Hz. MevlâNÂ'nin hayati 2 1- babasının Ölümüne Kadar Olan Dönem (1207-1231) 3

127 Haluk İpekten, a.g.e., s. 10-11

128 Ramazan Muslu, 18. Asırda Anadolu'da Tasavvuf, (yayımlanmamış dok­tora tezi), İstanbul 2002, s. 463: Hür Mahmut Yücer, 19. Asırda Anado­lu'da Tasavvuf, (yayımlanmamış doktora tezi), İstanbul 2001, s. 465

129 bkz, Nuri Şimşekler (ed.), Konya'dan Dünya'ya Mevlânâ ve Mevlevilik, Konya 2002, s. 61

130 Asâr-ı Atika Müzesi", Selçuk, Sayı: 102, 13 Kasım 1946, s.2. Ancak; ba­sında Mevlânâ müzesi hakkında 1946 yılında çıkan şu yazı ibret vericidir: "... Mevlânâ'nın medfun bulunduğu Âsâr-ı Atika Müzesini gezmeye giden­ler, içeriye girerken müşkil duruma düşüyorlar. Ayakkabılarını çıkarsalar, akrep sokması tehlikesi var, çıkarmasalar, hem saygısızlık, hem de neza­ketsizlik... Gerek manen ve gerekse maddeten çok yüksek değeri olan bu müesseseye çamurlu ve tozlu ayakkabılarımızla girmek, sağlık bakımın­dan da doğru değildir. Güneş yüzü görmeyen bu yerde tozların tahribatı büyük olur. Temizlik işlerinin elektrikli süpürgelerle yapılması ve geziciler İçin İstanbul camilerinde olduğu gibi beş on terlik bulundurulması güç bir şey olmasa gerek, yol halısı temini de olabilir." ("Tenkitler, Şikâyetler, Di­lekler: Müzenin Temizliği", Selçuk, Sayı: 101, 9 Kasım 1946, s.1/5)

131 Mithat Cemal, Mehmet Akif, İstanbul 1939, s. 211; Hasan Basri Çantay, Âkifname, İstanbul 1966, s. 84; Eşref Edip. Mehmet Akif, İstanbul 1938, s. 91

132 Mevzad Ayaş, "Mehmet Akif'in Zihniyeti ve Düşünce Hayatı", (Eşref Edep, Mehmet Akif içinde), İstanbul 1938, s. 550; Nurettin Topçu, Meh­met Akif, İstanbul 1970, s. 69

Mehmet Akif, Mısır'da bulunduğu senelerde, âlim ve edîb bir şahsiyet olan Abdülvehhâb Azzâm'a {Ö.3959) -ki Kahire üniversitesi Edebiyat Fakülte­si dekanlığı yapmış bir profesördür- Muhammed İkbâl'i tanıtması sayesin­de Azzâm, İkbâl'in eserlerini Arapça'ya tercüme ederek onu Arap âlemi­ne tanıtmıştır. (M. Ertuğrul Düzdağ, Mehmed Akif: Mısır Hayatı ve Kur'ân Meali, İstanbul 2003, s. 70-71)

133 Eşref Edip, a.g.e., s. 110; Mithat Cemal, a.g.e., s. 228

134 Mehmet Akif, Safahat, haz, M. Ertuğrul Düzdağ, İstanbul 1987, s. 244; Safahat, haz. Cemal Kurnaz vd., İstanbul: MEB yay., 2001, s. 284

135 Ali Nihat Tarlan, Mehmet Akif ve Safahat, İstanbul 1971, s. 48

136 Sırât-ı Müstakim ve Sebilü'r-Reşad Mecmualarında çıkan Mehmet Akif Ersoy'un Makaleleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1990, s. 118

