Hd nbiyev şrabin kimyasi

BitkilYrdY qlikozidlYrin YmYlY gYl­mY­sin­­dY alifatik vY aro­matik spirtlYr, aldehidlYr vY s. iｺtirak edir­lYr. 春irlYｺdirilmiｺ ｺY­rablar©n tYrkibindY vY metil­qli­ko­zi­dY, amiq­dalinY, vitsinY vY qeyrilYrinY daha 輟x rast gYlinir. Qli­ko­­­zid­­lYr rYk-qan-da­mar sistemini tYnzimlYyirlYr. ﾝnsanlarda xoｺ Yh­val-ruhiyyY ya­ra­d©rlar. Yaddaｺ©n bYrpa olunmas©na, huｺ­suz­lu­n aradan gö­tü­rl­mYsinY msbYt tYsir gtYrirlYr. 春ir­lYｺ­di­ril­miｺ ｺYrablar©n tYr­kibindY alkoloidlYrin olmas© ｺYrabda nis­bY­tYn ac©tYhYr dad©n YmY­lY gYlmYsinY ｺYrait yarad©r.

AlkoloidlYr he­te­rotsiklik azot tYrkibli zvi birlYｺmYlYr olub, orqanizmY fizi­o­loji tYsir gtYrirlYr. Yuxar©da qeyd olu­nan bitki mYnｺYli mYh­sul­lar alkoloidlYrlY daha zYngindir. 春ir­lYｺ­­dirilmiｺ ｺYrablar©n tYrki­bin­dY alkoloidlYrdYn qordeninY, efed­rinY, piperinY, kofeinY vY baｺ­qalar©na daha 輟x rast gYlinir. Bu maddYlYr ｺYrab©n daha da Ytir­li, dadl©, doln olmas©na ms­bYt tYsir gtYrirlYr. Alko­loid­lYr bioloji vY fizioloji aktiv mad­dYlYr olub, orqanizmdY baｺ ve­rYn maddYlYr mbadilYsi prosesinin tYnzimlYnmYsindY iｺtirak edir­lYr.

Yuxar©da qeyd olundu kimi YtirlYｺdirilmiｺ ｺYrab is­teh­­sal©nda kupaj material© kimi bitki inqridientli xammaldan, ｺY­­kYr siporundan, spirtdYn vY kolerdYn istifadY olunur. Kupajda is­ti­fadY olunan materiallar©n 80%-i ｺYrab©n pay©na dºmYlidir. Ha­z©r­lanm©ｺ kupaj material© (ｺYrab) YvvYlcY bentanitlY vY ya je­la­­tinlY soyuqla iｺlYndikdYn sonra szgYcdYn ke輅rilib, dincY qo­yu­­lur. 春irlYｺdirilmiｺ ｺYrablar ilk dYfY ﾝtaliyada istehsal olun­muｺ­­dur. Bu ｺYrablar 砺ermutad© ilY mYhｺurdur.

Vermut hYm zm ｺYrablar©ndan, hYm dY meyvY vY gilY­meyvY ｺYrablar©ndan is­­teh­­sal olunur. Respublikam©zda zm­dYn 3 markada Ytir­lYｺ­di­ril­­miｺ tnd ｺYrablar istehsal olun­maq­dad©r. Bunlardan 殿tnd ver­­mut 鍋Yhray© tnd vermutvY 賭©rm©z© tnd vermutｺY­rab­­­lar©d©r. Onlar©n spirtliyi 16-18h%, ｺYkYrliyi isY 6-10 q/dm3 ara­­s©nda olur.

Respublikam©z©n torpaq-iqlim ｺYraiti zm錮lyn vY ｺYrab­­l©n inkiｺaf© çn 輟x Ylveriｺli bir mYkand©r. ﾖlkYmizdY son zamanlar mü­­­asir tYlYblYrY cavab verY bilYcYk yeni zm baar©, ｺYrab za­vod­la­r© tikilib istifadYyY verilmiｺdir. BelY mYssisYlYrY misal olaraq Bak© ｺYhYrindY fYaliyyYt gtYrYn ｺYrab zavodlar©n©, GYncY ｺYhYrindY masir tYlYblYrY uyn olan 2 sayl© ｺYrab zavodunu, G-g ｺYrab zavodunu, ｪYmkir 頭Yrq ul­du­zuzavodunu vY qeyrilYrini gtYrmYk olar. Hal-haz©rda respublikam©zda Yrzaq tYhlekYsizliyini vY Yrzaq mstYqilliyini tYmin etmYk mYqsYdi ilY ｺYrab zavodlar©nda ekoloji cYhYtdYn tYmiz ｺYrab mYhsullar© istehsal olunur.

