Pertevniyal Valide Sultan Çeşmesi
Enis Karakaya
PERTEVNİYAL VALİDE SULTAN 246
1273/1856 tarihi ile son bulan yazılı, bezemeli bir madalyon vardır. Madalyonun üstü akantus yapraklan, altı ise gül, nergis, rozetçiçeği, yıldızçiçeği, yaprak, armut, elma ya da kirazlardan oluşan bir girlandla bezenmiştir. Dolnıabahçe Sarayı ve Mecidiye Köşkü yanındaki Esvap Odası'nı be-zeyen girlandları hatırlatan çok yüksek kabartmayla bazı üniteleri üç boyutlu çalışılmış bir tür gerdanlık altında, Sevr tipi bir vazoya yerleştirilmiş çiçeklerden oluşan bir demet görülmektedir. Mecidiye Köşkü'nün doğu ve batı cephesini bezeyen vazoları çağrıştıran vazonun sapları akantus yapraklarından oluşturulmuş gövdesi yukarıdaki girlanda benzeyen askı çelenkle süslenmiştir. Ortada bir gülle aşağı doğru sarkan askı çelengin altına musluk lülesi yerleştirilmiştir. Vazonun ağzı gül, şebboy, armut, akantus yaprağı vb ile yüksek kabartma .şeklinde çalışılmış bitkisel bezemelerden oluşan demetle doldurulmuştur.
Kemer tablasının üzerinde Mehmed Eriıin'in adı okunan 15 (3x5) mısralık kitabe bulunmaktadır. Altta alev dili motiflerinden oluşan bir bordürle sınırlanmış kitabe, iki tarafından gövdesi akantus yap-raklarıyla süslü bir vazodan çıkan kala çiçeğini andıran kabartmalarla bezenmiş kornişlerle sınırlanmıştır.
Kitabenin üzerinde profilasyonlu dar bir saçağa oturtulmuş alınlık yer almaktadır. Üçgen biçimindeki alınlık iki tarafta yapraklarla bezenmiş stand niteliğine bürünen kornişler üzerine oturtulmuş, yüzeyi yapraklarla süslü iki baba ile son bulmaktadır, iki baba arasında altta düz bir mermer panoya su ile ilgili bir ayet yazılmıştır. Bu levhanın üzerinde istifli besmeleyi içeren oval bir levha görülmektedir.
Söz konusu levha yanlardan, kıvrımlı akantus yaprakları, üzüm salkımları ve gra-mofonçiçeklerinden oluşan bezeme grup-
Dostları ilə paylaş: |
