Halk-divan 1 125soru

Bu parçada aşağıdaki sanatçıların hangisinden söz edilmektedir?

A) Yunus Emre'den B) Pir Sultan Abdal'dan

C) Kaygusuz Abdal'dan D) Âşık Paşa'dan

E) Ahmet Yesevi'den

73. Aşağıdakilerin hangisinde, verilen sanatçıların tümü Divan edebiyatının temsilcisidir?

A) Nabi, Ahmet Paşa, Hoca Dehhani b) Pir Sultan Abdal, Fuzuli, Baki

C) Nedim, Yunus Emre, Nefi

D) Nesimi, Kaygusuz Abdal, Pir Sultan Abdal

E) Seyrani, Necati, Dadaloğlu

74. I. Şirin dil, yeşil ördek, elâ gözlüm

II. Serv-i revan, serv-i hıraman, bâd-ı sabâ, zülf-i perişan

Yukarıdaki dizilerin ilkinde Halk, ikincisinde Divan şairlerinin, şiirlerinde: ortaklaşa kullandıkları sözler verilmiştir.

Bu sözler, aşağıdaki terimlerden hangisiyle adlandırılabilir?

A) seci B) imale C) mazmun D) manzum E)manzume
75. Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin "mesnevisi yoktur?

A) Ali Şir Nevai B) Süleyman Çelebi C-Yunus Emre

D) Şeyh Galip e) Bâki
76. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliği değildir?

A) Gündelik yaşam ya da toplum sorunlarından uzak kalma

B) Yabancı sözcük ve dil kurallarıyla yüklü olma

C) Genellikle din ve kahramanlık temalarını işleme

D) Konudan çok söyleyişi önemseme

E) Anlatımda ortak söz ve benzetmelerden yararlanma
77. Çağatay edebiyatının en büyük şairidir. Şairliği, sanatı, kişiliği, bilgisi ve eserleriyle büyük ün kazanmıştır. Fars dilinin edebi dil olarak kullanıldığı bir çevrede Türkçenin zenginliğini göstermek için Türkçe ile Farsçayı karşılaştıran bir eser yazmıştır.

Bu parçada aşağıdaki sanatçıların hangisinden söz edilmektedir?

A) Ali Şir Nevai B) Ahmet Yesevi C) Süleyman Çelebi

D) Kadı Burhanettin E) Seyyit Nesimi

78. Asıl adı Yusuf Sinaneddin olan sanatçı İran'da tıp öğrenimi görmüş, Osmanlı sultanları I. Mehmet ile II. Murad'ın doktorluğunu yapmıştır. Divan'ında topladığı şiirlerinde -özellikle gazellerinde- sevgili, onun vefasızlığı, bahar sevinci, şarap... gibi temaları yalın ve kolay bir söyleyişle işlemiştir. Mesnevi yazmayı bir şehir kurmaya benzeten sanatçı, Divan edebiyatının yergi alanındaki en ünlü mesnevilerinden birinin sahibidir.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyhi B) Fuzuli C) Baki

D) Nefi E) Şeyh Galip

79. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin bir özelliği değildir?

A) Nazım birimi olarak "beyit" kullanılması

B) Şathiye, semai, ilahi gibi nazım türlerinde ürünler verilmesi

C) Arap ve Fars edebiyatı nazım şekillerinin kullanılması

D) Yaşamdan kopuk, soyut konulara çokça yer verilmesi

E) Söz sanatlarına geniş yer verilmesi

80. Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin din-tasavvuf konulu şiirleri yoktur?

A) Pir Sultan Abdal B) Fuzuli C) Kaygusuz Abdal

D) Nesimi e) Nefi
81. Aşağıdaki yargılardan hangisi Divan şairi Nedim için yanlıştır?

A) İstanbul Türkçesini ve halk deyişlerini başarıyla kullanmıştır.

B) "Ferhat ile Şirin" adlı mesnevisi en önemli eserlerinden biridir.

C) "Şarkı" biçimindeki şiirleriyle ve gazelleriyle ün kazanmıştır.

D) Halk şairleri tarzında hece ölçüsüyle bir türkü yazmış, heceyi denemiştir.

