Haqqin iZİ İLƏ

Şiəliyin genişlənməsinin səbəbləri

Peyğəmbərin (s) vəfatından sonra şiəliyin xalq arasında yayılmasında bir sıra təsirli amillər oldu. Bu amillərdən bir neçəsinə nəzər salaq:

1. Ələvilərin xalq tərəfindən sevilməsi;

Şiəliyin genişlənərək bir çox bölgələri əhatə etməsinin başlıca səbəblərindən biri Ələvilərin sevilməsidir. Bu, İraq xalqı arasında Əhli-beytə (ə) məhəbbətdən başqa siyasi məqsəd də daşıyırdı. Belə ki, artıq Əlinin (ə) hakimiyyət dönəmini arxada qoymuş Kufə əhalisi Ələvilərin rəhbərliyə daha layiq oldduğunu düşünürdü. Peyğəmbərin (s), Əhli-beyt (ə) haqqında buyurduqlarını nəzərə alsaq, insanların onlara məhəbbətini təbii qarşılayarıq. Başqa sözlə desək, insanlar Peyğəmbərin (s) Əhli-beyti (ə) dini ideallar olaraq önə çəkdiyini görüb onlara doğru yönəlirdilər. Tarix boyu Ələvilərə bəslənən sevgi zərrəcə azalmamışdır. Hansı dövrdə, dünyanın hansı nöqtəsində bir ələvi qiyam etmişsə, xalq onun ətrafına toplaşmışdır. Hətta "Sahib əz-zənc"də zəncilərə nüfuz etmək üçün özünü ələvi adlandırmışdı⁵.

Abdullah Məhz yazır: “Hamı ələvi olmağı arzu edir. Lakin heç bir ələvi olmamağı arzu etmir”⁶.