Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

SANAYİ MEKTEBİ BİNALARI

üç katlı, yan kanatlarda iki katlı olarak tasarlanmış olduğu görülmektedir.

Mekteb-i Sanayi/Ziraat Nezareti binası, R. d'Aronco'nun istanbul oryantalizmi ile Osmanlı revivalizmi için yeni yollar aradığı ve yerelliğinin yanısıra kendine özgü damgası da olan bir dil önerdiği yapılardandır. Dönemindeki tanıtım yazılarında Türk stilinde olduğu belirtilmektedir. Elbet geleneksel motifler çoğunluktadır ama çözülmüş ve yeniden birleştirilmiş olarak. Birçok öğenin kuruluş sırası ve işlevi değiştirilerek kullanılmıştır.

Binaya baklavalı bir başlığı olan, olasılıkla devşirme mermer kolonların taşıdığı bir portikten girilir. Eski fotoğraflarında portik kolonlarının birbirine kafes dokulu ahşap panolarla bağlandığı, sivri kemerli giriş kapısının üstünde de yine bir kafesin bulunduğu ve d'Aronco'nun çiziminde bulunmayan bir ahşap saçağın eklenmiş olduğu görülmektedir. Portiğin taşıyıcı olmayan dekoratif kemeri o yıllarda daha çok ahşap konutlarda görülen sarkık kemer ayağı motifiyle kolona bağlanır.

Üst katlarda, d'Aronco eski aks düzenini korumakla birlikte pencereleri sivri kemerli olarak değiştirmiş, ayrıca birer çift pilastrla cephede düşey bölümler ayırmış ve pilastrları sonraki katın terasına dek uzatarak ritmik bir parapet düzeni sağlamıştır. Bu tür düzenlemelerle yetinerek genelde yalın bir görünüm elde etmiştir. Binanın bu yalınlığına eklenen ve ona anıtsallık kazandıran düzenleme merkez bölümdedir. Üç katlı olmasının yanısıra portik, balkon, çıkma ve en üstte de geniş saçağı ve tuğralı armasıyla iyice vurgulanmıştır. Portiğin üstünde okul müdürünün odasının açıldığı bir balkon vardır. Balkonun sağır parapetinin sade ve mo-dernist çizgisine karşılık yüksek bir ikiz açıklık, kemerimsi bir öğenin dalgalı çizgileriyle derinlik kazanan bir yüzeye yerleşmiştir.

Üst katta ziraat nazırının odası yine dalgalı öğelerle oluşturulmuş ve üstü iri konsollarla öne taşırılan oldukça derin bir niş içindedir, iki yanında birer sütunçe olan geniş açıklık geleneksel biçimlerin değiştirilmesi veya yenilenmesi için ilgi çekici bir örnektir. Açıklık aslında düz atkılı ola-

446