.104

0.6

28.9

9018

Tıp, cerrahi, dişçilik, veterinerlik alet ve cihazları

5.627

0.6

27.5

8504

Elektrik transformer, statik konverter

5.419

0.6

5.9

2818

Suni korendon (korundum); alüminyum oksit; alüminyum hidroksit

5.333

0.5

37

8541

Elektrik transistors, yarı iletkenler

5.072

0.5

38.5

8479

Makinalar özel amaçlı

4.887

0.5

23.1




Diğer

550.333

56.7

29.1
















 

Genel Toplam

971.231

100

16.6

Kaynak:ITAC

5.4.6. Başlıca Maddelere Göre İhracat (2013)
Milyar Rand

GTİP

Madde Adı

2013

Pay %

Büyüme%

7110

Platinyum (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra)

68.731

8.7

7.1

2601

Demir cevherleri ve zenginleştirilmiş demir cevherleri

68.493

8,7

12.8

7108

Altın (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde)

54.991

6.9

-22.3

2701

Taşkömürü; taşkömüründen elde edilen briketler

48.329

6.1

-14.6

7202

Ferro-alyajlar

30.299

3.8

5.2

8703

Binek otomobilleri ve diğer motorlu taşıtlar

30.160

3.8

3.9

2710

Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar

26.298

3.3

30.8

8704

Kamyonlar, eşya taşıma için motorlu araçlar

24.559

3.1

12.0

7102

Elmaslar (işlenmiş olsun olmasın)

17.357

2.2

23.5

8421

Santrifüjler; sıvıların veya gazların filtre veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar

16.823

2.1

-3.9

2602

Manganez cevherleri

12.823

1.6

35.3

2610

Krom cevherleri ve konsantreleri

11.088

1.4

16.02

7601

İşlenmemiş alüminyum

9.540

1.2

22.5

8708

87.01 ila 87.05 pozisyonlarında yer alan motorlu taşıtların aksam, parça ve aksesuarı

7.867

1.0

6.6


0805

Narenciye taze ve kurutulmuş

7.793

1.0

6.9

7118

Metal paralar

7.162

0.9

26.4

2204

Şarap (üzüm)

7.111

0.9

20.5

1005

Mısır

6.270

0.8

29.8

7219

Paslanmaz çelikten yassı hadde mamulleri

5.288

0.7

-10.0

0808

Meyve (elma, armut)

5.261

0.7

36.5

 

Diğerleri

322.360

40.9

22.9

 