E) Tasavvufla hiç ilgilenmemiş, din dışı konuları işlemiştir.

82. Edebiyatımızda aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vesilet-ün Necat B) Garip-nâme C) Kutadgu Bilig

D) Divan-ı Hikmet E) Iskender-nâme
83. Aşağıdakilerden hangisi, Divan şiirinde "hikemi şiir" (bilgece söylenmiş şiir) anlayışının temsilcisidir?

A) Fuzuli B)Nabi C) Baki D) Nefi E) Nedim

84. Aşk, zevk ve neşe temalarını işleyen ve yaşadığı dönemi en iyi biçimde yansıtan şair; Divan şiirinin soyut anlayışından sıyrılmış, gerçek yaşamın somut güzelliklerini anlatmıştır. Divan şiirine "yerlileşme" anlayışı kazandıran sanatçı, tasavvufla hiç ilgilenmemiş ve hep din dışı konuları işlemiştir.

Bu sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyh Galip B) Necati C) Baki

D) Nefi E) Nedim

85. 17. yüzyıl gezi edebiyatımızın en büyük sanatçısıdır. Açık, gerçekçi, sürükleyici bir anlatımı vardır. Zamanının konuşma dilini kullanır. Çağdaşları gibi edebi nesre, söz oyunlarına, yabancı sözcüklere ve dil kurallarına yüz vermemiştir. Ünlü eseri Seyahatnâme'den anlıyoruz ki sanatçı Suriye’den Balkanlara, Mısır'dan Macaristan'a kadar çok geniş bir coğrafyayı gezmiştir.

Bu parçada kendisinden söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Katip Çelebi B) Evliya Çelebi C) Âşık Paşa

D)Ali Şir Nevai e) Yirmi Sekiz Çelebi Mehmet

86. Aşağıdaki terimlerden hangisi Divan edebiyatı ile ilgili değildir?

A)-Seci B) Şehrengiz C) Surname D) Tezkire e) Şathiye

87. Aşağıdaki Divan şairlerinden hangisi tasavvuf konusu üzerinde durmamıştır?

A) Baki B) Şeyh Galip C) Fuzuli

D) Şeyhi E) Şeyyat Hamza

88. Acep bu derdümün dermanı yok mı

Ya bu sabr etmeğün oranı yok mı

Yanaram mumlayın başdan ayağa

Nedür bu yanmağun pâyânı yok mı

Güler düşman benüm ağladuğuma

Acep şol kafirün imânı yok mı

Divan şiirinin ilk temsilcilerinden olan Dehhani'ye ait bu parça, Divan edebiyatıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine bir örnek olamaz?

A) Şiirlerde nazım birimi olarak beyit kullanılmıştır.

B) Toplum sorunları yerine soyut konular işlenmiştir.

C) Gazel en çok kullanılan nazım biçimlerinden biridir.

D) Şiirlerde daha çok zengin ve tam uyak kullanılmıştır.

E) Dilde Arapça, Farsça sözcük ve tamlamalara çok yer verilmiştir.

89. 15. yüzyıl Divan edebiyatının nesir (düz yazı) alanındaki tanınmış sanatçılarındandır. Divan edebiyatında "süslü nesir"in ilk temsilcisi olarak ün kazanmıştır. Nesirde sözcük oyunlarına, yabancı dil kurallarına, seci ve benzetmelere çok geniş yer vermiş, "Tazarrunâme" adlı eseriyle tanınmıştır.

Bu parçada kendisinden söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Âşık Paşa B) Evliya Çelebi C) Nergisi

D) Sinan Paşa E) Katip Çelebi
90. Evliya Çelebi, Katip Çelebi, Sinan Paşa, Veysi, Nergisi... gibi sanatçıların ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Düzyazı (nesir) alanında yapıtlar vermeleri

B) Dillerinin çok ağır ve sanatlı olması

C) Gezi türünde yapıtlar vermeleri

D) Aynı yüzyılda yaşamış olmaları

E) Halkın sorunlarını yansıtmaları
91. Aşağıdaki yargılardan hangisi Divan edebiyatı için yanlıştır?

A) Şiirlerde kulak için kafiye anlayışı benimsenmiş, genellikle yarım uyak kullanılmıştır.

B) Söyleyişte İran şiirine öykünülmüş, bu şiir aşılmaya çalışılmıştır.

C) Söyleyiş ve anlatım süslüdür, kalıplaşmış sözlere sıkça yer verilmiştir.

D) Düz yazıdan (nesirden) çok şiire önem verilmiştir.

E) Biçim güzelliği amaçlanmış, düşünce ikinci plana itilmiştir.

92. Arapça ve Farsça şiirlerinden çok Türkçe şiirleriyle tanınan bu sanatçı,

14. yüzyılın özellikle İslam hukuku konusunda önemli bir bilginiydi. Azeri şivesiyle yazdığı şiirlerinde siyasal hırslarını, taşkın mizacını tasavvufi bir yaklaşımla dengelemeye çalışmıştır. Türkçe Divan'ındaki şiirlerinde halk edebiyatı motiflerini büyük bir ustalıkla kullanan sanatçı, Eretna Beyliği'ndeki sarsıntılardan yararlanarak Sivas'ta sultanlığını ilan etmiş; Akkoyunlularla giriştiği savaşta yakalanarak öldürülmüştür.

Bu parçada aşağıdaki sanatçıların hangisinden söz edilmektedir?

A) Ahmet Paşa B) Nesimi C) Kadı Burhanettin

D) Ali Şir Nevai e) Şeyhi
93. Aşağıdaki yapıtların hangisinde Hazreti Muhammed'in doğumu konu edinilmiştir?

A) Iskender-name B) Divan-ı Hikmet C) Mizan-ül Evzan

D) Beng ü Bade E) Vesilet'ün – Necat
94. Klasik Türk edebiyatında bir şairin beş mesnevisine "Hamse" denilmiştir. Aşağıdakilerin hangisinde hamse sahibi sanatçılar bir arada verilmiştir?

A) Fuzuli, Baki, Şeyh Galip

B) Şeyhi, Necati, Fuzuli

C) Ali Şir Nevai, Taşlıcalı Yahya, Atâyi

d) Baki, Nedim, Ahmedi

E) Necati, Şeyh Galip, Hoca Dehhani

I. Şikâyet-name (Fuzuli)

II. Iskender-name (Ahmedi)

III. Tazarru-name (Sinan Paşa)

IV. Har-name (Şeyhi)

V. Garip-name (Âşık Paşa) j

95. Yukarıda sanatçıları belirtilen eserlerden hangileri düz yazı (nesir) biçiminde oluşturulmuştur?

A) I. ve II. B) II. ve IV. C) I., ve III

D) III. ve V. E) IV. ve V.
96. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi, klasik Türk edebiyatında Sebk-i Hindi akımının temsilcilerinden biridir ?

A) Naili B) Şeyhi C) Baki D) Fuzuli E) Nedim

97. "Divan şiirinin ilk büyük ustasıdır. İran etkisindeki din dışı, şiiri ilk kez o verir. Benzetme örgüsü, düşsel gücüyle şiiri, sanatsal güzelliği amaçlar. Oysa, o dönem şiirinde öğreticilik ön plandadır. Kendine özgü bir şiir dili yaratır. Bilinen bir kasidesi, dokuz gazeli yayımlanmıştır."

Yukarıda sözü edilen Divan sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyhi B) Şeyyad Hazma C) Dehhani

D) Nesimi E) Ahmet Fakih

98. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğru değildir?

A) Fuzuli - Şikayetname

B) Nabi - Hayriyye

C) Nefi - Siham - ı Kaza

D) Baki - Hüsn - i Aşk

E) Alişir Nevai – Hamse

99. Divan şairlerini ilgilendiren aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğru değildir?

A) Şeyh Galip, yoğun hayalleri, canlı betimlemeleri, karmaşık diliyle Divan şiirini son çizgisine ulaştırır.

B) Nedim'in tasavvufun etkisinde yazdığı şiirler, dinsel yönlendirmeye yöneliktir.

