SAHİLSARAYLAR
409
1994 Türk Loydu Sicil Kitabı'nda emektar tekne, İsmail Sevil ve Ortakları'nın kuru yük gemisi olarak yer almaktadır.
ESER TUTEL
SAHİLNAMELER
İstanbul'un Boğaziçi'ndeki yerleşim alanları ve iskeleleri hakkında yazılan Divan Edebiyatı manzumelerinin genel adı.
Divan şiirinde İstanbul'un somut bir yerleşim alanı olarak anıldığı, vasıtadan gayeye yönelmiş yegâne şiir türü sahilna-medir (sevâhilname). Sahilnameler yazıldıkları dönem İstanbul'unun coğrafi, tarihi ve iskân özellikleri hakkında birer belge niteliği taşırlar. Galata'dan başlayan anlatım, Rumeli kıyısından Karadeniz'e; Ana-dolukavağı'ndan da Fenerbahçe'ye kadar Boğaziçi sahilleri, köyleri ve iskelelerini konu alır. Her bir yerleşim alanının birer-ikişer beyit ile söz konusu edildiği sahilna-melerin asıl önemi, artık unutulmuş, adı değiştirilmiş yahut şehrin gelişmesi, büyümesi ile diğer semtlere katılmış eski yerleşim bölgelerinin mazisi hakkında bilgiler içermesindedir. Manzumelerde sözü edilen yerleşim bölgeleri özellikle isimleriyle edebi sanatlara (cinas, tevriye vb) konu olur. Bu arada semtlerin orijinal yanlarından, insanlarından, sosyal durumundan, havasından, suyundan, ünlü taraflarından da bahsedilir.
Divan Edebiyatı'nda 17. yy şairlerinden Fennî'nin(->) mesnevi biçiminde yazdığı sahilnamesi ile 18. yy şairlerinden İz-zet'in kaside biçiminde yazdığı (65 beyit) sahilnamesi ünlüdür.
İSKENDER PALA
SAHİLSARAYLAR
Deniz kenarında inşa edilen saraylar.
Osmanlı saray mimarisi çerçevesinde, sahilsaraylar 18. yy'ın sonlarında, III. Selim döneminden (1789-1807) itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır. 16. yy'dan 18. yy'ın sonlarına kadar deniz kenarına inşa edilmiş köşk ve kasırlara rastlanmaktadır. Üsküdar Kavak Sarayı, Topkapı Sarayı'nın sahil bölümündeki Sinan Paşa Köşkü(-0 Ser-dab Köşkü, Mermer Köşk, Sepetçiler Kas-n(->) ve Yalı Köşkü(-0 kıyıda yer alan erken tarihli örneklerdir. Bunların yanısıra
SAHRAYICEDIT
410
411
Dostları ilə paylaş: |
