Hacı Əhməd-Cabir Hacı İsmayıl oğlu



Yüklə 6,87 Mb.
səhifə15/173
tarix01.01.2022
ölçüsü6,87 Mb.
#103654
növüXülasə
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   173
sayı

Surənin

nömrəsi

Surənin adı

Ayələrin nömrəsi

1

2

əl- Bəqərə

168,172,173,267

2

3

Ali -İmran

93

3

4

ən-Nisa

4,160

4

5

əl-Maidə

1,3,4,5,14,87,88,90,91,93,96

5

6666

əl-Ənam

118,119,121,142-146,150

6

7

əl-Əraf

31,32,157

7

10

Yunus

59, 60

8

16

ən- Nəhl

5,10,11,14,66,67,114-117

9

22

əl- Həcc

28,30

10

23

əl-Muminun

51

Müsəlman olaraq Allahın buyurduqlarını öyrənib yerinə yetirməklə məsuliyyət daşıdığımız kimi, haram buyurduğu, qadağan etdiyi şeyləri öyrənib onlardan uzaq durmağı da bilməliyik. Çünki öldükdən sonra di­ri­­ləcəyimiz Axirət günündə hər iki mövzuda da sorğu-suala çəkiləcəyik. Buna görə müsəlman qar­daşları­mı­zın dinimizə görə haram olan şeylərlə böyük günah­la­rın əhəmiyyətli bir qismi haqqında mə­lumatlarının ol­ması üçün öyrəndiklərimizdən və bil­dik­lərimizdən aşa­ğıdakıları sizə təqdim edirik.

Hər şeydən öncə islamda qida məhsullarının tə­miz­liyi və insan orqanizminə zərərsizliyi əsas götü­rül­məklə onlar iki qrupa ayrılır: halal və haram hesab edi­lən qida məhsulları.

Halal” və “haram” dini terminlərdir. Yeyilib içil­məsi və istifadə olunması qadağan olunmayan şeyə halal, yeyilib içilməsi və yerinə yetirilməsi qadağan olunan şeyə isə haram deyilir.

Haram olan, yəni qadağan olunan şeylərin sayı məh­­duddur. Qadağan olunanların xaricindəkilər isə ha­lal­dır. Başqa sözlə, bir şeyin qadağan olunduğu bil­di­ril­mirsə, o şey halaldır.

Allah-Təala yaxşı, təmiz və insan sağlamlığına faydalı olan şeyləri halal, pis, kirli və zərərli şeyləri isə haram buyurmuşdur. Bu barədə “Qurani-Kərim”in bir çox surələrindəki ayələr diqqətimizi cəlb edir.

Ey insanlar! Yer üzündəki şeylərin təmiz, halal olanlarını yeyin. . .” (əl-Bəqərə, 2/ 168).

Ey iman gətirənlər! Sizə verdiyimiz ruzilərin (təmiz və) halalından yeyin! Əgər Allaha ibadət edir­sinizsə, (bu nemətlərə görə) Ona şükür edin!” (əl-Bəqərə, 2/172).

(Ya Muhəmməd!) Səndən hansı şeylərin halal edildiyini soruşsalar, De: Bütün pak nemətlər sizə halal buyurulmuşdur. . .” (əl-Maidə, 5/4).

...(O Peyğəmbər) onlara yaxşı işlər görməyi bu­yurar, pis işləri qadağan edər, təmiz (pak) ne­mətləri halal, murdar (napak) şeyləri haram edər, ...” (əl-Əraf, 7/157).

(Müxtəlif zamanlarda ayrı-ayrı ümmətlərə gön­dər­di­yimiz peyğəmbərlərə belə buyurduq:)Ey pey­ğəm­bərlər! Təmiz (halal) nemətlərdən yeyin və yaxşı işlər görün! (Vacib və könüllü ibadətləri həm zahirən, həm də gizli, həmişə yerinə yetirin!) Mən, həqiqətən, sizin nə etdiklərinizi bilirəm!” (əl-Muminun, 23/51).

De: Allahın sizə ruzi olaraq (göydən) nə endir­diyini gördünüzmü ki, onun bir qismini haram, bir qismini isə halal etdiniz? De: (Bunu deməyə) Allah Özü sizə izn verdi, yoxsa Allaha iftira yaxır­sı­nız?”(Yunus surəsi, 10/59).

Allah-Təalanın öz qullarına sonsuz məhəbbəti var­dır. Onların ömürlərini sağlam sürmələri və narahat edə­cək olan hər şeydən uzaq olmalarını istəyir. Bunun üçün, onlara zərərli bir şeyi əmr etməyəcəyi kimi, fay­dalı bir şeyi də qadağan etməz. O, nəyi əmr etmişsə bizə xeyri olduğu üçün əmr etmiş, nəyi qadağan etmişsə bizə zərəri olduğu üçün qadağan etmişdir.

Bunu bu şəkildə bilmək və beləcə inanmaq inamlı olmağın xüsusiyyətlərindən biridir.

Allahın halal buyurduğu şeylərə haram demək, haram olaraq bildiklərini də halal qəbul etmək böyük günahdır, hətta kafirlikdir.

“Qurani-Kərim”də belə buyurulmuşdur:

Ey iman gətirənlər! Allahın sizə halal buyur­duğu pak nemətləri (özünüzə) haram etməyin və həddi aşmayın. Doğrudan da, Allah həddi aşanları sevməz”. (əl-Maidə, 5/87).

Diliniz (bizə belə əmr edildi deyə) yalana vərdiş etdiyi üçün (dəlilsiz-sübutsuz): “Bu halaldır, o ha­ram­dır!” –deməyin, çünki (bununla) Allaha iftira yax­mış olursunuz. Allaha iftira yaxanlar (axirət əza­bından) nicat tapmazlar!” (ən-Nəhl, 16/116).

Allahın haram buyurduğu şeyə halal demək nə qədər günahdırsa, halal olan bir şeyə haram demək də o qədər günahdır. Çünki Allah-Təala heç kimə halal və haram qılma səlahiyyəti verməmişdir.

“Qurani-Kərim”də belə buyurulmuşdur:




Yüklə 6,87 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   173




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin