Güzel sanatlar ve edebiyat
CELİL MEHMELKULİZADE (1886
Yüklə 1,81 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BAHTİYAR VAHAPZADE(1925 - ...)
- KIRGIZİSTAN TÜRK EDEBİYATI
- KIRIM TÜRKLERİ EDEBİYATI
- CENGİZ DAĞCI (1920 -...)
- TÜRKMENİSTAN TÜRK EDEBİYATI
- KIBRIS TÜRK EDEBİYATI OSMAN TÜRKAY (1927 - 2001)
- KAZAK TÜRKLERİ EDEBİYATI
- AYBEK (1905-1968)
- UYGUR TÜRKLERİ EDEBİYATI
- KAZAN TÜRKLERİ EDEBİYATI
- BATI TRAKYA TÜRKLERİ EDEBİYATI
- YUGOSLAVYA TÜRKLERİ EDEBİYATI
- LATİN EDEBİYATI
- İSPANYON EDEBİYATI
- İSKANDİNAV EDEBİYATI
- NORVEÇ EDEBİYATI
- YANLIŞ BATILILAŞMAYI İŞLEYEN ROMANLAR
CELİL MEHMELKULİZADE (1886 -1932) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ölüler, Anamın Kitabı Deli Yığıncağı, Feyletonlar, Danabaş, Kendinin Mektebi, Belke de Gaytardılar ŞEHRİYAR (1904 -1988) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. EDivan (Farsça şiirler), Heyder Baba'ya Selam, Yalan Dünya (şiir) BAHTİYAR VAHAPZADE(1925 - ...) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ŞÇınar, MenimJDostlarım, Aylı Geceler, İnsan ve Zaman, Tan Yeri Yağıştan Sonra, Artık Adam, İkinci Ses KIRGIZİSTAN TÜRK EDEBİYATI CENGİZ AYTMATOV (1928 - 2008) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Cemile, Beyaz Gemi, Toprak Ana, Kopar Zincirlerini Gülsarı, Gün Uzar Yüzyıl Olur (Gün Olur Asra Bedel), Selvi Boylum Dişi Kurdun Rüyaları, Beyaz Yağmur
Türkistan Uleması, İki Bahadır, Asya'da Komşularımız Gündoğdu, Kadılar Ülkesi, Arslan Kız CENGİZ DAĞCI (1920 -...) ………………………………………………………………………………………………………… Korkunç Yıllar, O Topraklar Bizimdi, Yurdunu Kaybeden Adam, Onlar dajnsandı, Badem Dalına Asılı Bebekler, Üşüyen Sokak (roman
Uyurgezer, Yedi Telli, Evrenin Düşünde Gezgin, Aydınlığa Uyanmak Avrupa Şiiri ÖZKER YAŞIN (1932-...) ………………………………………………………………………………………………………… Bayraktar Destanı, Kıbrıs'tan Atatürk'e, Kıbrıs Mektubu, Mehmetçik Kıbrıs'ta, Atatürk'e Saygı Duruşu, Kanlı Kıbrıs Kıbrıs'ta Vuruşanlar, Girne'den Yol Bağladık, Kıbrıslı Kazım Bütün Kapılar Kapandı Kıbrıs'ta Bayrak
Tan Sırları, Bulaklar, Uyanış Yarkın Ay, Müthiş Yumruk, Uzun Kulaklı Baba Gece ve Gündüz Hamlet (Shakespeare'den) Seyahat Eden Kız (Tagore'dan) AYBEK (1905-1968) ………………………………………………………………………………………………………… Tuygular Neyai, Balık, Ulug Yol, Kutluçj Kan
