Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

PRENS ADALARI

bak. ADALAR

PRENSES RUKİYE YALISI

Beykoz İlçesi'nde, Kanlıca Koyu'nda, Körfez Caddesi üzerinde yer alır.

19. yy'a tarihlendirilen yapı, neoklasik üslup içerisinde değerlendirilir. "Vecihi Paşa Yalısı" olarak da bilinen yapı, harem ve selamlık kısımlarından oluşuyordu. 1908' den sonra Prenses Rukiye Yalısı olarak anılmıştır. Yapının selamlık kısmı Prenses

PREZİOSİ, AMADEO

284

285

PROST, HENRI

Prenses Rukiye Yalısı'mn planı. Eldem, Plan Tipleri, ist., 1968

Rukiye tarafından yenilenmiş ve onun adıyla anılan bugünkü bina inşa edilmiştir. Vecihi Paşa'mn ölümünden sonra yalının selamlık kısmı kızı Necibe Hanım'a, harem ve orta kısım oğullan Aziz ve Muhlis beylere kalmıştır. Selamlık Necibe Hanım'dan, gelini Mısırlı Abdülhalim Paşa'mn (ö. 1894) kızı Prenses Rukiye'ye (ö. 1952) geçmiştir. Prenses Rukiye binayı yıktırarak, 1895'te yeni yalıyı inşa ettirmiştir. Harem kısmı bu yüzyılın ortalarında yıktırılmış ve yerine kagir bir yalı inşa edilmiştir. Prenses Rukiye Yalısı bugün, Özdemir Atman ve ailesi tarafından yazlık ve kışlık konut olarak kullanılmaktadır.

Üç katlı olan yapı, orta sofalı plan tipin-dedir. Orta sofa oval biçimdedir. Bu sofanın iki yanında deniz ve bahçe yönlerine

bakan birer eyvan ve sofaya açılan odalar yer almaktadır. Son restorasyonda yapıya daha önce eklenen odalar kaldırılmış, yeni iki mutfak, bir banyo eklenmiş ve kalorifer tesisatı yapılmıştır.

Bahçe içinde yer alan yalı, denize doğru geniş bir rıhtımla açılır. Denize bakan cephede, üçüncü katta bir balkon yer alır. Yanda, yapı boyunca yükselen çıkmada bir merdiven vardır. Bu merdivenler deniz cephesindedir ve ikinci kata çıkarlar. Yapının diğer yanında zemin kattan bir giriş vardır. Yalıda katlar kornişlerle ayrılmıştır. Alt kat pencereleri sade ve demir parmaklıklıdır. Orta katın pencereleri panjur-ludur ve üzerlerinde silmeli kornişler yer alır. Üst kat pencereleri de panjurludur ve üzerleri üçgen almlıklıdır. Bahçe tarafındaki pencerelerden bazıları ahşap kafeslidir. Çatı saçağını ikili, zarif konsollar taşımaktadır. Yapının içinde tavanlarda yer yer ahşap kabartmalar yer almaktadır.

Bibi. Eldem, Plan Tipleri; Erdenen, Boğaziçi Sahühaneleri, I, 114-117.

EMİNE ÖNEL