Genel Toplam

788.104

100

12.4

Kaynak: Güney Afrika Ticaret ve Sanayi Bakanlığı

BÖLÜM II


  1. TÜRKİYE İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN GELİŞİMİ


1.1. Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Genel Durumu
1.1.1. Ticari İlişkilerin Gelişimi
Türkiye ile Güney Afrika arasındaki dış ticaret hacmi 1991 ila 2000 yılları arasında 200-275 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşirken, 2002 yılından itibaren bu ülke ile ticaret hacmimizde artış kaydedilmeye başlanmıştır.
Güney Afrika Cumhuriyeti, Ekonomi Bakanlığı (eski Dış Ticaret Müsteşarlığı) tarafından 2003 yılında uygulamaya konulan Afrika Ülkeleri ile Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi Stratejisi kapsamında, Sahra Altı Afrika ülkeleri pazarına giriş için öncelikli ülke olarak belirlenmiştir. Bu çerçevede, 2003 yılından itibaren iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi önemli bir artış trendine girmiş, 2002 yılında 298,6 milyon ABD Doları olan dış ticaret hacmimiz 2008 yılında 2,74 milyar ABD Dolarına yükselmiş, 2009 yılında küresel krizin de etkisiyle % 28,2 oranında gerileyerek 1,97 milyar ABD Doları olarak kaydedilmiştir. Dış ticaret hacmimiz 2010 ve 2011 yıllarında ise sırasıyla 1,25 milyar $ ve 2,46 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Dış ticaret hacmi 2012 yılında 1,7 milyar dolar 2013 yılında ise 2,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılında bu ülkeden yapılan ithalatımızda gerçekleşen yaklaşık % 40 oranındaki düşmeye paralel olarak dış ticaret hacminin 1,2 milyar dolar olarak gerçekleşmesi beklenmektedir.
Ülkemiz ile Güney Afrika arasındaki dış ticaret hacmi yıllar itibariyle artış göstermekle birlikte, dış ticaret dengesinin sürekli olarak ülkemiz aleyhine seyrettiği görülmektedir. Söz konusu açığın en önemli nedeni Güney Afrika’dan yapılan altın ithalatıdır. Güney Afrika’dan yapılan altın ithalatımız bu ülkeden yapılan toplam ithalatımız içerisinde, 2009 ve 2010 yılları itibariyle yaklaşık % 42’lik bir orana tekabül etmiş 2011 yılı itibariyle ise % 61,5 seviyesine çıkmıştır. 2013 yılından başlayarak altın ithalatımızda önemli düşüşler gerçekleşmiştir. 2014 yılında ticaret hacminin 1 milyara kadar düşmesinin nedenlerinden bir tanesi de altın ithalatımızda yaşanan önemli orandaki düşmedir.
Güney Afrika’ya yönelik ihracatımızda, petrol ürünleri, otomotiv sanayi ürünleri, karayolu ve binek taşıtları, elektrikli makine ve cihazlar, beyaz eşya ürünleri, dokumacılık ürünleri ve dış lastiklerin önemli ihraç kalemlerimizi teşkil ettiği görülmektedir.
Güney Afrika’dan ithalatımızda ise altın ve taşkömürü en önemli ithal kalemlerimizi teşkil etmekte olup, bu iki kalemin ithalatımızdan aldığı pay % 81 seviyesine çıkmaktadır. Diğer önemli ithal kalemlerimizi ise binek otomobiller, otomotiv yan sanayi ürünleri, filtre-arıtma cihazları, krom cevheri, ferro-manganez, demir-çelik ürünleri, kimyasallar ve sakatat et ürünleri oluşturmaktadır.
Öte yandan, ülkemizin Güney Afrika Cumhuriyeti ile gerçekleştirdiği ithalat ve ihracat rakamları konusunda, özellikle GAC’den yapılan ithalat rakamlarında, Türkiye istatistikleri ile Güney Afrika istatistikleri arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıkların büyük bir kısmı, GAC istatistiklerinde altın ihracatının önemli bir kısmının ülke ismi belirtilmeden ‘origin of goods unknown’ şeklinde kaydedilmesinden kaynaklanmaktadır.

GAC’ne yönelik ihracatımıza dair değerlendirme:
Güney Afrika’ya yönelik ihracat istatistiklerinin incelenmesinden, bu ülkeye yönelik ihracatımızın 2013 yılında bir önceki yıla oranla % 62 oranında artarak 382 milyon dolardan 620 milyon dolara çıktığı görülmektedir. 2014 yılında ihracatın aynı seviyede kalması beklenmektedir.
İhracatımızın başlıca maddeler itibariyle kompozisyonu incelendiğinde; 2008 ve 2009 yıllarında ihracatımızın sırasıyla % 51 ve % 70’ini tek başına işlenmemiş altının oluşturduğu, 2010 yılında ise bu kalemin ihracattaki payının % 29’a düştüğü göze çarpmaktadır. Önceki yıllarda işlenmemiş altının ithalatımızda en önemli kalemi oluşturması ve bu ülkeye yönelik işlenmemiş altın ihracatımız olmamasına rağmen, 2008 yılından itibaren Güney Afrika ile ticaretimizde mevcut kalıplar ve ürün yapısı değişmiş ve bu ülkeye işlenmemiş altın ihracatı gerçekleştirilmiştir. 2013 yılına gelindiğinde altın ihracatının durması bu durumun konjonkturel bir gelişme olduğunu ortaya koymaktadır.
2013 yılı itibariyle kara ulaşım araçları, petrol yağları, elektrikli ev aletleri, tekstil elyafı mamulleri, makine ve cihazlar, demir çelik profiller, kauçuk ürünler, metallerden nihai ürünler en çok ihraç ettiğimiz ürünlerdir. 2014 yılı ilk on ayında da benzer ürünlerde ihracatın devam ettiği gözlenmektedir.
Güney Afrika Cumhuriyeti, ülkemizin ihracat yaptığı ülkeler arasında 44. sırada yer almakla birlikte, Afrika’da 6., Sahra-altında ise 1. sırada yer almaktadır.
GAC’nden yapılan ithalata dair değerlendirme:
Ülkemizin GAC’nden yaptığı ithalat istatistikleri incelendiğinde; bu ülkeden ithalatımızın 2013 yılında bir önceki yıla oranla % 15 oranında artarak 1,3 milyar dolardan, 1,5 milyar dolara çıktığı gözlenmektedir. Güney Afrika’dan ithalatımız 2007 ve 2011 yıllarında zirve noktası olan 2 milyar dolara ulaşarak aşmıştır.