Kerkük Hoyrat ve Manileri, Kerkük Havaları, Kerkük Şairleri (inceleme), Arzı Kamber Masalı UYGUR TÜRKLERİ EDEBİYATI ZIYA SAMEDİ (1914 - 2000) ………………………………………………………………………………………………………… Kanlı Dağ, Sevecen Ana, Çin Zindanlarında, Tedirgin. Dakikalar Yılların Sırrı, Ahmet Efendi, Mayımhan Bir.Tane Sigara, Dertlinin İnleyişi Garip ve Senem, İli Nehri Boyunda KAZAN TÜRKLERİ EDEBİYATI AYAŞ İSHAKİ (1878 -1954) ………………………………………………………………………………………………………… Zindan, Takkeci Kız, Tövbekar Hatun, Lokman Hekim Üyge Taba, Tatar'ın Kızı, Tılenci Kızı İki Aşık, Kadın ile Hayat, Dalga İçinde Anı Defteri, Otuz Yıllığım
AnaJ Cucağı, Gün Aydın ESKİ YUNAN: HOMEROS:…………………………………………. İlyada ve Odysseeia HESİODOS:……………………………………………….. Tanrıların Yaratılışı, İşler ve Günler SAPPHO:………………………………………………….. AİSOPOS(EZOP)………………………………………… AİSKHYLOS:……………………………………………. Zincire Vurulmuş Prometheus, Agamemnon, Yalvaran Kızlar, Persler, SOPHOKLES:… …………………………………………….. Kral Oidipus, Elektra, Trakhisli Kadınlar EURİPİDİES: ………………………………………. Media, Truvalı Kadınlar, Fenikeliler ve Bakhalılar ARİSTOPHANES:………………………………………… Atlılar, Kurbağalar, Eşekarıları, Kuşlar, Kadınlar Meclisi HEREDOTOS:……………………………………………. EFLATUN: …………………………………………….. Devlet, Kanunlar, Ziyafet, Sokrates’in Savunması LATİN EDEBİYATI: SENECA: …………………………………… ÇİCERO: …………………………………………….. VERGİLİUS: …………………………………………….. İTALYAN EDEBİYATI: DANTE: …………………………………………….. İlahi Komedya PETRARCA: ……………………………………………….. BACCACİO: …………………………………………….. ARIOSTO: ……………………………………………. Çılgın Orlando: TASSO: …………………………………………………….. Kurtarılmış Kudüs FRANSIZ EDEBİYATI REBELİES: ………………………………………………….. RONSARD: ………………………………………….. MONTAİGNE………………………………………….. CORNEİLLE: …………………………………………….. Le Cid, Horace, Cinna RACİNE: ………………………………………….. Beyazıt, MOLİERE: …………………………………………… Gülünç Kibarlar, Kocalar Mektebi, Kadınlar Mektebi, Zoraki Evlilik, Tartufle, Zoraki Tabip, Cimri, Hastalık Hastası, Kibarlık Bulası LA FONTAİNE: ………………………………………….. Ateşböceği ile Karınca, Karga ile Tilki, Kurt ile Kuzu LA BRUYERE: ………………………………………….. Karakterler MONTEQUİEU: …………………………………….. İran Mektupları, Kanunların Ruhu VOLTAİRE: ………………………………………………… Candide J.J. ROUSSEAU………………………………………….. LAMARTİN: …………………………………………… Raphael, Graziella VİCTOR HUGO: ………………………………………….. Sefiller, Notre Dame de Paris Hernani, Cromwell,
BALZAC: …………………………………………….. İnsanlık Komedyası, Goriot Baba, Vadideki Zambak, STENDAL: ……………………………………….. Kırmızı ve Siyah, Parma Manastırı, GUSTAVE FLAUBERT:…………………………….. Madame Bovary Salambo EMİLE ZOLA:……………………………………………… Nana, Germinal, Meyhane, Deneysel Roman CONCURT KARDEŞLER: ………………………………… MAUPASSANT: ………………………….. ALPHONSO DAUDET: ………………………………….. Değirmenden Mektuplar TH. GAUTİER: …………………………………………….. HEREDİA: …………………………………….. BAUDELAİRE: ……………………………….. ARTHUR RİMBAUD: ………………….. Cehennemde Bir Mevsim PAUL VERLAİNE: …………………………..