Qeyd etmYk laz©md©r ki, bYzYn kYmizY xarici kYlYrdYn eko­loji bax©mdan qeyri-tYmiz, mYnｺYyi mYlum olmayan, kon­ser­vat­lar­la zYngin ｺYrablar da idxal olunur. Bu mYhsullar©n xarici gnºcYlbedici olmana baxmayaraq insan saaml© çn tYhlkY mYnbYyidir. Ona gY dY Yhalimiz yerli ｺYraitdY istehsal olunan ekoloji cYhYtdYn tYmiz ｺYrablardan bir qida mYhsulu kimi istifadY olunmas©na xsusi olaraq fikir vermYlidir.

ﾖlkYmizdY yk­sYk keyfiyyYtli ｺYrab istehsal etmYk çn zm sortlar©n©n 軻ｺidi art©r©l©r vY onlar©n rayonlaｺd©r©lmas©na xsusi ola­raq fikir verilir. Mcud ｺYrab zavodlar©nda dnya standartlar©na ca­vab verY bilYcYk yksYk keyfiyyYtli mxtYlif 軻ｺiddY ｺYrablar is­teh­sal olunur. Standartlara cavab verY bilYcYk ｺYrab istehsal etmYk çn bu sahYdY 軋l©ｺan mtYxYssislYr zmn vY ｺYrab©n kimyas©n© yax­ｺ© dYrk etmYlidirlYr. ﾜzmn y©lmas©ndan, ｺYrab©n YmYlY gYl­mY­sindYn vY onun puolmas©na qYdYr olan bir drdY daim fiziki-kim­yYvi, biokimyYvi, mikrobioloji vY s. proseslYr baｺ verir. Bu pro­ses­lYri yaxｺ© dYrk etmYk çn 頭Yrab©n kimyas©elmini yaxｺ© bilmYk mtYxYssislYrdYn tY­lYb olunur.

頭蹴ABIN KﾝMYASIF蒐NﾝND蒐 TEST SUALLARI
FYsil 1

1. ﾜzmn vY ｺYrab©n tYrkibindYki bu ｺYkYr necY adlan©r?

OH H OH OH

O

CｨC CｨCｨCCｨCｨCｨCCｨCｨCCｨCｨCCH2OH

H

H OH H H

1) D-fruktoza 4) D-mannoza

2) D-qlkoza 5) D-ksiloza

3) D-qalaktoza
2. ﾜzmn tYrkibindY olan bu monosaxarid necY adlan©r?

O H OH OH

HOH2CｨCC ｨC C ｨC C ｨC CｨCCH2OH

OH H H

1) D-ksiloza 4) D-fruktoza

2) D-arabinoza 5) D-qalaktoza

3) D-qlkoza
3. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas© zaman© qliserinin dehidratasiya mYhsul­la­r©­n© gtYrin:

CH2OH 1) eritroza

2) ribit

CHOH 3) qliserin aldehidi

4) dulsit

CH2OH 5) dioksiaseton

4. ﾜzmdY vY ｺYrabda olan bu sadY ｺYkYrlYrin hans© aldoheksozad©r?

1) Riboza 4) Eritroza

2) Ksiluloza 5) Qalaktoza

3) Fruktoza

5. ﾜzmdY vY ｺYrabda olan bu pentoza necY adlan©r?

OH OH OH 1) D-Qlkoza

O 2) D-Riboza

C ｨC C ｨC C ｨC C ｨC CH2OH 3) D-Dezoksiriboza

H 4) D-Qalaktoza

H H H 5) D-Fruktoza

6. Pektin maddYlYrinin YmYlY gYlmYsindY iｺtirak edYn bu monosa­xa­rid necY adlan©r?

OH H H OH 1) D-Qlkoza

O 2) D-Fukoza

C ｨC C ｨC C ｨC C ｨC C ｨCCH2OH 3) D-Sorboza

H 4) D-Qalaktoza

H OH OH H 5) D-Riboza

7. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas© zaman© triozalar©n sintezindY iｺtirak edYn ｺYkYr necY adlan©r?

O H OH OH 1) Ribulozadifosfat

2) Ribulozamonofosfat

OH2C ｨC C ｨC C ｨC C ｨC CｨCCH2O 3) Fruktozomonofosfat

4) Fruktozadifosfat

OH H H 5) Qlkozadifosfat

8. ﾜzmn toxumunda, ｺYrab mayas©n©n tYrkibindY miqdarca nisbYtYn 輟x olan sadY ｺYkYr necY adlan©r?

H OH OH 1) D-Ribuloza

O 2) D-Mannoza

CｨC C ｨCC ｨC CｨCCH2OH 3) D-Ksiloza

H 4) D-Riboza

H H H 5) D-Dezoksiriboza

9. ｪYrabda olan bu pentoza necY adlan©r?

O OH OH 1) D-Riboza

2) D-Ribuloza

HOH2CｨCC ｨC C ｨC C ｨCCH2OH 3) D-Ksiloza

4) D-Dezoksiriboza

H H 5) D-Ksilolaza

10. ﾜzmdY Yn 輟x ｺirin dada malik karbohidrat necY adlan©r?

1. Qlkoza 4. Rafinoza

2. Fruktoza 5. Laktoza

3. Saxaroza

11. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas© zaman© triozalar©n sintezi hans© fermentin iｺtirak© ilY gedir?

1. Askorbatoksidaza 4. Peroksidaza

2. Katalaza 5. Alkoldehidrogenaza

3. Aldolaza

12. SfrY ｺYrablar©n©n tYrkibindYki qal©q ｺYkYrlYr YsasYn hans©lardan ibarYtdir?

1. Qlkoza 4. Tetroza

2. Saxaroza 5. Heptoza

3. Pentoza

13. ｪYrabda olan bu ｺYkYr necY adlan©r?
O OH H 1) D-Ribuloza

2) D-Ksiluloza

HOH2CｨCC ｨC C ｨC CｨCCH2OH 3) D-Qalaktoza

4) D-Mannoza

H OH 5) D-Sorboza
14. Hans© ｺYrablar©n tYrkibindY fruktozan©n 輟x olmas© daha mYqsY­dY­uy­n­­dur?

1. AsfrY 4. Q©rm©z© sfrY

2. Tnd 5. KYmｺirin

3. Desert

15. ｪYrabda ribon turｺusu hans© monosaxariddYn YmYlY gYlir?
OH OH OH 1) Qlkoza

2) Riboza

HOOCｨCC ｨC C ｨC CｨCCH2OH 3) Arabinoza

4) Qalaktoza

H H H 5) Fukoza

16. Q©cq©rma zaman© YmYlY gYlmiｺ bu maddY necY adlan©r?

OH OH OH 1) Ribit spirti

2) Ribon turｺusu

HOH2CｨC C ｨC C ｨC C ｨCCH2OH 3) Dulsit spirti

4) Sorboza

H H H 5) Ksilon turｺusu
17. Q©cq©rma zaman© YmYlY gYlmiｺ metilpentozalar©n nmayYn­dY­si olan bu maddY necY adlan©r?

OH OH H H 1) D-Fukoza

O 2) D-Riboza

CｨCC ｨC C ｨC C ｨC CｨCCH3 3) L-Arabinoza

H 4) L-Ramnoza

H H OH OH 5) D-Dezoksiriboza

18. ﾜzmdY vY ｺYrabda olan bu monosaxarid necY adlan©r?
O 1) D-Fruktofuranoza

H OH 2) D-Qlkopiranoza 3) D-Qalaktopiranoza

HOH2CｨC CｨC C ｨC C ｨC CｨCCH2OH 4) D-Qlkofuranoza

5) D-Fruktopiranoza

OH OH H H
19. ﾜzmn vY ｺYrab©n tYrkibindYki bu monosaxarid necY adlan©r?

O 1) D-Fruktopiranoza

OH H OH 2) D-Qlkopiranoza 3) D-Qlkopiranoza

HOｨC CｨC C ｨC C ｨC CｨC CｨCCH2OH 4) D-Fruktofuranoza

5) D-Fruktopiranoza

H H OH H H

20. TYrkibindY 9 karbon atomu saxlayan monosaxaridlYr necY ad­la­n©r?

1) Tetrozalar 4) Monozalar

2) Pentozalar 5) Oktozalar

3) Triozalar

21. ﾜzmdY vY ｺYrabda C vitamininin sintezindY iｺtirak edYn sadY ｺYkYr necY adlan©r?
O H OH H 1) D-Fukoza

2) L-Sorboza

HOH2CｨCC ｨC C ｨC C ｨC CｨCCH2OH 3) L-Arabinoza

4) D-Qalaktoza

OH H OH 5) L-Ramnoza
22. ｪYrab© isti sulla emal etdikdY pentozalar nYyY 軻vrilirlYr?

1) Oksimetilfurfurola 4) Furfurola

2) Metilfurfurola 5) Aromatik aldehidlYrY

3) Alifatik spirtlYrY

23. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas© zaman© ribozan©n oksidlYｺmY­sin­dYn al©nan maddY necY adlan©r?

