Güney azərbaycan folkloru I kitab təbriz, Yekanat və Həmədan ərazilərindən
Yüklə 2,44 Mb.
|
| Xanımların yığnaqları
Xanımların yığnağı həftədə iki yerdə olardı. Yığnağın zamanı axşama dörd saat qalanda idi. Yaşlı xanımların söhbətləri bayatı ilə gedirdi. Birinin əlində bir təsbeh olardı. Onu çadrasının altında saxlayardı. Sonra deyirdi ki, hər kəs istəyir, niyyət eləsin. Müxtəlif niyyətlər edərdilər. Biri niyyət eləyirdi ki, görüm niyə səfərdə olan oğlumdan bir xəbər yoxdu, görüm başında nə var? Sonra o, niyyət elədiyini elan edərdi. Əlində təsbeh olan xanım çadranın altında təsbehdən bir miqdar əlinə gələni, o biri təsbeh danələrindən ayırıb deyirdi: “Aç falın yaxşı gəlsin, axırı yaxşı gəlsin, açmışam Əli falını, axırı yaxşı gəlsin”. Bu sözləri dedikdən sonra o, başqa bir söz deməzdi. Orada hüzurları olan xanımlar gərək bir-bir bayatının əvvəl beytini deyə, qalanını saxlayardılar. Hər xanım bir bayatı dedikcə əlində təsbeh olan xanım ayrılan təsbeh danələrindən birini dala çəkərdi ta axırına yetişərdi. Məclis sıra qurtaranadək bayatı ilə keçərdi. O məclislərdə oxunan bayatılar belə idi: Göydə ulduz mah gedər Gah əylənər, gah gedər Sidqi dürüst olanın Qabağıncan şah gedər. Göydə ulduz cudadır, Gözüm sənə fədadır Qəm çəkmə dəli könlüm Mətləb verən xudadı. Armud ağacı əli Dibi döşənib xalı Hey idim, hey hey oldum. Nökər idim, bəy oldum. Yığılın qohum-qardaş Mən hamıdan yey oldum Qızıl üzük qəltanı Yoldan çıxma yol tanı. Gedibdi genə gələr, Gözlərivin soltanı. Əzizim naçar ağlama Gündü keçər ağlama Göydən bir alma gəldi Ya Muhəmməd, ya Əli, Bir qapı örtülsə də, Allah açar, ağlama. Oturmuşdum səkidə Ürəyim səksəkidə Göydən bir alma gəldi Bir qızıl nəlbəkidə Qaşlarun xorasanı Kim salıb tora səni. Yalvarıram şahi-Nəcəfə Tez salsın yola səni. Qapıdan biri gəldi Gözümün nuru gəldi. Bu arxı kim arıdı, Arxdan su duru gəldi. Balaca cib bıçağı Oldum illər qaçağı. Bir səhər gəl, bir axşam Bir də günorta çağı. Çələnbər çay içində Günüm – ax vay içində Allah mətləbin versin Bu gələn ay içində. Mən aşiqəm vay dərdim Vay dərmanım, vay dərdim. Xalq gül əkdi, gül dərdi Mən gül əkdim, vay dərdim. Ağ at kişnədi gəldi, Yüyən dişlədi gəldi, Atamın böyük oğlu Toyu başladı gəldi. Əzizim naçar ağlama Od gələr qaçar ağlama. Ürəkdə var dügünün Allah açar ağlama. Əzizim daşa dəyər Daş qalxar daşa dəyər Yemə namərd çörəyin Axırda başa dəyər. Quzu, quzu, çal quzu Altında var xal, quzu Dərman gəldi itirdi Dərman getdi, gəl quzu. Əzizim günə yandım Gün çıxdı, günə yandım Xalq bir dəfə yanandı, Mən dönə-dönə yandım. Əlində badya gəlin, Durubdu çayda gəlin. Allah mətləbin versin, Bu gələn ayda gəlin. Mən aşiq ərdalana Göz baxar ərdalana Oğullar sayəsində Analar daldalana. Bu məscidi mən yapdım. Pəncərəsin gen yapdım, İtirmişdim dostumu. Axırda genə tapdım. Mən aşığam, gülüm vay Bülbülüm vay, gülüm vay Bir bağda bağban oldum Heç dərmədim gülüm, vay. Əzizim yanar oda, Pərvanə yanar oda Dərdim dağa desəm, Od tutar, yanar oda. Aşiqəm gül yaxası Açıbdı gül yaxası. Qönçədən köynək geyin, Güldən isti yaxası. |