Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

Naime Sultan Yalısı

Af. Tuğrul Acar, 1992

ra olmalıdır. Düğünden sonra Naime Sul-tan'ın, ablası Zekiye Sultan'ın sarayının yanında bulunan çifte saraylardan birine gelin gittiği bilinmektedir. Yalı mabeyin müşiri olarak atandığında Gazi Osman Paşa' ya II. Abdülhamid tarafından 1883'te hediye edilmişti. Yalı olasılıkla 1898'de önemli bir yenilenme geçirmiş veya yeniden yapılmıştır. Yalının yapım tarihini birçok kaynak 1317/1899 olarak vermektedir. Mimarı bilinmemektedir.

Halen Gazi Osman Paşa Ortaokulu olarak kullanılan görkemli yalının yerinde eskiden deniz hamamları bulunuyordu. Yalının arka tarafına dar bir yolla ayrılan bir de köşk yapılmıştı.

Naime Sultan Yalısı, kagir zemin kat üzerine ahşaptan yapılmış iki katı ve bir de çatı katı olan yüksek ve görkemli bir yapıdır. Planı, 19. yy sonunda İstanbul'da yaygın olarak kullanılan simetrik kurgulu bir şemaya sahiptir. Birbirinin eşi harem ve selamlık bölümlerini çift koridorlu bir sistem içinde bütünleştiren bu şema, 19. yy ortalarının merkezi sofalı şemalarından hayli farklılaşmış bir modeldir. Bu şemada merkezi sofanın yerini simetri ekseninde yer alan holler ve bu hollere açılan merdivenler almıştır. Salon ve odalar yapının cephesinde yer alır ama merkezi sofa yerine bir koridora bağlanırlar.

Oda ve salonlar farklı büyüklükleriyle cephede çıkmalar, veranda ve balkonlar oluşturur; hem yalının kitlesine ölçülü bir hareket kazandırır hem de planın simetrik kurgusunu dışa vurur.

Cephe, üçerli pencerelerle gösterilen düzenli bir aks sistemine sahiptir. Zemin katta iyice basık kemerli olan pencereler, üst katlarda büyük ve yüksek açıklıklar olarak düzenlenmişlerdir. Alt kesimleri, Fransız penceresi biçiminde düzenlenerek döşeme düzeyine kadar indirilmiş ve pencerenin olabildiğince yüksek görünmesi sağlanmıştır.

Simetri ekseninde yer alan çıkmanın