1) Ribon turｺusu 4) Qlkon turｺusu

2) Selik turｺusu 5) Ksilon turｺusu

3) Qalakturon turｺusu

24. ﾜzmdY vY ｺYrabda birlYｺmiｺ ｺYkildY tYsadf olunan bu ｺYkYr necY adlan©r?
H H OH OH 1) D-Qalaktoza

O 2) D-Mannoza

CｨCC ｨC C ｨC C ｨC CｨCCH2OH 3) D-Fruktoza

H 4) D-Qlkoza

OH OH H H 5) D-Ramnoza
25. Q©cq©rma zaman© YmYlY gYlmiｺ metilpentozalar©n nmayYn­dY­si olan bu maddYni adland©r©n:
OH H H OH 1) D-Qlkoza

O 2) L-Arabinoza

CｨCC ｨC C ｨC C ｨC CｨCCH3 3) D-Fruktoza

H 4) D-Riboza

H OH OH H 5) D-Fukoza

26. SpirtlYｺdirilmiｺ ｺYrablar©n tYrkibindY 2-dYn 10-a qYdYr mono­sa­­xa­rid olan karbohidratlar necY adlan©r?

1) Tetroza 4) Polisaxarid

2) Pentoza 5) Oliqosaxarid

3) Rafinoza
27. Hans© tutumlarda saxlanan ｺYrablarda pentozalar daha 輟x olur? 1) ｪºY qablarda 4) Emallaｺd©r©lm©ｺ tutumlarda

2) ﾝri dYmir tutumlarda 5) Paslanmayan tutumlarda

3) Pal©d 躡llYklYrdY
28. ｪYrabda qlkozadan YmYlY gYlYn bu turｺu necY adlan©r?

OH H OH OH 1) Qalakturon turｺusu

2) ｪYkYr turｺusu

HOOCｨCC ｨC C ｨC C ｨC CｨCCOOH 3) Qlkon turｺusu

4) Ribon turｺusu

H OH H H 5) Limon turｺusu

29. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas©nda saxarozan© hidroliz edYn fer­ment han­­s©d©r?

1) qlkozidaza 4) D-fruktofuranozidaza

2) Alkoldehidrogenaza 5) Qliserofosfatdehidrogenaza

3) Protopektinaza

30. Q©cq©rma prosesindY iｺtirak edYn bu maddY necY adlan©r?

HOｨCCH2

1) D-fruktoza-6-fosfat

H O H 2) D-qlkoza-6-fosfat

O 3) D-qlkoza-1-fosfat

HO OH 4) D-fruktoza-1-fosfat

O ~ PｨCOH 5) D-mannoza-1-fosfat
H OH OH
31.ﾜzmdY oliqosaxaridlYrdYn hans©na daha 輟x tYsadf olu­nur?

1) Laktoza 4) Rafinoza

2) Maltoza 5) Staxioza

3) Saxaroza

32. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas©n©n metabolizmindY iｺtirak edYn bu maddY necY adlan©r?

O 1) D-Qlkoza-1-fosfat

2) D-Fruktoza-6-fosfat

HOｨCPｨCOｨCCH2 O CH2OH 3) D-Qalaktoza-6-fosfat

4) D-Fruktoza-1-fosfat

OH H OH 5) D-Mannoza-6-fosfat

H OH
OH H
33. ﾜzm ｺirYsindY vY ｺYrabda niｺastan©n hidrolizindYn hans© sadY ｺY­kYr YmYlY gYlir?

1) Fruktoza 4) Mannoza

2) Qalaktoza 5) Sorboza

3) Qlkoza

34. ｪYrabda Yn 輟x bulanl©ql©q YmYlY gYtirYn polisaxarid necY adla­n©r? 1) Niｺasta 4) ﾝnulin

2) Sellloza 5) Pektin maddYlYri

3) Hemisellloza
35. Q©cq©rma prosesindY iｺtirak edYn bu maddY necY adlan©r?

O

1) D-qlkoza-6-fosfat

HO｡ｪPｨCｨCOｨCｨCｨCCH2 2) D-fruktoza-1-fosfat

H 3) D-fruktoza-6-fosfat

HO O H 4) D-qlkoza-1-fosfat

HO 5) D-qalaktoza-6-fosfat

OH OH
H OH
36. ﾜzm ｺirYsindY vY ｺYrabda pektin maddYlYrinin hidrolizindYn han­s© alifatik spirt YmYlY gYlir?

1) Etil spirti 4) Sorbit spirti

2) Metil spirti 5) Dulsit spirti

3) ﾝzoamil spirti

37. ﾜzmdY vY ｺYrabda fruktanlar©n Yn geniｺ yay©lm©ｺ nmayYn­dY­si han­s©­lard©r?