G.Afrika’dan ithalatımızın büyük bir kısmını her dönemde işlenmemiş altın ve kömür oluşturmaktadır. Önceki yıllarda olduğu gibi, 2013 yılında da bu iki ithalat kaleminin toplam ithalatımız içindeki oranları sırasıyla; % 38 ve % 27 olmuştur. Buna göre, altın ve kömür ithalatı G.Afrika’dan ithalatımızın % 65’ini teşkil etmektedir.


Demir dışı metaller, metal cevherleri, demir ve çelik, organik kimyasallar, deri ve kösele ve kara ulaşım araçları ithalatımızdaki diğer önemli ürünleri oluşturmaktadır.
2014 yılında bir önceki yılla karşılaştırıldığında ithalatımızda gerçekleşen % 40’lık düşüşte altın ve kömür ithalatımızda meydana gelen düşme önemli rol oynamıştır.
Güney Afrika, ülkemizin ithalatında 35. sırada yer almakta olup, Afrika’da 3. sıradaki ithalat partnerimizdir.

Anlaşma_ve_Protokoller,_KEK_Toplantıları'>1.1.2. İkili Anlaşma ve Protokoller, KEK Toplantıları
Türkiye ile Güney Afrika arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin yasal altyapısını oluşturan anlaşma ve protokoller aşağıda yer almaktadır.


Anlaşma

İmza Tarihi

İmza Yeri

Resmi Gazete Tarih - No

Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması

3 Mart 2005

Pretoria

31.08.2007 - 26629

Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması

3 Mart 2005

Pretoria

20.11.2006 - 26352

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma

23 Haziran 2000

Ankara

01.04.2005 - 25773

Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması

23 Haziran 2000

Ankara

04.11.2000 - 24220

Polis İşbirliği Anlaşması

14 Ekim 2003

Ankara

15.06.2004 - 25493

Kültür, Sanat, Eğitim, Bilim, Teknoloji, Spor, Dinlence ve Gençlik Alanlarında İşbirliği Anlaşması

14 Ekim 2003

Ankara

22.11.2005 - 26001

Hava Taşımacılığı Anlaşması

23 Ocak 1998

Pretoria

17.04.2004 - 25436

İstişarelere Dair Protokol

23 Haziran 2000

Ankara

07.09.2000 - 24163

Gümrük İdareleri Arasında İşbirliği ve Karşılıklı İdari Yardımlaşma Anlaşması

3 Mart 2005

Pretoria




KEK 1. Dönem Toplantısı Ortak Bildirisi

1 Nisan 2008

Pretoria




KEK 2. Dönem Toplantısı Ortak Bildirisi

16 Şubat 2012

Ankara



3 Mart 2005 tarihinde Pretoria’da imzalanan Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması uyarınca kurulan Türkiye-Güney Afrika Karma Ekonomik Komisyonunun (KEK) Birinci Dönem Toplantısı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Hilmi Güler ve Güney Afrika Ticaret ve Sanayi Bakanının eşbaşkanlıklarında, 31 Mart-2 Nisan 2008 tarihlerinde Pretoria’da gerçekleştirilmiştir. KEK 2. Dönem Toplantısı Protokolü ise 16 Şubat 2012 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır. 3. Dönem Toplantısının 17-21 Şubat 2015 tarihlerinde Pretoria ve Cape Town’da gerçekleştirilmesine yönelik hazırlıklar yapılmış, ancak öngörülmeyen nedenlerle iptal edilmiştir.


Öte yandan, Güney Afrika’nın AB ile imzaladığı Ticaret, Kalkınma ve İşbirliği Anlaşması sonrasında, Türkiye’nin AB ile olan Gümrük Birliğinin getirdiği yükümlülükler ve ticari çıkarlarımız çerçevesinde, Güney Afrika’nın da dahil olduğu SACU-Güney Afrika Gümrük Birliği ile ülkemiz arasında bir Serbest Ticaret Anlaşması imzalanması amacıyla müzakerelere başlanması yönündeki girişimlere devam edilmektedir. Ancak, Güney Afrika makamlarının konuya ilişkin olumsuz tavırları sürmekte ülkemizle sınırlı sayıda üründe sınırlı tavizleri içeren tercihli bir anlaşmaya dahi olumlu bakmamaktadırlar.
Yüklə 1,52 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin