Hukukun temel kavramlari

14.1.1.1. Hukuk Mahkemeleri  
Hukuk  mahkemeleri,  özel  hukuk  alanında  (örneğin  medeni  hukuk,  borçlar  hukuku, 
ticaret  hukuku,  iş  hukuku,  sigorta  hukuku)  ortaya  çıkan  uyuşmazlıkları  (örneğin  boşanma, 
tazminat,  alacak,  işe  iade,  haksız  fiil  davası  vb.)    çözmek  ve  karara  bağlamakla  görevli  ilk 
derece  mahkemeleridir.  Hukuk  mahkemeleri,  genel  ve  özel  görevli  mahkemeler  olarak  iki 
gruba  ayrılabilir.  Genel  görevli  mahkemeler,  bakacakları  dava  ve  işler  belli  kişi  veya 
uyuşmazlık türlerine göre sınırlandırılmamış ve özel görevli mahkemelerin görevine girmeyen 
tüm uyuşmazlıkları çözmekle görevli olan mahkemelerdir. Yürürlükteki mevzuata göre hukuk 
mahkemeleri  içinde  genel  görevli  mahkeme  yalnızca  asliye  hukuk  mahkemesidir.  Genel 
mahkemeler  aynı  zamanda  özel  mahkemelerin  bulunmadığı  yerlerde  aynı  zamanda  özel 
mahkeme  sıfatıyla  yargılama  yapar.  Asliye  hukuk  mahkemesi  özel  mahkeme  sıfatıyla 
yargılama  yaparken,  bunu  kararında  belirtecek  ve  o  mahkemenin  tabi  olduğu  usule  göre 
yargılama yapacaktır (Pekcanıtez vd. 2016: 58). 
Asliye hukuk mahkemesi de dâhil olmak üzere, hukuk mahkemeleri, her il merkeziyle 
bölgelerin coğrafî durumları ve iş yoğunluğu dikkate alınarak belirlenen ilçelerde Hâkimler ve 
Savcılar Kurulunun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından kurulur. Özel yasalarla 
kurulan diğer ilk derece mahkemelerinin kuruluşu hakkında ise özel hükümler bulunmaktadır. 
Bu mahkemeler kuruldukları il ve ilçenin adıyla anılır (ör. Beyşehir Asliye Hukuk Mahkemesi 
veya Niğde Sulh Hukuk Mahkemesi)  (Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye 
Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkında Kanun, m. 5).