137 Hadisenin detayı şu şekildedir: 21 Şubat 1931 günkü Mevlana Müzesini ziyareti sırasında Atatürk'ün dikkatini müzede gördüğü Meviânâ'ya ait Farsça bir rubai çekmiş. Yanında bulunan Hasan Âli Yücel'den bunu oku­yup tercüme etmesini istenmiş. Hasan Âli Yücel rubaiyi okumuş ve Türk­çe'ye şöyle çevirmiş: "Ey keremde, yücelikte ue nur saçıcılıkta güneşin, ayın, yıldızların kul olduğu sen (Allah). Garip âşıklar, senin kapından başka bir kapıya yol bulmasınlar diye öteki bütün kapılar kapanmış, yal­nız senin kapın açık kalmıştır." Atatürk bu tercümeyi dikkatle dinledikten sonra, son cümle üzerinde durmuş: şöyle demiştir: "Demek bütün kapılar kapandığı halde, bu kapı açık oluyor. Doğrusu ben 1923 yılında burayı zi­yaretim sırasında, bu Dergâhı kapatmayalım, müze olarak halkın ziyare­tine açalım diye düşünmüştüm. Bir yıl sonra (Dergâh ve Tekkelerin Ka­patılması Kanunu) çıkar çıkmaz, İsmet Paşa'ya Mevlânâ Dergâhı ve Tür-besi'ni kendi eşyası ile müze haline getiriniz demiştim. Görüyorum kî şu okunan şiirin hükmünü yerine getirmişim. Bakınız ne kadar güzel bir mü­ze oldu burası" demiştir. (Mehmet Önder, Atatürk Konya'da, Ankara 1989, s. 105-106)

138 Mustafa Kemaî Atatürk'ün Mevlânâ ile İlgiii kaydettiğimiz görüşleri İçin bkz. Cemal Kutay, "Atatürk'e Göre Mevlânâ", Yeni Konya Gazetesi, 10.11.1943; "Atatürk ve Mevlânâ'', Tarih ve Coğrafya Dünyası (Mevîânâ Özel Sayısı), 15 Aralık 1959. s, 415-416; Mehmet Önder, Atatürk Kon­ya'da, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1989, s. 2-3 vd.; a. mlf., "Atatürk ve Mevlânâ Sevgisi", İnsan Haklan Hoşgörü ve Mevlânâ Sempozyumu Teb­liğleri. TBMM Kültür Sanat ve Yayın Kurulu Yayınlan, ts., s. 44-49.

139 Atatürk ve Din, der. Sadi Borak, İstanbul 1962, s, 58

140 bkz. Nuri Şimşekler (ed.), Konya'dan Dünya'ya Mevlânâ ve Mevlevilik, Konya 2002, s. 273

141 Mevlânâ Töreni Yapılacak", Selçuk, Sayı: 111, 14 Aralık 1946, s.l; Mevlânâ Anıldı", Selçuk, Sayı: 112, 18 Aralık 1946, s.2

142 Mevlânâ'yı Andık", Babalık, Sayı: 6748, 19 Aralık 1946, s.l

143 Tercüme-i Halim" adlı şiiri için bkz. Alpay Kabacalı, Neyzen Tevfik Ko­laylı (Hayatı-Kişiliği-Şiirleri), İstanbul 1996, s. 185. Ayrıca bkz. Hasan Aktaş, Çağdaş Türk Şiirinde Tarihi Şahsiyetler ve Eserler, Konya 2002, s. 231

144 Öz Duygum" adlı şiiri için bkz. Kabacalı, a.g.e., s. 167. Ayrıca bkz. Ha­san Aktaş, Yeni Türk Şiirinde Mevlânâ Okulu ve Misyonu, Edirne 2002, s. 37-38

145 Türk romanlarında işlenen Mevlânâ ve Mevlevilik bilgileri hakkında bkz. İnci Erginün, "Romancılarımız ve Mevlânâ", Selçuk Üniversitesi 2. Milli Meviânâ Kongresi Tebliğleri, Konya 1987, s. 27-36

146 bkz. Reşat Muri Güntekin, Çalıkuşu, İstanbul: İnkılap Kitabevî, 53. baskı, s. 252-278

147 Mehmet Önder, Mevlânâ ve Mevlevilik, Aksoy yay. 1998, s. 255

148 Asaf Halet Çelebi, a.g.e.. s. 93-94. Ayrıca bkz. A. Schimmel, Tasavvufun Boyutları, s. 370-373

149 Nilgün Açık, "Mevlana ve Mevlevi Tarikatının Eğiticiliği", III. Uluslararası Meviana Kongresi, Konya 2004, s. 104-109