C) Baki kullandığı mecaz ve mazmunlarla gelişmiş bir zevki, ince bir beğeniyi simgeler.

D) Nabi 'hakimane' denilen felsefe ve düşünceye dayalı öğretici şiir çığırını açar.

E) Övgü ve yergide uçlarda olan Nefi, özellikle kaside alanında başarılıdır.

100. "Belli uğraşlar veren kişilerin yaşam öykülerinin toplandığı eserler; konularına göre çeşitlenirler. Şair, evliya yaşamlarını anlatanlar gibi. Türk edebiyatında bu türün ilki Ali Şîr Nevai'nin Mecalisü'n Nefais'idir."

Yukarıda sözü edilen tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tezkire B) Münşeat C) Tarih

D) Seferatname E) Divan

101. Aşağıdakilerden hangisi 'kaside'nin bir özelliği değildir?

A) Beyit birimiyle yazılır; uyaklanışı gazeldeki gibidir.

B) Beyit sayısı 33 - 99 arası olup, aruzun her kalıbıyla yazılır.

C) Kasidelerin övgü bölümlerine 'tegazzül' denir.

D) Allah'a yakaranlara 'münacaat', Allah'ın birliğini anlatanlara 'tevhit' denir.

E) Çoğu övgü amacıyla yazılır; özel bir plana uyarlar.
102. "XV. yüzyılda yaşamıştır. Tek eseri 'Vesiletü'n Necat'tir. Mesnevi biçiminde aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Allah'a yakarış (münacaat), peygamberimizin doğumu (viladet), peygamber oluşu (risalet), göğe yükselişi (miraç), vefatı (rıhlet) ve dua bölümlerinden oluşan bu eseriyle büyük ün yapmıştır."

Yukarıda sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fuzuli - Şikayetname B) Şeyh Galip - Hüsn ü Aşk

C) Nabi - Hayriye D) Süleyman Çelebi - Mevlid

e) Nefi - Siham - ı Kaza
103. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatını etkileyen kaynaklardan biri değildir?

A) Kuran B) Hadisler C)Türk destanları

D) Ayetler E) Şehname motifleri
104. "XV. yüzyılın büyük şairlerindendir. Yaşamı üzerine çok şey bilinmez. Bir şiiriyle Fatih'in dikkatini çekince, divan katipliğine alınır. İstanbul'a yerleşir. Kendine özgü imgeleri; yalın, atasözleri, halk söyleyişiyle zenginleştirilmiş dili, incelikli deyiş ve özgün anlatımıyla belirginleşir. Şiiri yalın ve doğaldır. Mazmunları günlük yaşama inmiş, canlıdır. Elimizde yalnızca Divanı bulunmaktadır."

Yukarıda sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Necati B) Nabi C) Nefi

D) Şeyh Galip E) Süleyman Çelebi

105. Aşağıdakilerden hangisi Divan sürecine özgü eserlerden biridir?

A) Cezmi B) Divanü Lügat'it Türk C) Dede Korkut

D) Köroğlu Destanı - E) Şikayetname
106. Bilimsel anlayış, yansızlıkla yazılanları oldukça azdır. Çoğunlukla 'süslü nesim yazılırlar. Vakanüvisler olayları olduğu gibi değil, olmasını istedikleri .gibi verirler. Bilimsel olmamalarına karşın gerçeği oldukları gibi yansıtmaya çalışanları da vardır."

Yukarıda sözü edilen Divan edebiyatı nesir türü aşağıdakilerden hangisidir?

İA) Tezkire B) Münşeat C) Sefaretname D) Divan E)Tarih
107. Aşağıdakilerden hangisi 'Divan şairleri'nin pek önemsemedikleri konulardan biridir?

A) Aşk, ayrılık acısı B) Sevgilinin vefasızlığı

C) Yönetenlerin baskısı D) Dünyanın geçiciliği

E) Ölüm endişesi

108. "Şiire egemendir; ölçü ve uyağı gerektiği gibi kullanır. Yeni tamlama ve deyimlerden oluşmuş zengin sözlüğü renkli, süslü, abartılı anlatımıyla kendine özgü bir yol oluşturmuştur. Övgüde, yergide sınır tanımaz. Türkçe, Farsça divanlarından başka yergilerinin toplandığı 'Siham-ı Kaza' adlı bir eseri vardır."

