Aslında bu eylemin kullanılması başarılabilinse, bu kitle hareketini ülke düzeyinde yaymanın politik bir imkanına dönüştürülebilir. Ancak buna uygun bir inisiyatif kullanılamıyor. Dar ve hesapçı düşünülüyor. Güçlerini birleştiremiyor devrimciler. Herkes ben nasıl bir inisiyatif koyarım da kendimi gösterebilirim diye bakıyor. Bu kadar dar bakılıyor. Devrimciler burada birleşik bir tavır ortaya koyabilseler, bu eylemi bir sürü yerde daha geniş katılımlı sokak gösterilerine çevirebilirler. Bu orta sınıfların da maskesini düşürür. Onlar hemen geri adım atmaya başlarlar. Eylem amacından saptı deyip eylemi durdurmaya kalkarlar. Bu da onların gerçek yüzlerini açığa çıkarır.(143)
Asgari program: Kapitalizm çerçevesi içinde gerçekleştirilebilir istemler toplamı
V. İ. Lenin
“...içinde bulunduğumuz dönemin nesnel koşullarıyla ve proleter demokrasinin amaçlarıyla uyum içerisinde olacak bir eylem programının ana çizgilerini belirlemeliyiz. Bu program, partimizin asgari programının tümüdür; bu program, bir yandan mevcut toplumsal ve ekonomik ilişkiler zemininde tamamen gerçekleştirilebilir olan, ve öte yandan ileriye doğru bir sonraki adım için, sosyalizmin gerçekleştirilmesi için gerekli olan en yakın politik ve ekonomik dönüşümler programıdır.”
(Seçme Eserler, Cilt:3, İnter Yayınları, s.55, vurgular bizim -Red.)
***
“Martinov asgari programımızıokumuştur, fakat sosyalist dönüşümlerden farklı olarak burjuva toplumunun zemini üzerinde gerçekleştirilebilen reformlarınkatı biçimde ayrılmasının sadece yazınsal değil, aynı zamanda son derece canlı ve pratik bir anlamı olduğunu farketmemiştir; bu programın devrim döneminde derhal bir sınamaya ve pratik uygulamaya tabi tutulduğunu farketmemiştir. (...) Gerçekten de bu programda ileri sürülen bütün politik ve ekonomik reformlar, cumhuriyet, halkın silahlanması, kilise ve devletin ayrılması, tam demokratik özgürlükler, kararlı ekonomik reformlar talepleri anımsansın. Alt sınıfların devrimci demokratik diktatörlüğü olmadan, bu reformları burjuva düzenin zemini üzerinde uygulamanındüşünülemeyeceği açık değil midir?”
(Seçme Eserler, Cilt:3, s.38-39, vurgular bizim -Red.)(144)
***
“II. Kongre tarafından kabul edilen RSDİP Programı, işçi hareketinin nihai hedeflerinin (proletarya diktatörlüğünün kurulması ve sosyalizmin gerçekleştirilmesi) tartışıldığı ilkesel bir bölümle, kapitalizm çerçevesinde gerçekleştirilebilecekve serflik kalıntılarıyla proleter sınıf mücadelesinin gelişmesinin önündeki engellerin ortadan kaldırılması hedefini güden, proletaryanın en yakın taleplerini içeren bir asgari programa ayrılıyordu. Asgari program, Çarlık otokrasisinin yıkılması, demokratik cumhuriyet, genel, doğrudan eşit ve gizli seçim hakkı, kişi özgürlüğü, söz, basın ve toplantı özgürlüğü taleplerini; ayrıca ulusların kendi kaderini tayin hakkı, sekiz saatlik işgünü, yasal iş emniyeti vs. taleplerini içermekteydi. Parti programının bir azami ve bir asgari programa ayrılması, iktidarın ele geçirilmesinden sonra kaldırılmıştır ve 1918 yılında VIII. Parti Kongresi’nde kabul edilen SBKP programında bu ayrım elbette yoktur.”
Konu üzerinde epeyce tartışıldı. Birçok noktanın belli bir açıklık kazandığını sanıyorum. Yine de bazı noktaların daha iyi anlaşılabilmesi için, dönüp bu konudaki temel metinlerimizi yeniden incelemek gerekir. Yanısıra, Lenin’in sözünü ettiğim temel eserlerini mutlaka incelemek gerekir.
Konu belli bir açıklık kazanmakla birlikte üç mesele üzerine bir şeyler daha eklemek istiyorum. Aslında önceki bölümlerde zaman zaman değinildi de bunlara. Bunlardan ilki “saf devrim” sorunudur, bu konuda bir şeyler daha eklemek istiyorum. İkincisi, demokrasi mücadelesi ile proletaryanın yedekleri sorunudur, ki bu devrim stratejisinin de temel bir sorunudur. Üçüncü sorun ise, bu ikinci meselenin de bir uzantısı olarak küçük-burjuvazi sorunudur. Bu üç konu üzerine tamamlayıcı bazı şeyler söylemek istiyorum.(146)