150 Yahya Kemal, "İsmail Dedenin Kainatı", Eski Şiirin Rüzgarıyle, İstanbul 1962, s. 95

151 A. H. Tanpınar, Yahya Kemal, İstanbul 1962, s. 19. Mevlânâ ve Mesne-üfnin Yahya Kemal üzerindeki tesiri hakkında detaylı bilgi için bkz. Meh­met Demirci, Yahya Kemal ve Mehmet Akif'te Tasavvuf, İzmir 1993

152 Mektubat, s. 25; Emirdağ Lahikası 1, Mektup no: 160, s. 215; Emirdağ Lahikası II, Mektup no: 138, s. 221. Said Nursi'nin; "Hz. Mevlânâ benim zamanımda gelseydi Risâle-i Nur'u yazardı. Ben de Hz. MevSânâ zamanın­da gelseydim Mesnevî'yi yazardım. O zaman hizmet Mesnevî tarzındaydı, şimdi Risâie-i Nur tarzındadır." dediği de nakledilmektedir, (bkz. Mecmet-tin Şahiner, Son Şahitler, IV, 150)

153 Necmettin Şahiner, Bilinmeyen Taraftarıyla Bediüzzaman Said Nursi, İs­tanbul 2004, s. 431, 433, 439; Abdülkadir Badıllı, Bediüzzaman Said Nursi: Mufassal Tarihçe-i Hayatı. İstanbui 1990, s. 1629. 1635

154 Şahiner, a.g.e.. İstanbul 2004, s. 433

155 Şahiner, a.g.e.. s. 431

156 Necip Fazıl, Hasan Âli Yücel hakkında şu değerlendirmeyi yapmaktadır: "Maarif Vekili bulunduğu yıllar içinde, gâh iş ve menfaat İcabı Cumhur Re-isi'nin validesine yanık sesiyle Kur'ân okuyan ve dindar görünen, gâh bazı tasavvuf meraklılarına Mevlevi dervişi geçinen... fakat hakikatte sa­mimiyetsizlik, halisîyetsizlik, asliyetsizükîen başka hiçbir şeye ruhu yat-mıyan Hasan Âli Yücel." ("Kapak Resmimiz", Büyük Doğu, Sayı: 68, 17.10.1947)

Eşref Edip ise şunları yazmıştır: "Maarif vekili Hasan Âli Yücel o zaman­lar İnönü'nün akıl hocası idi. O Hasan Âli ki Kur'an yazısı âyetler, sureler yazıldığı için din kitaplarını bütün memleketten kamyonlarla toplatıyor, polis karakollarında ayaklar altında parçalatıyordu." (Mehmet Akif, 1, İs­tanbul 1962, s. 204)

Ancak Peyami Safa'nın da belirttiği üzere, "İnsanları, bilhassa politikacılan, siyasî icapların dışında anlamak zordur. Yücel de bu icapların kurbanı İdi." (bkz. Ahmet Güner Sayar, Hasan Âli Yücel'in Tasavvuf! Dünyası ve Mevlevîliği, istanbul: Ötüken Yayınlan, 2002, s. 132)

157 Mehmet Önder, Yeşil Kubbe'nin Gölgesinde, Ankara 1995, s. 73

158 Hasan Âli Yücel, "Mevlânâ ve Mevlevilik", Mevlânâ: Resimli Hayafın İla­vesi, İstanbul 1953, s. 4; Sayar, a.g.e.. s. 28

159 Hasan Âli Yücel, "Tekkenin Arka Bahçesinde", 20. Asır, Sayı. 21, (3.3.1953); Hasan Âli Yücel, Geçtiğim Günlerden, İstanbul 1990, s. 48; Sayar, a.g.e., s. 32

