Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar; hayatın kurtarılması, durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut
Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar; hayatın kurtarılması, durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç, gereçle yapılan İLAÇSIZ uygulamalardır.
Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar; hayatın kurtarılması, durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç, gereçle yapılan İLAÇSIZ uygulamalardır.
Acil tedavi ; sağlık personeli tarafından acil tedavi ünitelerinde yapılan müdahale olmasına karşın,
İlk yardım ise; bu konuda eğitim almış herkesin, olay yerinde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahalelerdir.
Yaşam fonksiyonlarının sürdürülmesini
Yaşam fonksiyonlarının sürdürülmesini
sağlamak,
Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini
önlemek,
İyileşmeyi kolaylaştırmak.
Kesin yer ve adres
Kim, hangi numaradan arıyor?
Olayın tanımı
Hasta/yaralı sayısı
Hasta/yaralıların durumu
Nasıl bir yardım aldıkları? AÇIKLANMALIDIR
İNSAN VÜCUDU
İNSAN VÜCUDU
İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER
Kendi güvenliğin için gereken önlemleri al
Kendi güvenliğin için gereken önlemleri al
Çevrede devam eden tehlike olup olmadığını kontrol et
Patlama, zehirlenme vb. tehlike varsa herkesi uzaklaştır
Sağlık kuruluşu, polis, itfaiyeye haber verilmesini sağla
Kaza ortamında güvenliği sağla
Yol güvenliği için trafik işaretlemesi yapılmasını sağla
Devam eden tehlike yoksa kazazedeyi kımıldatma.....
Sırtın gerginliğini korumak için dizler kalçadan bükülmeli,
Yerden destek alacak şekilde, her iki ayağı
kullanma ve birini diğerinden öne yerleştirme,
İlkyardımın Amaçları
İlkyardımın Amaçları
SOLUK YOLUNU TIKAYANLAR:
SOLUK YOLUNU TIKAYANLAR:
Dil
Kırık diş veya diş protezleri
Kan
Sıvı veya katı gıdalar
Toprak
Saplanan yabancı cisimler
Soluk yolları girişi veya soluk borusuna baskı
Soluk borusunun hastalık veya allerjik olaylar sonucu daralması
Başın enseden geriye eğilerek soluk yolunun açılması
Başın enseden geriye eğilerek soluk yolunun açılması
Evrensel “soluk alamıyorum” işareti
Evrensel “soluk alamıyorum” işareti
Dikkat..!!
Ağız içine soluk almayı engelleyecek ölçüde kanamaya neden olan, yanağa-çeneye-soluk borusuna saplanmış yabancı cisimler ilkyardımcı tarafından çıkarılmalıdır .
SOLUNUM DURMASININ NEDENLERİ
SOLUNUM DURMASININ NEDENLERİ
Soluk yolunun tıkanması
Kalp atışının durması
Başı ilgilendiren darbeler ve kanamalar
Göğüse gelen ani darbeler ve yaralanmalar
Gaz veya ilaç etkisi
Elektrik çarpması
Suda Boğulmalarda İlkyardım
Suda Boğulmalarda İlkyardım
Suda çırpınmakta olan kişiye yaklaşma
Mümkün ise bir tekne ile, değilse uzun bir sırık, ip, ipe bağlı can simidi ya da tahta parçası ile kişiye ulaş
Sudan çıkartılan kazazedenin ABC’sini kontrol et, gerekeni yap
Bilincin durumuna göre pozisyon ver
Kazazedeyi, üzerini örterek naklet
DOLAŞIMININ DURMASININ NEDENLERİ:
DOLAŞIMININ DURMASININ NEDENLERİ:
Kalp hastalıkları
Aşırı kan kaybı
Solunumun durması
Göğüse gelen ani darbeler
Başı ilgilendiren darbeler
Gaz veya ilaç etkisi
Elektrik çarpması
Yapay solunum ve kalp masajının başarılı olduğu nasıl anlaşılır..?
Yapay solunum ve kalp masajının başarılı olduğu nasıl anlaşılır..?
Soluk verilirken göğüsün şişip-inmesi
Kalbe baskı yapılırken nabız hissedilmesi
Cilt renginin düzelmesi
İç çekme hareketi görülmesi
Kol ve bacaklarda kendiliğinden hareket olması
Kendiliğinden solunum ve kalp atımlarının başlaması
BEYNİN; normal fonksiyonlarındaki bir aksama sonucu, uyku halinden başlayarak, hiçbir uyarıya cevap vermeme haline kadar giden, BİLİNCİN kısmen ya da tamamen kaybedilmesidir.
BEYNİN; normal fonksiyonlarındaki bir aksama sonucu, uyku halinden başlayarak, hiçbir uyarıya cevap vermeme haline kadar giden, BİLİNCİN kısmen ya da tamamen kaybedilmesidir.
