Hamd Suresinin Tefsiri Merhum İmam Humeyni (r a)

Hamd Suresinin Tefsiri

Merhum

İmam Humeyni (r.a)

Çeviri:

Kadri Çelik

Edit:

Mustafa Yalçın



Orijinal Adı: Tefsir-i Sure-i Hamd

Merhum İmam Humeyni (r.a)

Yayımlayan: İmam Humeyni’nin (r.a) eserlerini

Düzenleme ve Yayımlama Kurumu

Tercüme: Kadri Çelik

Edit: Mustafa Yalçın

Dizgi ve Mizanpaj: Mücteba Çelik

Birinci Baskı: Eylül, 2007

Tiraj: 1500 Adet

Değeri: 14000 Riyal

Tel: [phone]

Fax: [phone]

E-mail: ınternatıonal-dept@imam-khomeini.ır

Website: http://www.imam-khomeini.org
تفسیر سوره حمد به زبان ترکی استانبولی


Hamd Suresinin Tefsiri


Merhum

İmam Humeyni (r.a)

Çeviri:

Kadri Çelik

Edit:

Mustafa Yalçın


Yayımlayan:

İmam Humeyni’nin (r.a) Eserlerini

Düzenleme ve Yayımlama Kurumu

Yayımcının Notu

Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla
Kur’an-ı Kerim’in tefsiri; kıraat, tecvit ve Kur’an tarihi ilimleriyle birlikte Peygamber (s.a.a) asrına kadar uzanan ilimlerden biridir. Eskiden günümüze kadar tefsir hususunda çok geniş ve büyük gayretler gösterilmiştir. Alim ve bilginlerden her biri kendi güçleri oranında bu yolda çaba göstermiş ve çeşitli tefsirleri kaleme almışladır.

Farklı tefsirlerde edebi konular, kıraat ihtilafları, ayetlerin nüzul sebebi, ayetlerin beyanı, ahkam ayetlerinin açıklanması; ahlaki, kelamî, irfanî, hikmetî, içtimai ve siyasi konular göze çarpmaktadır. Müfessirlerden her biri kendi eserlerinde yukarıdaki konulardan bir veya bir kaçını ele almaya çalışmışlardır. Onlar tefsir hakkında sahip oldukları derklerine uygun olarak ve ilmi geçmişleri ve uzmanlıkları esasınca uyumlu olarak çaba göstermişler ve bu ilahi kitabın sırlarından birer perde kaldırmaya çalışmışlardır. Çünkü tefsir hakikatte ilahi ayetlerden perde kaldırma anlamındadır.

Nitekim İmam Humeyni (r.a) bu konuda şöyle demiştir: “Genel anlamda kitabın tefsiri o kitabın hedeflerini açıklamak demektir. Ve kitaba bakışta önemli olan, kitap sahibinin hedeflerini beyan etmektir. Bu kitab-ı şerif Allah-u Teala’nın da tanıklık ettiği üzere hidayet ve eğitim kitabıdır. İnsanlık yolunu kat etmenin nurudur. Dolayısıyla da müfessir bir insan Kur’an’ın kıssalarının her birinde, hatta ayetlerinin her birinde, gayp alemine hidayet olma boyutunu, saadet yoluna kılavuzluk niteliğini, insanlık ve marifet yolunu kat etme şeklini okuyucusuna öğretmelidir. Müfessir kimse bizlere tefsirlerde yer aldığı üzere “nüzul “sebebi”ni değil, “nüzulün hedefini” anlattığı takdirde müfessirdir.”¹

İmam (r.a) bu görüş ve düşünceyle kendi eserlerinde ve konuşmalarında Kur’an’ın hedeflerini beyan etmeye çalışmıştır. Bu vesileyle nefisleri terbiye için bir yol açmak istemiştir. Bu yüzden imam (r.a) çeşitli tefsir metotlarından istifade etmiş ve bazı metotlarda adeta diğerlerinden öne geçmiştir. İmam Humeyni Kur’an sırlarının üzerindeki örtüleri kaldırarak hakikati arayan kimselere onun hedeflerini aydınlatmaya çalışmıştır.

Kur’an’ın ruhu ve bu nurani sahifeden ve semavi sofradan ilham, İmam’ın bütün amel, söz ve yazılarında açık bir şekilde göze çarpmaktadır. Ama İmam’ın Kur’an’ın anlama hakkındaki özel eserleri birkaç kısma ayrılabilir:

Kur’an surelerinden bazılarının kâmil tefsiri, fıkhi ve usuli eserlerinde ahkam ayetlerinin tefsiri, konularla uyumlu olarak dağınık şekilde bazı ayetlerin tefsiri, irfanî, ahlakî, siyasi ve içtimai alanlarda farklı yerlerde Kur’an ayetlerini şahit olarak göstermek ve uyarlamak.

İmam Humeyni’nin (r.a) eserlerini düzenleme ve yayımlama kurumu, sahip olduğu sorumluluk esasınca İmam Humeyni’nin (r.a) bütün Kur’anî ve tefsirî eserlerini, Kur’an hakkındaki bakış açısıyla birlikte munazzam ve düzenli bir mecmua olarak yayınlama kararı ve azmindedir. Hamd suresinin tefsiri ilgi duyan okuyuculara sunulan bu mecmuanın ilk eseri konumundadır.