160 Hasan Âli Yücel, Geçtiğim Günlerden, s. 21; Sayar, a.g.e., s. 34

161 Mustafa Kara, "Doğumunun 100. Yıl Dönümünde Mevlevi Bir Maarif Ve­kili", Dergah, Sayı: 100, 1998, s. 30

162 Sayar, a.g.e., s. 45

163 İsmail Kara, "Hasan Âli Yücel'den İtibaren", Yeni Şafak, 16.11.1995

164 Sayar, a.g.e., s. 74

165 Sayar, a.e., s. 68

166 Sayar, a.e., s. 34, 39, 40, 42, 106-107, 146

167 Sayar, a.e., s. 103, 111

168 Hasan Âli Yücel, "Mevlânâ mı Mevlevilik mi?", 20. Asır, Sayı. 125 (1955), s. 7

169 Hasan Âli Yücei, "Hz. Mevlânâ'nın Rubaileri", Hayat, Sayı: 57, 1927, s. 13

170 Hasan Âli Yücel, "Mevlânâ ve Mevlevilik", Mevlânâ: Resimli Hayat'ın İla­vesi, İstanbul 1953, s. 5; Sayar, a.g.e., s. 113-114

171 Hasan Âli Yücel, "Sayın Maarif Vekilimiz Tarafından Gönderilmiştir", Konya Halkevi Kültür Dergisi, Sayı: 53-56, 1943, s. 9; Sayar, a.g.e., s. 28

172 Hasan Âli Yüce!. Hürriyet Gene Hürriyet, II, Ankara 1966, s. 558; Sayar, a.g.e., s.84

173 Hasan Âli Yücel, İngiltere Mektupları, Ankara 1958, s. 6; Sayar, a.g.e., s. 77

174 Hasan Âli Yücel'den F. M. üziuk'a 15.9.1957 tarihli mektuptan

175 Hasan Âli Yücel, "Mevlânâ ve Mana", Cumhuriyet, 22.12.1957

176 Sayar, a.g.e., s. 188-189

177 Turan Alptekin, Ahmet Hamdı Tanpmar, İstanbul 2001, s. 81

178 bkz. İnci Erginün, "Romancılarımız ve Mevlânâ", Selçuk üniversitesi 2. Milli Mevlânâ Kongresi Tebliğleri, Konya 1987, s. 32

179 Ahmet Hamdi Tanpınar, Beş Şehir, İstanbul: Dergah Yayınları, 1987, s. 160. 163

180 Mevlânâ" adlı bu şiir için bkz. Nazım Hikmet Ran, İlk Şiirler, İstanbul 1987, s. 100

181 Aşağıda nakledilen bilgiier için bkz. Şamil Kucur, "Mevlevi Mazım Hik­met", Aksiyon, Sayı: 164 (24.01.1998); Mahmut Erol Kılıç, "Nâzım Hik­met'in Bir Şiirine Uygulanan Sansür", Dergâh, Sayı: 86 (Nisan 1997)

182 Bu kitap ilk kez 1965 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanmıştır.

183 Bu şiir için ayrıca bkz. Hâlid Fahri Ozansoy, Edebiyat Kıraati Numunele­ri, İstanbul 1923

184 Yukarıda nakledilen bilgiler için bkz. Şamil Kucur, "Mevlevi Nazım Hik­met", Aksiyon, Sayı: 164 (24.01.1998); Mahmut Erol Kılıç;, "Nâzım Hik­met'in Bir Şiirine Uygulanan Sansür", Dergâh, Sayı: 86 {Nisan 1997)

185 Hasan Aktaş, Yeni Türk Şiirinde Meviânâ Okuiu ve Misyonu, s. 45

186 Bu hususta geniş bilgi için bkz. İnci Erginün, "Romancılarımız ve Meviâ­nâ", Selçuk Üniversitesi 2. Milii Meviânâ Kongresi Tebliğleri, Konya 1987, s. 27-36

187 Erginün, a.g.e., s. 27

188 Selahattin Arslan. "Halide Edip Adıvar ve Sinekli Bakkal üstüne", Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 48 (Şubat 2004)

189 100 Halide Edip Adıvar, "Mevlâna İhtifali Yaklaşırken Konya Gençliğine

Öğüt", Cumhuriyet Gazetesi, 18.11.1959. Bu yazı için ayrıca bkz. Hilmi Yücebaş, Edebiyatımızda Mevlana, İstanbul: LSM yay. 2005, s. 33-35

190 İnci Erginün, "Halide Edib ve Mevlevilik", Mevlana ve Yaşama Sevinci, haz. Feyzi Halıcı, Konya 1978, s. 39-40