BAYILMA (SENKOP)
BAYILMA (SENKOP)
Kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır. Beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşur.
KOMA
Yutkunma,öksürük gibi reflekslerin ve dıştan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması ya da yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır.
Her iki burun kanadından baş ve işaret parmaklarınızla 10 dakika kadar sıkın.
Ağızdan nefes almasını söyleyin
Kanama durmazsa sargı bezinden yapılmış rulo ile tampon yapın ve geri çıkabileceğinizden emin olacağınız mesafeye kadar uygulayın ve her iki kanattan tutun
Kanama durmazsa sargı bezinden yapılmış rulo ile tampon yapın ve geri çıkabileceğinizden emin olacağınız mesafeye kadar uygulayın ve her iki kanattan tutun
Kanama durunca burun sırtına ve yüze soğuk uygulayın
Tamponu 30-60 dakika kadar sonra çıkarın
Dikkat:
Dikkat:
Eğer burunda bir şekil bozukluğu,şişme
morarma,ağrı varsa kırık olabilir.
Burun sırtına soğuk uygula ve hastaneye
nakil hazırlığı yap...
Fışkırır tarzda, açık renkli, zor durdurulabilen, yaşamı tehdit edebilen
Fışkırır tarzda, açık renkli, zor durdurulabilen, yaşamı tehdit edebilen
Taşma tarzında, kolay durdurulabilen, koyu renkli, çoğunlukla yaşamı tehdit etmeyen
Sızma tarzında,kolayca kendisi duran, yaşamı tehdit etmeyen
Parmak, el, kol, ayak, bacak, kulak, burun gibi vücut uzantılarının vücutla olan bütünlüğünün bozulmasına,
Parmak, el, kol, ayak, bacak, kulak, burun gibi vücut uzantılarının vücutla olan bütünlüğünün bozulmasına,
organ kopması denir
Kanama kontrolü yap
Kanama kontrolü yap
Kazazedeye uygun pozisyon ver
Kopan organı kesinlikle yıkama
Kopan organı temiz, su geçirmez plastik bir kap ya da torbaya koy
Bu torbayı, içinde buz olan ikinci bir kap ya da torbaya, organı buzla doğrudan temas ettirmeden koy
Torbayı kazazede ile aynı taşıt aracı içinde naklet
Sağlık merkezini haberdar et
Göze yabancı cisim batması durumunda kesinlikle dokunulmamalı, ovuşturulmamalı bol su ile yıkanıp her iki göz de kapatılmalı
Göze yabancı cisim batması durumunda kesinlikle dokunulmamalı, ovuşturulmamalı bol su ile yıkanıp her iki göz de kapatılmalı
Göz küresinde yaralanma olup olmadığına bakılır, yaralanma yoksa steril gazlı bezle göz kapağına baskı yapılarak, kanama durdurulabilir
Göz küresinde yaralanma varsa baskı yapılmaz
Göz çıkması durumunda yerine sokulmaya çalışılmaz, temiz ve ıslak bir bez ile örtülür
Göz yanıklarında göz kapağı şişebilir ve kapanabilir; açılmaya çalışılmaz, her iki göz bastırılmadan örtülür ve sürekli soğuk suyla ıslatılır
Deri üzerine gelen darbeler sonucu cilt bütünlüğü korunmasına rağmen, alttaki dokunun zedelenmesine bağlı olarak kızarıklık, ağrı, şişlik ve bazen morarma meydana gelir
Deri üzerine gelen darbeler sonucu cilt bütünlüğü korunmasına rağmen, alttaki dokunun zedelenmesine bağlı olarak kızarıklık, ağrı, şişlik ve bazen morarma meydana gelir
Soyulma, ezilme, kesilme, delinme sonucu deride ortaya çıkan açık yaralara müdahalenin amacı, kanamanın durdurulması, kirlenmenin ve daha fazla zedelenmenin önlenmesidir
Soyulma, ezilme, kesilme, delinme sonucu deride ortaya çıkan açık yaralara müdahalenin amacı, kanamanın durdurulması, kirlenmenin ve daha fazla zedelenmenin önlenmesidir
Kanama varsa baskı ile kontrol et
Kanama varsa baskı ile kontrol et
Yara kirli ise bol su ve sabunla yıkayarak temizle
Sindirim yolu ile zehirlenme; kimyasal maddeler,bozuk besinler,zehirli mantarlar,ilaç,aşırı alkol
Solunum yolu ile zehirlenme; genellikle karbonmonoksit (tüp kaçakları,şofben,bütan gaz sobaları,soba) yapıştırıcılar,boyalar,ev temizleme maddeleri vs.
Cilt yoluyla zehirlenme ; böcek sokmaları,hayvan ısırmaları,ilaç enjeksiyonu,zirai ilaçlar vs.