İmam’ın (r.a) bir sureyi kâmil bir şekilde tefsir ettiği hususlardaki tefsir metodu irfani ve terbiyevi bir metottur. Zira imam (r.a)’a göre Kur’an birçok marifetleri barındırmakta ve insanı terbiye etmektedir. Bu metot bazı geçmiş âlimlerin eserlerinde de göze çarpmaktadır. O alimler de kendi tefsirlerini hikmet, irfan ve ahlaka faydalı metotlarla kaleme almışlardır. Örneğin Abdurrezzak Kaşani’nin Te’vilat’ul Kur’an, Meybudi’nin Keşf’ul Esrar adlı tefsiri, Sadruddin Konevi’nin Suret’ul Fatiha ve İ’caz’ul Beyan fi Te’vil’il Kur’an ve Sadr’ul Muteellihin Şirazi’nin Tefsir’ul Kur’an’il Kerim adlı eseri.

İmam Humeyni’nin Fatihat’ul Kitab adlı tefsiri de birçok irfanî incelikler ve dakik hususları içermektedir. Bu incelikler söz konusu kitabı başkalarından iktibas edilmiş olan eserlerden daha yüce ve üstün bir konuma getirmiştir. Kur’an’ı yakından tanıyan zamanımızın büyük önderi İmam Humeyni (r.a) bu hakikatleri derk etmiş ve kaleme alıp beyan etmiştir. Hamd suresi hakkında İmam’ın tefsiri ile diğer nazar ve irfan ehli müfessirlerin eserlerinin mukayese edilmesi marifet ehli kimselere bu hakikati açığa çıkarmaktadır ki bunu açıklamanın yeri olmadığından geçiyoruz. Kur’an hakkında İmam’ın eserlerinin önemi ve konumuna teveccühen ilk etapta işaret edildiği gibi İmam’ın eserler mecmuasını Hamd suresi tefsirinde bir araya getirmiş olduk. Şimdiye kadar İmam Humeyni’nin (r.a) yayımlanan ve meşhur olan Hamd suresinin tefsiri sadece İmam’ın 1980 yılında beyan ettiği tefsir dersleri idi. Bu dersler ise sadece Bismillahirrahmanirrahim ve Hamd suresi ile ilgili konuları –o da kâmil bir şekilde değildir- içermekte idi. Bu yüzden bazı kimseler İmam’ın Hamd suresi hakkındaki bütün eserlerinin bu kadar olduğu kanısına kapılmışlardır. Elinizdeki kitap bu kanıyı düzeltmek amacıyla dört bölüm olarak düzenlenmiştir, böylece Hamd suresi hakkında İmam’ın (r.a) eserleri kâmil bir mecmua şeklinde Kur’anî marifet taliplerine sunulmuştur.

Birinci bölüm Hamd suresi ile ilgili olarak değerli Sırr’us Salât kitabında kıraat hakkında yer alan özet bir tefsir konusudur. Bu eser 1939 yılında kaleme alınmıştır.

İkinci bölüm ise Sırr’us Salât kitabındaki Hamd suresinin tefsirinin beyan ve tafsili olarak kabul edilebilecek olan tefsir konularıdır. Bu bölüm de 1942 yılında kıraat bahsi münasebetiyle Adab’us Salât kitabında yer almıştır.

Üçüncü bölüm ise imam’ın beş derslik tefsir kitabıdır. Bu tefsir dersleri 1980 yılında İran İslam Cumhuriyeti televizyonundan yayınlanmıştır. İmam Humeyni’nin hastalığı ve bu tür konuların muhalif olan bazı muhafazakârların muhalefeti sebebiyle bu tefsir dersleri tatil olmuş ve böylece marifete susamış kimseler bundan mahrum kalmışlardır. Bu bölüm büyük bir özen gösterilerek edit edilmiş İmam’ın sözlerinin değiştirilmemesine gayret gösterilmiş ve bu sebeple de konuşma tonunun yazı kalıbına dönüştürülmesinden dahi istifade edilmemiştir. Sadece İmam’ın sözlerinin daha iyi anlaşılması için mecburi kaldığımız bazı değişiklikler ve eklemeler yapılmıştır.

Dördüncü bölüm ise Bismillah ve Hamd suresinin diğer ayetlerinin anlamı hususunda imam’ın yazılı ve sözlü eserlerinde dağınık olarak bulunan bölümlerden oluşmaktadır. Ayrıca işaret etmek gerekir ki bu bölümde yer alan konulardan bazısı İmamın yazılı eserlerinden Arapça olarak seçilmiştir. Emaneti korumak için Arapça metin aynen koyu olarak aktarılmış ve hemen altında ise Farsça tercümesi italik harflerle takdim edilmiştir. Ayrıca söylemek gerekir ki bu bölümdeki bazı hususlar uyarlama, hatırlatma, öğüt ve nasihat boyutuna sahiptir ve yaygın anlamda tefsir şeklinden uzaktır. Ama bunların da aktarılması göz önünde bulundurulan kapsamlılığa yardım etmektedir.

İmam’ın eserlerini yayımlama ve düzenleme kurumu tarafından basılan diğer eserler gibi bu eserin düzenlenmesinde de İmam Humeyni’nin notları (yıldız şeklinde belirtilmiştir), dipnot, Arapça metnin tercümesi ve gerekli fihristlere de yer verilmiştir ki araştırmacılar ve değerli görüş sahibi kimseler bu eserden daha kolay istifade edebilsin. İnsanları hidayete çağıran İmam Humeyni’nin (r.a) bu nurani eserinin de halis İslam taliplerinin kalplerine aydınlık vermesini, bu büyük müfessirin tertemiz ruhunun ilahi yakınlık dergâhında huzur ve güven içinde Kur’an’ın Müslümanların izzet dolu hayat sahnelerinde her gün daha fazla yer almasının tecellilerine şahit olmasını ümit ediyoruz.

İmam Humeyni’nin Eserlerini

Yayımlama ve Düzenleme Kurumu