Yukarıda sözü edilen Divan şairi, aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Fuzuli B) Nefi C)Nabi D)Necati E)Baki
   

109. "Elçi, elçilik görevlerinin gördükleri, izlenimlerini, bulundukları ülkeyle ilgili görüşlerini yazdıkları eserlerdir. Bu tür eserlere XVIII. yüzyıldan sonra rastlanılır. Bunlardan Yirmi Sekiz Mehmet Çelebi'nin, Ahmet Rasim'in, Mustafa Sami'nin verdikleri oldukça önemlidir."

Yukarıda sözü edilen düzyazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Münşeat B) Tezkire C) Sefaretname

D) Tarih E) Seyahatname
110. 'Baki' için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) 'Sümbül' kasidesiyle ünlendiği

B) Kadılık, kazaskerlik yaptığı

C) Çağının görkemini şiiriyle yansıttığı

D) Dilinin yalın, şiirinin süssüz olduğu

E) Kullandığı mazmun, mecazlarla Divanın doruk noktası sayıldığı

111. Aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?

A) Murabba, aşk ve felsefeye özgü konuların işlendiği dört dizeli bir divan şiiri türüdür.

B) Muhammes, beş dizeli bentlerle kurulan, ilk bendin dizelerinin kendi aralarında uyaklı olduğu bir şiir türüdür.

C) Başkasının gazelinin beyitlerinin başına üç dize eklenirse muhammes 'tahmis' olur.

D) Başkasının gazelinin beyit aralarına üçer dize yerleştirilirse muhammes 'taştir' olur.

E) Tuyug, beyit birimiyle yazılmış, ezgili çok sevilen bir divan edebiyatı nazım biçimidir.
112. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatına has bir terim değildir?

A) Mazmun B) Mecaz C) Seci D) Teşbih E) Ayak

113. Divan edebiyatı konusunda verilmiş, aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir?

A) Türklerin, İslamiyet'i benimsedikten sonra Arapça ve Farsça'nın etkisiyle oluşturdukları, belli biçim ve özü olan, belli ilkelere bağlı edebiyattır.

B) Uyağın koşullara bağlanması, Divan şairlerinin yaratıcılığını arttırmıştır.

C) Nazım birimi beyittir. Şair, ne söyleyecekse iki dizeden oluşmuş 'beyit'te söylemek zorundadır.

D) Nedim ve kimi şairlerin birer şiiri dışında ölçü 'aruz' ölçüsüdür.

E) Şiir biçimleri, kuralları sıkı kurallara bağlıdır.

114. Aşağıdakilerden hangisi 'süslü nesir'in özelliklerinden biri değildir?

A) Divan şiiri özelliklerinden yararlanılır.

B) Seciyi (nesirde uyak) temel alan nesirdir.

C) Süslü, bağlaçlarla uzatılan bu nesre 'inşa' denir.

D) Süslü ve ağır bir dili vardır.

E) Amacı halkı yönlendirmek, halka bir şeyler öğretmektedir.
115. Aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?

A) XVI. yüzyılda Ahmedi, Aşık Paşa Anadolu lehçesiyle çeşitli eserler verirler.

B) Dindışı konularda Kadı Burhanettin, tasavvufta Seyit Nesimi XIV. yüzyılın önemli sanatçılarıdır.

C) XV. yüzyılın etkin sanatçıları Şeyhi, Ahmet Paşa, Necati, Ali Şir Nevai'dir

D) XVI. yüzyılda dindışı konularda Fuzuli gündemdedir.