1) Sellloza 4) Saxaroza

2) Fruktoza 5) Maltoza

3) ﾝnulin

38. Q©cq©rma prosesindY iｺtirak edYn qlikogenaza fermenti hans© polisaxaridi hidroliz edir?

1) Niｺasta 4) Arabanlar 2) Qlikogen 5) Ksilanlar 3) ﾝnulin

39. Pektin maddYlYrinin tYrkibindY 5-dYn 100-Y qYdYr olan D-qa­lak­­turon turｺusundan YmYlY gYlYn biopolimer necY adlan©r?

1) Pektin turｺusu 4) Qlikol turｺusu

2) Pektin 5) Oksiyaturｺusu

3) Protopektin

40. YetiｺmYmiｺ zmdY hans© pektin maddYlYri daha 輟x olur?

1) Pektin 4) Pektin turｺusu

2) Protopektin 5) Dekstranlar

3) Pentozanlar

41. ｪYrabda saxarozan©n hidroliz mYhsulu hans©d©r?

1) iki mol D-qlkoza 4) D-qlkoza vY D-mannoza

2) D-qlkoza vY D-fruktoza 5) iki mol D-mannoza

3) D-qlkoza vY D-fruktoza

42. Hans© ｺYrablar©n istehsal©ndan saxarozadan lik kimi isti­fa­dY olunur? 1) SfrY 4) Desert

2) KYmｺirin 5) Tnd

3) ｪampan

43. ﾜzmn vY ｺYrab©n tYrkibindY olan fruktoza birlYｺmiｺ ｺYkildY hans© maddYnin tYrkibindY olur?

1) Maltoza 4) Niｺasta

2) Saxaroza 5) Sellloza

3) Laktoza

44. ｪYrab©n tYrkibindY olan hans© maddY heteropolisaxarid adla­n©r?

1) Niｺasta 4) Sellloza

2) Pektin maddYlYri 5) Laktoza

3) Arabanlar

45. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas© zaman© selllozan©n hidroliz mYhsulu hans©d©r?

1) D-qlkoza 4) D-qalaktoza

2) D-qlkoza 5) D-mannoza

3) D-fruktoza
46. ｪYrab©n tYrkibindY olan hans© maddY homopolisaxarid ad­la­n©r?

1) Maltoza 4) ﾝnulin

2) Saxaroza 5) Niｺasta

3) Staxioza

47. ﾜzmdY az miqdarda tYsadf olunan laktozan©n hidroliz mYhsulu hans©d©r?
1) 2 mol D-qlkoza 4) D-qlkoza vY D-mannoza

2) D-qlkoza vY D-qalaktoza 5) 2 mol D-mannoza

3) D-qlkoza vY D-fruktoza
48. Pektin maddYlYrinin tYrkibindY 100-dYn 200-Y qYdYr olan D-qalakturon turｺular©n©n bir biri ilY birlYｺmYsindYn hans© biopolimer maddY YmYlY gYlir?
1) Pektin turｺusu 4) Niｺasta

2) Pektin 5) Sellloza

3) Protopektin
FYsil 2

1. ｪYrabda Yn 輟x hans© birYsasl© alifatik turｺu olur?

1) Qar©ｺqa 4) ﾝzovalerian

2) SirkY 5) Kapron

3) Propion

2. ﾜzmdY Yn 輟x hans© birYsasl© alifatik turｺu olur?

1) SirkY 4) Enat

2) Propion 5) Kapril

3) Qar©ｺqa
3. ｪYrabda sirkY turｺusu hans© spirtin oksidlYｺmYsindYn YmYlY gYlir? 1) Metil 4) Butil

2) Etil 5) ﾝzoamil

3) Propil

4. Hans© alifatik turｺular ｺYrab©n tYrkibindY 輟x olduqda insan orqa­nizmi çn tYhlkYlidir?

1) Limon 4) ｪYrab

2) SirkY 5) KYhrYba

3) Alma

5. ﾜzmdY vY ｺYrabda olan bu turｺu necY adlan©r?

HOOCｨCCH2ｨCCH2ｨCCOOH

1) Quzuqulaq 4) Alma

2) KYhrYba 5) ｪYrab

3) Fumar

6. Sd turｺusunun fermentativ yolla 軻vrilmYsindYn hans© turｺu YmYlY gYlir?

1) Qlikol 4) Qlioksil

2) SirkY 5) Propion

3) Qlkon

7. ｪYrabda olan bu turｺu necY adlan©r?