ALBERT CAMUS: Yabancı, Veba, Düşüş, Mutlu Ölüm
WİLHİAM SHAKESPEARE: …………………………… Henry, Yanlışlıklar Komedisi, Veronalı, Venedik Taciri, BOCAN: …………………………….. Denemeler, Yeni Anlantis LORD BYRON: ……………………….. Jon Duan DANİEL DEFOE: …………………………………….. Robinson Crusoe, Veba Yılı CHARLES DİCKENS…………………….. Oliver Twist, David Copperfield, İki Şehrin Hikayesi, Antikacı Dükkanı JONATHAN SWİFT: ………………………….. Gulliver’in Seyehati OSCAR WİLDE: ……………………….. Poems, İSPANYON EDEBİYATI CERVANTES: …………………………………….. Don Kişot ALMAN EDEBİYATI GOETHE: ………………………………………………… Genç Werther’in Acıları, Faust, Tasso, Stella Baladlar, Toplum Türküleri, Batı- Doğu Divanı SCHİLLER: ……………………………………………….. Wilhelm Tell, Haydutlar, Don Carlos
GORKİ……………………………………………………… Ana, Ekmeğimi Kazanırken, Benim Üniversitem, MAYAKOVSKİ: Pantolonlu Bulut, Tahtakurusu, Hamam, Gizemli Güldürü PUŞKİN……………………………………………………… Kar Fırtınası, Yüz Başının Kızı, Çingeneler, GOGOL: ……………………………………………….. Ölü Canlar Müfettiş, Kumarcılar,. Mayıs Gecesi, Bir Evlenme TURGANYEV: ……………………………….. Babalar ve Oğullar, DOSTOYEVSKİ: ……………………………………… Yer Altından Notlar, Suç ve Ceza, Ölüler Evinden Anılar, Kumarbaz, Budala, Cinler, Karamazov Kardeşler, TOLSTOY:…………………………………………………… Kazaklar, Savaş ve Barış, Anne Karenina, İvan İlyiç’in Ölümü, Diriliş, Hacı Murat Yaşayan Ölü ÇEHOV: ……………………………………………… Martı, Vanya Dayı, Üç Kız Kardeş, Vişne Bahçesi MİHAİL ŞOHOLOV: …………………………….. Ve Durgun Akardı Don,
HENRİK İBSEN: …………………………………………….. Halk Düşmanı, Peer Gynt, Hortlaklar
EDGAR ALLAN POE: ……………………………….. Kuzgun, Annebel Lee, Kızıl Ölümün Maskesi, Morg Sokağı Cinayeti, Çalınan Mektup MARK TWAİN: …………………………………………….. Tom Sawyer’in Maceraları, Çalınan Taç JACK LONDON: ………………………………… Vahşetin Çağrısı, Güneş Çocuğu, Deniz K urdu, Beyaz Diş, Büyük Serüven, Demir Ökçe ERNEST HEMİNGWAY………………………………… Silahlara Veda, Çanlar Kimin İçin Çalıyor, İhtiyar Adam ve Deniz JOHN STEİNBECK: …………………………………….. Altın Kadeh, Yukarı Mahalle, Fareler ve İnsanlar, Gazap Üzümleri, Sardalya Sokağı, Al Midilli, Tatlı Perşembe T.S. ELİOT: ……………………………………………….. AVUSTURYA EDEBİYATI STEFAN ZWEİG: ……………………………………….. Satranç, Acı Duygular, Tehlikeli Merhamet, Amok Koşucusu Dünün Dünyası, Macellan, Amerigo FRANZ KAFKA: ……………………………………… Dava, Şato, Yitik, Amerika, Yargı, Dönüşüm, Ceza Sömürgesi, Açlık Cambazı NORVEÇ EDEBİYATI KNUT HAMSUN: …………………………………….. Dünya Nimeti, Açlık, Victoria, Pan, Göçebe, İRLANDA EDEBİYATI BERNARD SHAW: …………………………………….. Beklenmedik Adaların Aptalları, Kara Kız, Candide, Andromak ve Aslan, ŞİİR ÖRNEKLERİ Begler atın argurup Kadgu anı turgurup Mengzi yüzi sargarup Kürküm angar türtülür …………………………………………………………… Diyar-ı küfrü gezdim beldeler kâşaneler gördüm Dolaştım mülk-i islamı bütün viraneler gördüm Bulundum ben dahi dar-üş-şifa-yı Bab-ı Âli'de Felatun'u beğenmez anda çok divaneler gördüm Huzur-ı gûşe-yi meyhaneyi ben görmedim gitti Ne meclisler ne sahbâlar ne işrethaneler gördüm Cihan namındaki bir maktel-i âma yolum düştü Hükümet derler anda bir nice salhaneler gördüm Ziya değmez humarı