Liberal bir dejenerasyonunun ürünü oportünizmden tutarlılık beklenir mi? “Dün dündür, bugün bugün”!.. Daha söze girerken söylemiştik; liberal sol için ilkeler değil fakat burjuva pragmatizmi, yani “gündelik çıkar” var artık. Burjuva parlamentarizmi politikada burjuva yol, yöntem ve davranış biçimleri demektir aynı zamanda. Bu yola girenler bu ahlakı da kendiliğinden ve hızla edinirler. EMEP üzerinden somut olarak ve sayısız örneğiyle gördüğümüz gibi.
Bize göre kurulan birliğin “sosyal-demokrat” çatısı, birliğin karakterine ve amacına fazlasıyla uygundur. Yerelde “belediye sos(141)yalizmi” ve genelde burjuva parlamentarizmi, görmüş bulunduğumuz gibi, bir arada bütünsel bir sosyal-demokrat felsefe ve programdan başka bir şey değildirler. Tutarsızlık, bunu daha baştan ve yüreklice benimsememekten, anlamsız itirazlar ve inandırıcılıktan yoksun tepkilerle sonuçta kendini zora sokmaktan doğmaktadır. Sorun gerçekte bir başka yerdedir. Sorun, sosyal-demokrasinin gerçekte ne olduğunda ve bu çerçevede SHP’nin bir sosyal-demokrat parti olup olmadığındadır. Artık eleştirel değerlendirmemizin sonuna ve dolayısıyla bu önemli soruna geliyoruz.