HOOCｨCCH2ｨCCOHｨCCH2ｨCCOOH 1) ｪYrab 4) Fumar

2) Limon 5) ｪYkYr

COOH 3) Alma

8. ｪYrabda qlkozan©n oksidlYｺmYsindYn hans© turｺu sintez olunur?

1) KYhrYba 4) Limon

2) Sd 5) Alma

3) Qlkon

9. ﾜzmdY miqdarca 輟x olan bu turｺu necY adlan©r?

COOHｨCCHOHｨCCH2ｨCCOOH

1) Alma 4) Quzuqulaq

2) ｪYrab 5) ｪYkYr

3) KYhrYba
10. ｪYrabda miqdarca 輟x olan bu alifatik turｺu necY adlan©r?

HOOCｨCCHOHｨCCHOHｨCCOOH

1) Alma 4) KYhrYba

2) Sd 5) Quzuqulaq

3) ｪYrab
11. Q©cq©rma prosesindY alma turｺusu hans© fermentin tYsiri ilY qu­zu­­qu­laq sirkY turｺusuna 軻vrilir?
1) Laktatdehidrogenaza 4) Pektinesteraza

2) Suksinatdehidrogenaza 5) Poliqalakturonaza

3) Malatdehidrogenaza

12. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas© zaman© kYhrYba turｺusundan fu­mar turｺusu hans© fermentin iｺtirak© ilY sintez olunur?

1) Suksinatdehidrogenaza 4) Askorbatoksidaza

2) Malatdehidrogenaza 5) Peroksidaza

3) Katalaza
13. ﾜzm ｺirYsinin q©cq©rmas© zaman© alma turｺusunun hidro­li­tik yolla par軋lanmas©ndan hans© turｺu YmYlY gYlir?

1) Fumar 4) ｪYrab

2) Limon 5) Quzuqulaq

3) KYhrYba

14. ｪYrab turｺusunun kalium-natrium duzu necY adland©r©l©r?

1) xYk duzu

2) ｺYrab turｺusunun kalsium duzu

3) ｺYrab turｺusunun turｺ kalium duzu

4) seqnet duzu

5) ｺYrab turｺusunun kalium duzu

15. ｪYrab turｺusu q©cq©rma zaman© hidrolitik yolla bu turｺudan sintez olunur: COOHｨCCOｨCCH2ｨCCOOH

1) Alma 4) KYhrYba

2) Fumar 5) Quzuqulaq-sirkY

3) Limon

16. ｪYrab©n tYrkibindY olan bu turｺu necY adlan©r?
CH3ｨCCOHｨCCH2ｨCCOOH 1) KYhrYba 4) Limon

2) Metilalma 5) Qlioksil

COOH 3) Etilalma

17. Bu turｺu necY adlan©r? CH3ｨCCOｨCCOOH

1) Alma 4) Qalakturon

2) Pirozm 5) Qlioksil

3) Quzuqulaq
18. ｪYrabda asparagin turｺusu hans© zvi turｺudan sintez olu­nur?

1) Quzuqulaq-sirkY 4) ｪYrab

2) Qltamin 5) Alma

3) ketoqltar

19. ｪYrabda qltamin turｺusu hans© zvi turｺudan sintez olunur?

1) Quzuqulaq 4) Asparagin

2) KYhrYba 5) ketoqltar

3) Limon

20. ｪYrabda olan bu turｺu necY adlan©r?

O 1) Qltamin 4) ketoqltar

2) Asparagin 5) Quzuqulaq-sirkY

COOHｨCCH2ｨCCH2ｨCCｨCCOOH 3) KYhrYba

21. Aromatik turｺular zm gilYsinin hans© orqanlar©nda 輟x olurlar?

1) ﾜzmn ｺirYsindY 4) ﾜzmn lYtindY

2) ﾜzmn qab©nda 5) ﾜzmn daranda

3) ﾜzmn toxumunda

22. ﾜzmdY vY ｺYrabda tYsadf olunan bu maddY necY adlan©r?

O 1) benzoy turｺusunun natrium duzu

C6H5ｨCC 2) benzoy turｺusunun kalium duzu

OｨCC2H5 3) benzoy turｺusunun etil efiri

4) benzoy turｺusunun Cl duzu

5) benzoy amidi

23. ﾜzm vY ｺYrab©n tYrkibindY olan bu maddY necY adlan©r?

C6H5ｨCC=O 1) benzoy anhidridi 4) benzoy turｺusu

O 2) benzoy amidi 5)nitrobenzoy turｺusu

C6H5ｨCC=O 3) benzoy spirti

24. ｪYrabda tYsadf olunan bu aromatik turｺu necY adlan©r?

