Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

SA'DABAD SARAYI

388

389

SADARET KAYMAKAMI

Preault'un çizgileriyle II. Mahmud döneminde Sa'dâbâd Sarayı. Necla Arştan arşivi

lemenin aynıdır, iç cephe, yine pencerelerin arasındaki pilastrlarla üçe bölünmüştür. Pilastrların üzeri bu defa boş bırakıl-mayıp kapalı çerçeveler meydana getirecek biçimde alçak silmelere yer verilmiştir. Orta üst pencere, dışarıdaki gibi basık kemerli bir alınlıkla taçlanmakta ve bunun bitiminde kubbe başlamaktadır.

Yatay silmelerle, içeride, sadece iki pencere sırası arasında, pencere kemerlerinin üzengileri hizasında ve yukarıdaki alınlığın tabanında karşılaşılmaktadır. Ha-rim bölümünün kuzey iç cephesinin düzenlenmesi bazı farklılıklar göstermektedir. Burada, zemin seviyesinde, son cemaat yerine açılan bir kapı ve yanlarında iki pencere bulunmaktadır. Aynı düzenleme, hemen yukarıda, galeri seviyesinde de tekrarlanmaktadır.

Harim bölümünün dış yüzeylerinde, kemer silmeleri ve yatay silme takımları gibi öğelerin dışında, benzer elemanların üzerinde oldukları halde birbirinden tamamen farklı iki süsleme motifi görülmektedir. Bunlar orta pencerelerin kemerleri üzerinde yer alan motiflerdir. Zemin kattaki pencere kemerlerinde klasik "yumurta ve ok" motifi, üstteki pencerelerin kemerinde ise üzüm salkımları ve yapraklardan meydana gelen bir motif kullanılmıştır. Saçak kornişinde ve ağırlık kuleleri çevresinde kullanılan küçük konsol elemanları da klasik kökenlidir. Giriş kapısının yanında, duvara yapıştırılmış iki mermer kolon (veya pilastr) bulunmaktadır. Bunların üzerinde bir yatay silme takımı uzanmakta, daha yukarıda kitabe panosu ve onun da üzerinde bir başka silme takımı ile ortasındaki tuğraya yer veren bir mermer kabartma bölüm yer almaktadır.

îç yüzeylerin özgün hallerinde, kalem işleri ile bezenmiş olmaları ihtimali vardır. Bugün bu yüzeyler açık yeşil renkte, silmelerle kemerler de beyaz renkte badana edilmişlerdir. Pandantifler ile kubbenin yüzeyleri kalem işleri ile kaplıdır.

Yapının mihrap ve minber gibi elemanları, genel tasarıma ve dekoratif biçimlenişe yabancı kalmaktadır. Yapıdaki bütün kemerler yuvarlak olduğu halde, mihrap üzerindeki kemer sivridir. Mihrabın planı, bütün önceki örneklerden farklı şekilde, dikdörtgen biçimindedir. Mihrabı çevreleyen geniş silmelerden üçünün üzerinde çiçek motifleri, birinin üzerinde ise kufi yazı taklidi bir motif dolanmaktadır.