eshak, karkidon va fillarning oshqozonida parazitlik qiladi. Oshqozon bo'kalarining
30 ga yaqin turi bor.
Gastrophilis avlodiga mansub 6 ta tur bo'ka liqhinkalari O'zbekistonda otlarda
parazitlik qilib, gastrofilyoz kasalligini keltirib chiqaradi. Bu parazitlar hayvonlar
oshqozonini buzadi, otlar oriqlab ketadi va ularaing ish qobiliyati pasayadi.
Otlarning oshqozon bo'kasi imago davrida otlarga zarar yetkazmaydi.
Bo'kalarning faqat lichinkalari zarar yetkazadi. Urg'ochi bo'kalar yozda uchib yurib
Qo'y bo'kasi (Oestrus ovis)
Qo'y bo'kasi (Oestrus ovis) ning uzunligi 10-12 mm bo'lib, ularning lichinkalari qo'y va echkilarning burun hamda peshona bo'shlig'ida parazitlik qiladiQo'y bo'kasi keltirib chiqaradigan kasallik estroz deyiladi. Bu kasallik hamma mamlakatlarda uchraydi. Estroz bilan ko'pincha yosh qo'ylar kasallanadi. Estroz kasalligida qo'ylarning nafas olishi qiyinlashadi, burun bo’shlig’idan qon aralash yiring keladi. Bu kasallikdan qo'ylarning ishtahasi buzilib, oriqlab ketadi. Undan olinadigan jun mahsuloti 3-16 % ga kamayib ketadi.Burun bo'shlig'i va miyaga joylashib olgan bo'ka lichinkalari qo'y va echkilarda soxta aylanma (tentak) kasalligini paydo qiladi, ya'ni mollarning hushidan ketishi, bir joyda aylanishi kuzatiladi. Kasallangan yosh mollar ko'pincha nobud bo'ladi. Nafas yo'llari zararlanganda esa qo'ylar zotiljam kasalligidan o'ladi.Zararlangan hayvon ozib ketadi va mahsulot sifati pasayadi.
Ba’zan ular tuxumlarini odam ko’ziga purkab yuborishi ham mumkin. Lichinkalar odam ko'ziga tushib qolsa miaz, konyunktivit kasalliklarini keltirib chiqaradi.
Ba’zan ular tuxumlarini odam ko’ziga purkab yuborishi ham mumkin. Lichinkalar odam ko'ziga tushib qolsa miaz, konyunktivit kasalliklarini keltirib chiqaradi.
Tuya bo'kasi va Ot burun bo'kasi xususiyatlari
Tuya bo'kasi (Oephlopeia titihatez) ham tirik lichinkalarini tuyaning burun teshiklariga qo'yadi. Lichinkalar burun kataklari va bosh suyaklari bo'shliqlarida parazitlik qilib, tuyalarda mahalliy tilda "burun og'ru" deb ataladigan kasallikni keltirib chiqaradi.
Ot burun bo'kasi (Rhinoestrus purpurens) ham tuya bo'kasi kabi tirik lichinkalar tug'adi va uchib yurib ularni ot va eshaklarning burniga sochadi . Ot burun bo'kasi ba'zan odamlarning ko'ziga tushib, ko'zning yallig'lanishiga, ko'zdan yosh oqishiga va ko'z og'rig'iga sabab bo'ladi.