1) p-aminobenzoy 4) o-aminobenzoy

SO2H 2) sulfobenzoy 5) o-sulfoamidbenzoy

COOH 3) toluolsulfoamid

25. BYzi ｺYrablarda czi miqdarda rast gYlinYn imid o-sulfo­ben­zoy turｺusu baｺqa cr necY adlan©r?

1) ｺYkYr 4) inulin

2) qalakturon 5) sulfoaminobenzoy

3) saxarin

26. ｪYrabda spesifik dad YmYlY gYtirYn bu turｺu necY adlan©r?

C6H4(CH=CH)COOH 1) benzoy 4) ｺYkYr

2) darn 5) nitrobenzoy

3) saxarin

27. BYzi desert vY liklu ｺYrablar©n tYrkibindY rast gYlinYn aro­ma­tik turｺu necY adlan©r?

O O 1) Toluolsulfoxlorid

2) Sulfobenzoy

S 3) O-sulfoamidbenzoy

4) ﾝmid o-sulfobenzoy

NH 5) Toluolsulfobenzoy

C

28. ｪYrabda nisbYtYn az miqdarda olan bu turｺu necY adlan©r?

1) metaftal 4) hemiftal

COOH 2) ftal 5) melloftal

COOH 3) paraftal

29. Aromatik turｺulardan hans© daha 輟x ｺirin dada malikdir?

1) sulfobenzoy 4) o-sulfoamidbenzoy

2) saxarin (imido o-sulfobenzoy) 5) fenoloksi

3) aminobenzoy
30. ｪYrabda tYsadf olunan bu maddY necY adlan©r?

CO 1) ftal anhidridi 4) benzoy aldehidi

C6H5 O 2) benzoy anhidridi 5) benzoy turｺusu

CO 3) benzoy amidi

31. ｪYrab©n keyfiyyYtinY msbYt tYsir gtYrYn bu aromatik turｺu necY adlan©r?

COOH 1) konfiril 4) siren

2) sinap 5) hallol

3) vanilin

OCH3
32. Desert ｺYrab©n metabolizmi nYticYsindY qlkozadan hans© turｺu sintez olunur? HOOCｨC(CHOH)3ｨCCOｨCCH2OH

1) ｺYrab turｺusu 4) alma turｺusu

2) keto 5-qlkon turｺusu 5) pirozm turｺusu

3) ketoqltar turｺusu

33. YetiｺmYmiｺ zmdY hans© turｺu 輟x olur?

1) kYhrYba 4) quzuqulaq

2) ｺYrab 5) limon

3) alma
34. ｪYrabda hans© turｺuluq normadan 輟x olduqda ona yaｺ©l turｺuluq deyilir? 1) alma 4) quzuqulaq

2) kYhrYba 5) fumar

3) ｺYrab

35. ｪYrabda fYal turｺuluq (pH) ne躡 olduqda oksidlYｺmY prosesi lYngiyir?
1) pH ｨC 3,5,5 4) pH ｨC 4,0,0

2) pH ｨC 2,9,2 5) pH ｨC 4,2,5

3) pH ｨC 4,5,5

36. ｪYrab turｺusunun kalium, natrium duzu necY adlan©r?

1) ｺYrab daｺ© 4) seqment duzu

2) xYk duzu 5) kalium tartarat

3) kalsium tartarat
FYsil 3

1. Hans© sfrY ｺYrablar© fenol maddYlYri ilY daha zYngindir?

1. AsfrY 4. Kaxet ｺYrablar©

2. ﾇYhray© sfrY 5. ZYif kYmｺirinsfrY

3. Q©rm©z© sfrY
2. ﾜzmn vY ｺYrab©n tYrkibindY birlYｺmiｺ ｺYkildY olan C6 s©ra bu sadY fenol maddYsi necY adlan©r?
OH 1) pirokatexin

2) hidroxinon

OH 3) rezorsin

4) pirohallol

5) oksihidroxinon
3. ﾜzmn vY ｺYrab©n tYrkibindY birlYｺmiｺ ｺYkildY olan C6ｨCC1 s©ra bu sadY fenol maddYsi necY adlan©r?
COOH 1) salisil turｺusu 4) rezorsil turｺusu

2) p-oksibenzoy turｺusu 5) hallol turｺusu

3) pirokatexin turｺusu

OH

4. Desert ｺYrablar©n vY konyak©n keyfiyyYtinY msbYt tYsir gtYrYn bu spirt necY adlan©r?
CH2OH 1) pirokatexin

2) siren

3) hentizin

OCH3 4) vanilin

5) rezorsil
OH
5. ﾜzmdY vY ｺYrabda hans© s©ra fenol maddYlYrinY daha 輟x tYsa­df olunur?