keyfine meyhane-i dehrin Bu işretgehte ben çok durmadım ammâ neler gördüm ………………………………………………………………………… Bir beyaz lerze, bir dumanlı uçuş, Eşini gaib eyleyen bir kuş gibi kar Gibi kar Geçen eyyâm-ı nevbaharı arar... Ey kulübün sürûd-i şeydâsu, Ey kebûterlerin neşideleri, O baharın bu işte ferdası Kapladı bir derin sükûta yeri Karlar Ki hamûşâne dem-be-dem ağlar. Ey uçarken düşüp ölen kelebek Bir beyaz rîşe-i cenâh-ı melek Gibi kar …………………………………………………………… Aşkın gönlümle cenkleşirken-tam o an- Çırçıplak, yalnayak kaçıp gitti bu can. Kim bende akıl var sanmaktaysa deli... Benden sakınan: işte odur aklı olan ……………………………………………………….. Geçen akşam eve geldim. Dediler: - Seyfi Baba Hastalanmış, yatıyormuş. - Nesi varmış acaba?
- Bilmeyiz, oğlu haber verdi geçerken bu sabah. - Keşki ben evde olaydım... Esef ettim, vah vah!
Bir fener yok mu, verin... Nerde sopam? Kız çabuk ol! Gecikirsem kalırım beklemeyin... Zîrâ yol
Hem uzun, hem de bataktır... - Daha a'lâ, kalınız Teyzeniz geldi, bu akşam, değiliz biz yalınız ……………………………………………. Güzel dil Türkçe bize, Başka dil gece bize. İstanbul konuşması En saf, en ince bize. Lisânda sayılır öz Herkesin bildiği söz; Mânâsı anlaşılan Lûgate atmadan göz. …………………………………………………………… Tren gelir öterek Kömürünü dökerek Ben anamdan ayrıldım Gözüm yaşım dökerek ……………………………………………………… Güzelliğin on par’etmez Bu bendeki aşk olmasa Eğlenecek yer bulaman Gönlümdeki köşk olmasa Tabirin sığmaz kaleme Derdin dermandır yâreme İsmin yayılmaz âleme Âşıklarda meşk olmasa …………………………………………………………… Büyük insanlık gemide güverte yolcusu trende üçüncü mevki şosede yayan büyük insanlık. Büyük insanlığın toprağında gölge yok sokağında fener penceresinde cam ama umudu var büyük insanlığın umutsuz yaşanmıyor. …………………………………………………………… Adam yaşama sevinci içinde Masaya anahtarlarını koydu Bakır kâseye çiçekleri koydu Sütünü yumurtasını koydu Pencereden gelen ışığı koydu Bisiklet sesini çıkrık sesini Ekmeğin havanın yumuşaklığını koydu Adam masaya …………………………………………………………… Acep bu derdümün dermânı yok mu Yâ bu sabr itmegün oranı yok mu Yanaram mumlayın başdan ayaga Nedür bu yanmagun pâyânı yok mu Güler düşmen benüm agladuguma Aceb şol kâfirün imânı yok mu Delipdür cigerümü gamzen oku Ara yürekde gör peykânı yok mu Su gibi kanumu topraga kardun Ne sanursın garîbün kanı yok mu Cemal-hüsnüne mağrûr olursun Kemâl-i hüsnünün noksânı yok mu . Begüm Dehhânî’ye ölmezden öndin Topuna irmegün imkânı yok mu …………………………………………………………… İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalım Şu kaçamak ışıklardan şu şeker kamışlarından Bebe dişlerinden güneşlerden yaban otlarından Durmadan harcadığım şu gözlerimi al kurtar Şu aranıp duran korkak ellerimi tut Bu evleri atla bu evleri de bunları da Göğe bakalım …………………………………………………………… Makinalaşmak trrrrum, trrrrum, trrrrum! trak tiki tak! makinalaşmak istiyorum! beynimden, etimden, iskeletimden geliyor bu! her dinamoyu altıma almak için çıldırıyorum! tükrüklü dilim bakır telleri yalıyor, damarlarımda kovalıyor oto-direzinler lokomotifleri! trrrrum, trrrrum, trak tiki tak makinalaşmak istiyorum! ............................................................ Duy şikayet etmede her an bu ney, Anlatır, hep ayrılıklardan bu ney. Der ki feryadım kamışlıktan gelir. Duysa her kim, gözlerinden kan gelir. Ayrılıktan parçalanmış, bir yürek, İsterim ben, derdimi dökmem gerek …………………………………………………………… Artarak gönlümün aydınlığı her sâniyede, Bir mehâbetli sabâh oldu Süleymâniye'de. Kendi gök kubbemiz altında bu bayram saati, Dokuz asrında bütün halkı, bütün memleketi Yer yer aks ettiriyor mâvileşen manzaradan, Kalkıyor tozlu zaman perdesi her ân aradan. Gecenin bitmeği yüz tutuğu andan beridir, Duyulan gökte kanad, yerde ayak sesleridir …………………………………………………………… Ey 77 yıl sonra Şarkın gelecekçi abidesi yükselen meydanlarda Mısralarını Mikrofonla haykıracak şair! Ey suratları düzgünsüz aktörlerine Kollektivizmin Temiz optimizmini oynatacak rejisör! Ey yirmi birinci asrın mühendis bestekâr Ben Size 1923 senesinde yazdım bu şiiri. …………………………………………………………… Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar Kapanırdı daha gün batmadan kapılar Bu afyon ruhu gibi baygın mahalleden Hayalimde tek çizgi bir sen kalmışsın sen! Hülyasındaki geniş aydınlığa gülen Gözlerin , dişlerin ve ak pak gerdanınla Ne güzel komşumuzdun sen Fahriye abla …………………………………………………………… Karaca Aldım aşkın tüfeğin Vurdum bir kaç karaca Dünyada bir yâr sevdim Kaşı gözü karaca …………………………………………………………… Çözülen bir demetten indiler birer birer, Bırak, yorgun başları bu taşlarda uyusun. Tutuşmuş ruhlarına bir damla gözyaşı sun. Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler... Nihayetsiz çöllerin üstünden hep beraber Geçerken bulmadılar ne bir ot ne bir yosun. Ürkmeden su içsinler yavaşça, susun, susun! Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler... …………………………………………………………… Çeşmânı siyeh-mest-i sitem kâkülü pür-ham Ebrûları pür-çîn Benzer ki bu dil-dâr-ı cefâ-kâr senindir Bî-çâre Nedîmâ …………………………………………………………… yağmurda çıkıp geleceksin hannelise yağmur gözlerinden çıkıp gelecek bir öğle sonu paris'te hannelise bir kahvede grands boulevards türküsünü çalacaklar paris ve yapraklar sararmış etrafımda seine'e kanat vurup bir rüzgar geçiyor gare d'orleans'da saat şimdi üç diyecek yağmurdan çıkıp geleceksin hannelise …………………………………………………………… Bu memlekette de bir gün sabâ olursa, Haluk, Eğer bu memleketin sislenen şu nâsiye-i Mukadderatı kavî bir elin, kavî, muhyî Bir ihtizâz-ı temasiyle silkinip şu donuk, Şu paslıçehre-i millet biraz gülerse...- O gün Ben ölmemiş bile olsam, hayâta pek ölgün Bir irtibâtım olur şüphesiz;- o gün benden Ümidi kes, beni kötrüm ve boş muhitimde Merâretimle umut; çünkü leng ü pejmürde Nazarların seni mâziye çekmek ister;sen …………………………………………………….. Ne içindeyim zamanın Ne de büsbütün dışında Yekpare geniş bir anın Parçalanamaz akışında. …………………………………………………………… Kim söylemiş beni Süheyla'ya vurulmuşum diye? Kim görmüş, ama kim, Eleni'yi öptüğümü, Yüksek kaldırımda, güpe gündüz? Melahat'i almışım da sonra Alemdara gitmişim, öyle mi? Onu sonra anlatırım, fakat Kimin bacağını sıkmışım tramvayda? Güya bir de Galataya dadanmışız; Kafaları çekip çekip Orada alıyormuşuz soluğu; Geç bunları, anam babam, geç; Geç bunları bir kalem; Bilirim ben yaptığımı. Ya o, Mualla'yı sandala atıp, Ruhumda hicranını söyletme hikayesi? …………………………………………………………… Torunlarım dört yana, kol kol, gitsin;
