Törədicisi – Francaiella colchica – iri piroplazmidlərə aiddir. İti gedişli, yüksək hərarətli, çox tələfat verən və mövsümü xarakterli xəstəlikdir. Qanda eritrositlərin mərkəzində yerləşirlər. Hər eritrositin içərisində 1-2 parazit olur. Fransaiellalar dairəvi və ya armudvari olur, ölçüsü 2,8 mikrondur. Eritrositin içərisində qoşa yerləşdikdə kor bucaq əmələ gətirir və gözlüyü xatırladır.
İnkişafı. Xəstəliyin törədicisi heyvanlara B.calcaratus gənəsi vasitəsilə keçir. Boofilus gənələrinin sürfələri heyvanlara yapışdıqdan 48 saat sonra onu yoluxdurur.
Yayılması. Azərbaycanın aran rayonlarında, Kür-Araz ovalığında, dağətəyi zonada və Talış dağları ərazisində təsadüf edilir. Sağalmış heyvanlarda qeyri-steril vəziyyəti bir ilə qədər davam edir. Yaşlılar daha davamlıdırlar.
Əlamətləri. Kiniki əlamətlər piroplazmidozda olduğu kimidir. Lakin fransaiellyozda sarılıq zəifdir və xəstəliyin axırına yaxın sidik açıq qırmızı rəng alır.
Diaqnoz.Qan yaxmasının mikroskopiyası nəticəsində qoyulur.