1) C6ｨCC1 4) C6ｨCC4

2) C6ｨCC3ｨCC6 5) C6ｨCC3ｨCC3ｨCC6

3) C6ｨCC3

6. ｪYrablar©n yetiｺmYsinY vY formalaｺmas©na yaxｺ© tYsir gtYrYn bu fenol aldehidi necY adlan©r?
O 1) salisil

C 2) vanilin

H 3) siren

4) sinap

H3CｨCO OCH3 5) hallol
OH
7. Muskat ｺYrablar©nda q©z©lgl Ytrinin yaranmas©nda iｺtirak edYn C6ｨCC2 s©ra fenol maddYsi necY adlan©r?
CH2ｨCCH2OH

1) feniletil spirti

2) feniletil spirti

3) fenolsirkY turｺusu

4) p-kumar turｺusu

OH 5) ferul turｺusu

8. ｪYrabda bal Ytrinin yaranmas©nda iｺtirak edYn C6ｨCC2 s©ra bu fenol mad­dY­si necY adlan©r?

CH2ｨCCOOH

1) salisil aldehidi

2) salisil turｺusu

3) feniletil spirti

4) feniletil spirti

5) fenil sirkY turｺusu

OH
9. ｪYrabda daha 輟x tYsadf olunan C6ｨCC3 s©ra bu fenol turｺusu necY ad­la­n©r?

CH=CHｨCCOOH 1) p-kumar

2) sinap

3) o-hidroksidarn

H3CO OCH3 4) ferul

5) kofein

OH
10. ｪYrabda tYsadf olunan bu turｺu necY adlan©r?

CH=CHｨCCOOH 1) fenilsirkY

2) kofein

3) p-kumar

OH 4) ferul

5) siren

OH
11. ｪYrabda birlYｺmiｺ ｺYkildY olan C6ｨCC4 s©ra bu fenol maddYsinin hans© nmayYndYsi K vitamininin sintezindY iｺtirak edir?

O

1) naftoy turｺusu

2) naftoy turｺusu

3) naftoamin

4) naftoxinon

O 5) naftoxinon

12. Vermut ｺYrablar©n©n istehsal©nda istifadY olunan bitki chYri ilY zYngin olan bu maddY necY adlan©r?

O

O 1) naftoxinon 4) kumarin

2) naftoamin 5) hidroksikumarin

3) berhaptol

13. ﾜzmn qab©nda vY daranda geniｺ yay©lm©ｺ C6ｨCC3ｨCC6 s©ra monomer fenol maddYsi necY adlan©r?
O 1) katexin

H 2) antosian

H 3) leykoantosian

4) flavanon

OH 5) flavon

H H
14. KatexinlYr ｺYrabda Yn 輟x hans© maddYnin tYrkibindY birlYｺmiｺ ｺYkildY olur?

1) pektin maddYlYri 4) taninlYr

2) liqnanlar©n 5) liqninlYr

3) melaninlYr
15. Q©rm©z© ｺYrablarda Yn 輟x olan C6ｨCC3ｨCC6 s©ra fenol maddYsi necY adlan©r?

O 1) katexin

2) antosian

3) leykoantosian

4) flavanon

H OH 5) flavon

16. ｪYrabda bzºdrclk xassYsinin olmas© hans© fenol maddYlYri ilY YlaqYdard©r?

1) tanin 4) melanin

2) leykoantosian 5) vanilin

3) liqnin

17. Hans© tndlYｺdirilmiｺ ｺYrablar katexinlYrlY daha zYngin olur­lar?

1) xeres 4) portveyn

2) madera 5) desert

3) marsala

18. KatexinlYrlY zYngin olan ｺYrablarda Yn 輟x hans© vitamin olur?

1) A 4) P

2) PP 5) E

3) K
19. ｪYrabda olan pelarquanidin hans© C6ｨCC3ｨCC6 s©ra monomer fenol maddYlYrinin aqlikonudur?

1) leykoantosianlar 4) katexinlYr

2) flavon 5) antosianlar

3) flavonol
20. ﾜzmn yetiｺmY mddYti dkdY onun tYrkibindYki ka­te­xin­lYr, an­tosianlar miqdarca get-gedY azalma meyllYnirlYr. Bu­nun Ysas sY­bY­bi nYdir?
1) fermentin aktivlYｺmYsi 4) ekoloji durum

2) istinin tYsiri 5) zmn sortu

3) soyun tYsiri
21. ｪYrabda leykoantosianlar©n vY katexinlYrin oliqomer birlYｺ­mY­lYri necY adlan©r?