5.2.1.1.2. Gelir/Kâr Amacı Güden Özel Hukuk Tüzel Kişileri Bunlar Türk Ticaret Kanununda ticaret şirketleri (ortaklıkları) olarak düzenlenmiş olan
ve ticaret siciline tescille tüzel kişilik kazanan kişi/şahıs şirketleri (kollektif şirket, adi komandit
şirket), sermaye şirketleri (limited şirket, anonim şirket, sermayesi paylara bölünmüş komandit
şirket) ve Kooperatifler Kanunu çerçevesinde kurulan kooperatiflerdir (Kayıhan 2008: 84).
Ancak kooperatifler, diğer ticaret şirketleri gibi dar anlamda kazanç paylaşma amacı gütmez;
bireyin ekonomisini geliştirme amacı güder. Kooperatifler Kanunun 1. maddesine göre “Tüzel
kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya
geçimlerine ait ihtiyaçlarını işgücü veya parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve
kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir
ortaklı ve değişir sermayeli ortaklıklara kooperatif denir.”
Özel hukuk tüzel kişilerinin kişilikleri, bir amacı gerçekleştirmek için kurulduklarından,
söz konusu amacın gerçekleşmesiyle, gerçekleşmesinin olanaksız duruma gelmesiyle veya
tüzüğünde, vakıf senedinde tüzel kişiliğe belli bir süre biçilmişse bu sürenin dolmasıyla sona
erer. Sona erme, yetkili organlarının kararıyla, aciz haline düşme veya yönetim kurulunun
oluşturulamaması gibi bazı durumlardaysa mahkeme kararıyla olur (Bozkurt 2012: 135).