E) Nef’i XVII. yüzyıl divan şairidir.
116. "Tarihçi. 1655 - 1716 yılları arasında yaşamıştır. Sarayda ikinci 'vakanüvis' olmuş, Mora savaşında ölmüştür. 1591 - 1656 yılları arasındaki olayları tarih sırasına göre yazar; tarafsız, gerçekçi davranmış, gerektiğinde devletin tutumunu da eleştirmiştir. Betimlemeleri başarılıdır. Anlatımı günümüze göre süslü, çağına göre yalındır. Ayrıntıları kullanması, nükteleri zevkle okunmasına neden olmuştur. Kendi adıyla anılan tarihiyle ünlüdür." Yukarıda sözü edilen Divan edebiyatı yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Naima B) Koçi Bey C) Sinan Paşa

D) Evliya Çelebi e) Katip Çelebi

117. I. Kalıplaşmış söz ve söyleyişlere yer verilmesi

II. İslamiyet'ten önceki edebiyat geleneğinin sürdürülmesi

III. Nazmın nesre göre daha çok gelişmesi

IV. Konuların işlenişinde gerçek yaşama bağlı kalınmaması

V. Şairlerin bakış açısını insan ve toplumun belirlemesi

Yukarıdaki numaralanmış belirlemelerden hangileri, divan edebiyatıyla Halk edebiyatının ortak özelliklerindendir?

A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve V. D) II ve V E) III. ve IV.

118. Divan şairleri, insan, toplum ve doğa ilişkilerini mazmunlara dönüştürürken saray yaşamının etkisinde kalmışlardır. Örneğin XVII. yüzyılda Osmanlı saray çevresinde büyük bir lale tutkusu başlamıştır. Aynı yüzyılın şiirlerine baktığımızda "lale" ve "samur"un mazmunlaştığını, boyun laleye, saçların samura benzetildiğini görüyoruz.

Bu parçada Divan şiiri ve şairleriyle ilgili vurgulanmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şairlerin şiir anlayışını, saray çevresinin tüketim alışkanlıklarının belirlediği

B) Ne anlatılırsa anlatılsın Divan şairlerinin bir kulluk anlayışı içinde olduğu

C) Sanatçıların Divan şiiri geleneği çerçevesinde şiirler yazdığı

D) Şairlerin özgün imgeler bulmak yerine birbirlerini taklit ettiği

E) Divan şiirinin halkın tüketim alışkanlıklarına göre biçimlendiği
119. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının son bulmasının nedenlerinden biri olamaz?

A) Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş sürecine girmesi

B) Halk gerçeğinden kopuk, soyut bir anlayışı yansıtması

C) Divan şiirine duyulan ilginin bütünüyle Halk şiirine yönelmesi

D) İçerik ve anlatım yönünden kalıpların dışına çıkılmaması

E) Halkın anlayamayacağı ağır bir dil ve anlatıma sahip olması
120. Bu yüzyıla gelindiğinde Divan şiirinde söylenebilecek her şey söylenmiş, kendi üstatlarını yaratan bir şiir biçimi ortaya çıkmıştır. Şeyh Galip'le Klasik edebiyatın doruğuna çıkılmıştır. Artık Acemlerin kullandığı, bizim kullandığımız konular gündemden çıkmaya başlamıştır. Yerli hayatın, zevk ve eğlencenin anlatıldığı türler yavaş yavaş kendini göstermeye başlamıştır.

Bu parçada sözü edilen Divan edebiyatı dönemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) 13. yüzyıl B) 15. yüzyıl C) 16. yüzyıl

D) 17. yüzyıl E) 18. yüzyıl
121. Divan edebiyatı İslamiyet'in kabulünden sonra başlayan bir "tabakalaşma"nın ürünüdür. Sanat anlayışı da bu ayrışmanın en üst kademelerinin anlayışını yansıtır. İslamiyet'in kabulüyle beliren "ümmetçilik" anlayışı, teokratik devletin ortaya çıkışıyla başladığından bu devlet yapısıyla paralel olarak gelişir ve sona erer. Türk kültürüne değil, İslam kültürüne dayandığından, beğeni düzeyi, konular, dil ve biçim bakımından İslâm kültürünün yarattığı anlayıştan beslenir.

Bu parçadan yola çıkılarak Divan edebiyatıyla ilgili, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Edebiyat anlayışının temelini İslam kültürü oluşturur.

B) Türk kültür ve geleneğinden kopuk bir edebiyattır.

