ULUG‘BEK
Muhammad Tarag’ay Ulug’bek 1394-yilning 22-martida tug’ilgan. U yoshlik vaqtlaridayoq bobosi Amir Temur bilan juda ko‘p yurishlarda qatnashadi, ko‘p mamlakat va shaharlarni ko‘radi. Temur vafotidan keyin hokimyat Ulug‘bekning otasi Shohruh qo‘liga o‘tadi. Shohruh Xurosonda o‘zi hukumronlik qilib, Movaraunnahrni o‘g‘li Ulug‘bekga topshiradi. Bu vaqtda Ulug‘bek 15 yoshda edi.
Ulug’bek 1417-1420-yillar mobaynida ajoyib madrasa qurdiradi. Bu madrasa tarixda Ulug‘bek nomi bilan yuritiladi. U keyinchalik Samarqandda rasadxona ham qurdiradi.
O‘rta asr fanining rivojida ulug‘ astranom Ulug‘bekning xizmatlari katta. Ulug‘bek yaratgan ilmiy ishlarning eng yirigi uning yulduz va sayoralar harakatiga bag‘ishlangan «Astronomik jadval»i hisoblanadi
Ulug‘bekning yulduzlar haqidagi asari 1665-yili Oksfordda, 1853-yili Parijda, 1917-yili Amerikada, 1943 - yili Londonda tarjima qilinadi va bosilib chiqadi.
Ularning tashviqoti bilan o‘g‘li Abdulatif 1449- yili otasini qatl qilishga farmon beradi. Qora guruhlar tomonidan buyuk olim Ulug‘bek o‘ldirilsa-da, uning nomi, o‘lmas ishlari butun dunyoda abadiy yashaydi.
Birinchi savol. Birinchi ustunda matnda ajratilgan soʻzlar berilgan. Ikkinchi ustundan shu soʻzlarga sinonim va antonim boʻlib kela oladigan birliklarni aniqlang va yuqoridagi tegishli doiralarni boʻyang.
A) ko’p
B) keyin
C) otasi
D) qora
A) so’ng
B) oq
C) oz
D) padari buzrukvori
E) o’tkinchi