Hasta temiz havaya çıkarılır ya da cam, kapı vb. açılarak ortam havalandırılır.
Yaşamsal belirtiler değerlendirilir.(AB)
Yarı oturur pozisyonda tutulur.
Bilinci kapalı ise Koma Pozisyonu verilir.
Acil tıbbi yardım için 1-1-2 aranır.
Yaşam bulguları değerlendirilir.
Ellerin zehirli madde ile teması önlenmelidir.
Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır.
15 - 20 dakika boyunca deri bol suyla yıkanır.
Tıbbi yardım için 1-1-2 aranır.
Zehirlenmeye neden olan maddeyi uzaklaştırmak. (Zehirli madde vücuttan ne kadar çabuk uzaklaştırılırsa o kadar az miktarda emilir)
Hayati fonksiyonların devamının sağlanması.
En yakın sağlık kuruluşuna bildirmek (112).
Vücudun adale yapısında kontrol edilemeyen kasılmalarıdır. Sinir sistemindeki bir tahriş yüzünden beyinde gerçekleşen elektriksel boşalmalar sonucu oluşur.
Vücudun adale yapısında kontrol edilemeyen kasılmalarıdır. Sinir sistemindeki bir tahriş yüzünden beyinde gerçekleşen elektriksel boşalmalar sonucu oluşur.
Nedenleri:
Beyinde yaralanma
Beyinde enfeksiyon
Yüksek ateş
Bazı hastalıklar (sara krizi)
Nedenlerine göre;
Nedenlerine göre;
Ateş nedeniyle oluşan havaleler
Sara krizi ( epilepsi)
1-ATEŞ nedeniyle oluşan havaleler;
1-ATEŞ nedeniyle oluşan havaleler;
Herhangi bir hastalık sonucu vücut sıcaklığının 38 C’nin üzerine çıkmasıyla oluşur.genellikle 6 ay ve 6 yaş arasındaki çocuklarda rastlanır.
İlk yardım;
Öncelikle hasta ıslak havlu yada çarşafa sarılır
Ateş bu yöntemle düşmüyorsa oda sıcaklığında bir küvete sokulur
Tıbbi yardım istenir.
2-SARA KRİZİ (Epilepsi)
2-SARA KRİZİ (Epilepsi)
Kronik bir hastalıktır.Her zaman tipik sara krizi karakterinde olmasa da bazı belirtilerle tanınır.
Hastada var olmayan koku alma, adale kasılması vb. ön haberci denilen belirtiler olur.
Hastada var olmayan koku alma, adale kasılması vb. ön haberci denilen belirtiler olur.
Bazen hasta bağırır, şiddetli ve ani bir şekilde bilincini kaybederek yığılır.
Yoğun ve genel adale kasılması görülür. 10-20 sn kadar nefesi kesilir.
Dudaklarda ve yüzde morarma gözlenir.
Ardından kısa ve genel adale kasılması, sesli nefes alma, aşırı tükürük salgılanması, altına kaçırma görülür.
Ardından kısa ve genel adale kasılması, sesli nefes alma, aşırı tükürük salgılanması, altına kaçırma görülür.
Hasta dilini ısırabilir başını yere çarpıp yaralayabilir.Aşırı kontrolsüz hareketler gözlenebilir.
Son aşamada hasta uyanır, şaşkındır, nerede olduğundan habersiz, uykulu hali vardır.
Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır.
Kriz kendi sürecini tamamlamaya bırakılır.
Hasta bağlanmaya çalışılmamalıdır.
Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmamalıdır.
Yabancı herhangi bir madde kullanılmamalıdır.(soğan, kolonya vb).
Kendini yaralamamasına dikkat edilir.
Yaralanabileceği şeyler etraftan kaldırılır.
Başın altına yumuşak bir şey konulur.
Sıkan giysiler gevşetilir.
Kusma karşısında tetikte olunmalıdır.
Düşme sonucu yaralanma varsa ilgilenilir.
Tıbbi yardım istenir.
Hayvan ısırmaları neden önemlidir?
Kedi köpek vb. hayvanların dişleri sivri ve keskindir.
Ağızlarında ise daima mikrop vardır. Isırmaları halinde derindeki dokulara kadar mikropların ulaşmasını sağlarlar.
Hafif yaralanmalarda yara 5 dakika süreyle sabun ve soğuk suyla yıkanmalıdır.
Hafif yaralanmalarda yara 5 dakika süreyle sabun ve soğuk suyla yıkanmalıdır.
Yaranın üstü temiz bir bezle kapatılmalıdır.
Ciddi yaralanma ve kanama varsa yaraya temiz bir bezle basınç uygulanarak kanama durdurulmalıdır.
Derhal tıbbi yardım sağlanmalı(112) ve hasta kuduz aşısı konusunda uyarılmalıdır.