C) Yansıtılan anlayış bakımından yüksek zümre edebiyatıdır.

D) İçeriğin önemsenmediği, kalıpların ön planda tutulduğu bir edebiyattır.

E) İmparatorluk sisteminin gelişimine bağlı olarak gelişir.

122. Divan edebiyatı şiiriyle ilgili aşağıdaki belirlemelerden hangisi yanlıştır?

A) Duygu, düşünce ve hayaller, mazmun adı verilen kalıplaşmış sözlerle anlatılmıştır.

B) Şiirlerin içeriğini toplumsal konular değil; soyut, gerçek dışı konular oluşturmuştur.

C) İçeriğe önem verilmemiş, biçim ve söyleyiş güzelliği ön planda tutulmuştur.

D) Anlam beyitle sınırlanmamış, şiirin bütününe sindirilerek bütün güzelliği önemsenmiştir.

E) Konular gazel, kaside, mesnevi gibi belli nazım biçimleri kullanılarak işlenmiştir.

123. Nabi, Divan edebiyatının en büyük didaktik şairi olduğu kadar, en güçlü toplumcu şairidir de. Şiirlerinde atasözlerinden, hikmetlerden geniş ölçüde yararlanır. Toplumsal çöküntüleri sefaletle sefahat, kargaşalıklarla düzensizlikler arasında şaşkına dönen zamanın halkı, onun şiirinde az çok aradığını bulmuş gibidir. Şiirleri yüzyıllar boyu dilden dile dolaşmış, çağında "şeyh-üş şuarâ” olarak tanınmıştır. O bir duygu adamı değil, fikir adamıdır.

Bu parçaya göre, Nabi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Tüm şiirlerini halk geleneğinden beslenerek yazmıştır.

B) Şiirleriyle geleceğe kalabilmiş şairlerdendir.

C) Toplumun anlayışını yapıtlarına yansıtmıştır.

D) Döneminde başarıları takdir edilmiştir.

E) Şiirlerini bilgilendirme, hikmet verme" amacıyla yazmıştır.
124. Nabi ve Nefi’yle ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?

A) Şairlik tutumları farklı olsa da her ikisi de dönemin ünlü şairleridir.

B) Nabi'nin en güzel şiirleri gazelleri, Nefi'nin ise kasideleridir.

C) Nefi anlaşılır bir dil kullanırken Nabi süslü anlatımıyla ustalaşmayı yeğlemiştir.

D) Her ikisi de Divan şiirinin 17. yüzyıl temsilcisidir.

E) Nabi daha çok didaktik şiirleriyle Nefi ise hicviyeleriyle tanınır.
125. "Gülelim oynayalım kâm alalım dünyadan" dizesinden de anlaşılabileceği gibi aşk, zevk ve neşe şairidir. Tam bir Lâle Devri şairi olduğu, şiirlerinde açıkça görülür. Tasavvufla, hikmetle hiç ilgilenmez; iyimser ve her zaman neşe doludur. Divan şiirimize yeni bir söyleyiş, gerçekçi bir içtenlik kazandırmıştır. En güçlü ustalığını gazel ve şarkılarında gösterir. Divan şiirinin mazmunlarının dışında kendine özgü bir üslup "yeni bir dil" yaratır. Onu ölümsüz kılan, Türkçe şiirlerinin toplandığı küçük Divan'ıdır.

Bu parçada sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Nefi B) Nedim C) Baki D) Fuzuli E) Nabi
   

126. 
     Aşağıdakilerden hangisi halk edebiyatı için söylenemez?
     

A) Dörtlük birimi ve hece ölçüsü esastır.

B) Sözlü dönem edebiyatının devamı niteliğindedir.

C) Dili açık ve yalındır.

D) Şiirler saz eşliğinde ve doğaçlama söylenir.

E) Şiirlerde genel olarak zengin uyak kullanılmıştır.

126. 
     16. yy.da yaşamıştır. Bolu Beyi'yle mücadelesinde koçaklama türünde söylediği şiirleriyle ünlüdür. Şiirlerinde coşkun ve yalın bir dil kullanmıştır.