Hierapolis (pamukkale)

Kuretler Caddesi

 Mitolojide yarı tanrı olarak bilinen Kuretler, sonradan Efes’te bir rahip sınıfının da adı olmuştur. Meydana getirdikleri kollegium , Efes’in en büyük kült birliği sayılmıştır. Adını Kuretler’den alan cadde, Celcus Kitaplığı’na doğru uzanır. Kentin merkezinde bulunduğu için bir çok anıtsal yapının cephesi bu caddeye doğru yönlendirilmiştir. İki kenarında da tabanları mozaikli ve üzerleri örtülü sütunlu galeriler vardır. Dükkan, ev ve öteki yapıların kapıları bu galerilere açılır. Sütunların önünde görülen bir bölümü yazıtlı kaidelerde, kente iyiliği dokunmuş kişilerin heykelleri bulunmaktaydı. Herakles Kapısı yakınında bulunan heykel, bunlardan birisi olup, Hekim Aleksandros’a aittir. Efes Müzesi’nde sergilenen Konsül Stephanos Heykeli de bu caddede bulunmuştur. Caddenin tabanı mermer plakalarla kaplıdır. Bunun altında geniş bir kanalizasyon sistemi vardır.

Her birinde Havarilerden birinin heykeli bulunan, dört sütunlu “Dört Havari Anıtı”, Efes’in en uzun caddesi olan, Arcadiane Caddesi’nin hemen hemen ortasında yer alır.

 

Trajan Çeşmesi

  Trajan Çeşmesi , Kuretler Caddesi’nin kuzey kenarındadır. Kazılar sırasında bulunan bir yazıta göre , M.S. 102 - 114 yıllarında yapılmış imparator Trajan’a adanmıştır. Adak yazıtı , bugün Çeşme’nin yanında bulunan büyük korniş üzerindedir. Ortada havuz ve üç tarafında iki katlı sütunlardan oluşan bir cephe mimarisine sahiptir. Sütunlar arasında, içlerinde heykeller bulunan nişler vardır. Ortadaki nişin içinde (günümüzde kaidesiyle ayağın bir parçası yerinde duran) imparator Trajan’ın heykeli bulunmaktaydı. Havuza su, imparator heykelinin altındaki geniş kanaldan geçmektedir. Çeşme genel yapısı hakkında bilgi vermek üzere küçültülerek onarılmıştır. Orijinal yüksekliği 12 metredir. Kazı çalışmaları sırasında bulunan Dionysos, Satyr, Aphrodit ve imparator ailesine ait heykeller Efes Müzesi’nde sergilenmektedir.

 Hadrian Tapınağı

 Hadrian Tapınağı, Kuretler Caddesi üzerinde görkemli yapılardan birisidir. En geç M.S. 138 yılında yapılmış olması gerekir. Anıtsal bir pronaos ile yalın ve küçük bir naos’tan oluşmuştur. Pronaosun önünde Korint tarzında sütun başlıklarıyla üçgen alınlığı taşıyan dört adet sütun vardır. Ortadaki iki sütunun üzerinde alınlığın içine doğru kıvrılan bir kemer bulunmaktadır. Kemerin tam ortasında başı taçlı kent tanrıçası Tyche’nin büstü vardır.

Tapınağın kapı lentoları, inci ve yumurta dizisi gibi klasik motiflerle zengin bir şekilde bezenmiştir. Kapıdaki yarım yuvarlak ikinci alınlık üzerinde, akanthus yaprakları ve çiçekler arasında Medusa görünümlü kadın kabartması vardır.

Pronaosta kapı üst lentosu sırasında bulunan frizin orijinali Efes Müzesi’ndedir. Tapınağın onarımı sırasında kopyaları burada kullanılmıştır. Dört parça olan frizin soldan başlayarak ilk üçünde; bazı tanrı ve tanrıçalar ile Efes’in kurucusu Androklos’un yaban domuzunu izleyişi, tanrılarla Amazonlar, Amazonlar ve Dionysos alayı işlenmiştir. Frizin dördüncü parçasının konusu diğerlerinden farklıdır. Burada soldan başlayarak Athena, ay tanrıçası Selene, bir erkek Apollon, bir kadın figürü, Androklos, Herakles, Theodosius’un karısı ve oğlu, tanrıça Athena işlenmiştir. M.S. 4. y.y.’da depremlerle yıkılan tapınak yeniden restore edilirken, frizin dördüncü bloğu Efes’teki başka bir yapıdan alınarak burada kullanılmış olmalıdır.

Tapınak 138 yıllarında P. Quntillus tarafından imparator Hadrian’a adanmıştır. Adak yazıtı arşitravın üzerindedir. Tapınağın sütunları önünde dört adet yazıtlı heykel kaidesi bulunmaktadır. Kaideler üzerinde aynı tarihlerde İmperium Romanum’a sahip dört imparatorun heykelleri vardır. Yazıtlardan da okunduğu gibi bunlar; Diocletian, Maksiman, Constantinus Chlorus ve Galerius’tur. (M.S. 293-305).