Şehidlerim, Tanrı'ya, al al, gitsin, Yaralıma su verene bal gitsin! Taclarını bir şey sanan gururlar Tahtlı gelip, taclı gelip kul gitsin! Fakat, harb bu: kalmak da var, ölmek de; Esir olup kalmaktansa öl, gitsin! Şehidlerim uçmağa, al al, gitsin, Yaralıma su verene bal gitsin! ………………………………………………………… Kalbim bir çiçektir, gündüzler ölgün;
…………………………………………………………… Nush ile yola gelmeyeni etmeli tektir Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir Nâdânlar eder sohbet-i nâdânla telezzüz Divânelerin hemdemi divâane gerektir Aff ile mübeşşer midir eshâb-ı meratip Kanun-i ceza âcize mi hâs demektir Milyonla çalan mesned-i izzetde serefrâz Bir kaç kuruşu mürtekibin câyı kürektir İman ile din , akçadır erbâb-ı gınâda Namus ü hamiyyet sözü kaldı fukarada …………………………………………………………… O belde Hangi bir kıt’a –i muhayyele? Hangi bir nehr-i dur ile muvdud? Bir yalan yer midir veya mevcud? Fakat bulamayacak bir melaz-ı hulya mı? Bilmem. Yalnız Bildiğim sen ve ben ve mai deniz Ve bu akşam ki eyliyor tehliz Bende evtar-ı hüzün ü ilhamı Uzak Ve mai gölgeli bir beldeden cüda kalarak, Bu neyf ü hicran müebbet bu yerde mahkumuz …………………………………………………………… Başka sanat bilmeyiz karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolumuz Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar olsun... ayrılıyor yolumuz ……………………………………………………… Eşin var âşiyanın var, bahârın var ki beklerdin. Kıyâmetler koparmak neydi ey bülbül, nedir derdin?
O zümrüt tahta kondun, bir semâvî saltanat kurdun, Cihânın yurdu hep çiğnense, çiğnenmez senin yurdun!
Bugün bir yemyeşil vâdi, yarın bir kıpkızıl gülşen, Gezersin hânumânın şen, için şen, kâinatın şen! ……………………………………… Giyilmemiş çamaşırlar nasıl kokar bilirsin, Sandık odalarında; Senin de dükkânın öyle kokar işte. Ablamı tanımazsın, Hürriyette gelin olacaktı, yaşasaydı; Bu teller onun telleri, Bu duvak onun duvağı işte. Ya bu çamurdaki kadınlar? Bu mavi mavi, Bu yeşil yeşil fistanlı... Geceleri de ayakta mı dururlar böyle? Ya bu bembeyaz gömlek? Onun da bir hikâyesi yok mu? Kapalı Çarşı diyip de geçme; Kapalı Çarşı, Kapalı kutu. ………………………………………………… Güzel, ben seni isterim Seni koynumda beslerim Yüzünü, güzel, göreyim Zülüfün kara değil mi ……………………………………………………… Sahiden senden mi doğdum anne yollar nehirler kuşluk vakitleri dururken bir insandan mı doğar bir çocuk anne senin yüreğin taş olsa dayanır mı kuş olsa çiçek olsa gündüz olsa kırılmaz mı acıdan bir sap menekşenin boynu bu kez dağlar doğursun beni anne sen de ılık yağmur ol durmadan yağ kanayan yerlerime …………………………………………………………………… Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum
……………………………………………………………. YANLIŞ BATILILAŞMAYI İŞLEYEN ROMANLAR: Yüklə 1,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|