191 bkz. Halide Edib Adıvar, Sinekli Bakkal, haz. Mehmet Kalpaklı-S. Yeşim Kalpaklı, İstanbul: Özgür yay., 2003, s. 30-31, 68-70, 77-85, 104, 113-114, 182, 209, 236, 283

192 Fuat Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara 1981, s. 224 Köprülü, a.g.e., s. 227, 231

193 Aşık Veysel Şatiroğlu, Dostlar Beni Hatırlasın, İstanbul 1971, s. 249-250. Ayrıca bkz. Mehmet Önder, Mevlânâ Şiirleri Antolojisi, s. 97-98

194 Hiimi Ziya ülken'in "Mevlânâ ve Muhiti" adlı makalesi ve oradan alıntı­lanan bu pasaj için bkz. Hilmi Yücebaş, Edebiyatımızda Mevlana, İstan­bul: L&M yay. 2005, s. 19. Ayrıca bkz. Nuri Şimşekler (ed.), Konya'dan Dünya'ya Mevlânâ ve Mevlevilik, Konya 2002, s. 53

195 bkz. Yavuz Bülent Bakiler, "Arif Nihat Asya'nın Mevlevi Şeyhliği", Türk Edebiyatı, Kasım 2004. Bu makaleye göre, Arif Nihat Asya, Üsküdar Mevİevîhanesi şeyhi Ahmet Remzi Akyürek'in müridi olarak dedelik mertebesine yükselmiştir.

196 A. Nihat Asya, Kubbe-i Harda, Ankara 1956, s. 78

197 Asya, a.g.e., s. 72

198 Nurettin Topçu, İslâm ve İnsan-Mevlânâ ve Tasavvuf, İstanbul 2002, s. 115

199 Nurettin Topçu, a.g.e., s. 115

200 Nurettin Topçu, a.g.e., s. 113

201 Mustafa Kara, Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi, İstanbul 1999, s. 294; a.mlf., Günümüz Tasavvuf Hareketleri, İstanbul 2002, s. 180

202 Ömer Faruk Akün, "Gölpınarlı, Abdülbaki", TDVİA, XIV, 146-147

203 Abdülbaki Gölpınarlı, MevlevîÂdâb ve Erkânı, İstanbul 1963, s. 3-4

204 Mehmet Kaplan, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar, İstanbul 1987, II, 10

205 Mehmet Kaplan, "Mevlânâ ve İnsanlık", Hisar Dergisi, Ocak 1974

206 bkz. A. Süheyl Ünver, "Eski Mevlevilik Ruhiyatında San'âtm Başarı Et­kisi", Meviânâ Sevgisi, haz. Feyzi Halıcı, Konya 3981, s. 12

207 bkz. Ahmed Güner Sayar, A. Süheyl Cİnver (Hayatı, Şahsiyeti ve Eser­leri), İstanbul: Eren yay. 1994, s. 496

208 A. Süheyl Ünver, "Mevlânâ'mızın Sözleri ve Hallerinden Alınacak Ders­ler", İslâm Medeniyeti Mecmuası, Sayı: 6 (1968), s. 18. Aynı makale için ayrıca bkz. Vedat Geni;, Mevlânâ İle İlgili Yazılardan Seçmeler, İs­tanbul 1994, s. 291

209 bkz. Sayar, a.g.e., s. 494

210 Sayar, a.e., s. 495

211 Sayar, a.e., s. 495

212 Sayar, a.e., s. 495

213 A. Süheyt Önver, Sevâkıb-ı Mevlânâ (Mevlânâ'dan Hatıralar), İstanbul 1973, s. V

214 Sadi İrmak, "Mevlânâ'da Lirizm", Mevlânâ Sevgisi, haz. Feyzi Halıcı, Konya 1981, s. 9

215 Sadi Irmak, "Mevlana", Yeni Sabah, 10.12.1961. Bu yazı için ayrıca bkz. S. Irmak, "Mevlana", Mevlânâ Güldestesi, haz. Mehmet Önder, An­kara 1972, s, 45

216 bkz. Mesnevi, I, beyit nr. 35-246

217 Sadi Irmak, "Mevlânâ'nın Dehâsı", 687. Yıldönümünde Mevtana, Kon­ya 1960, s. 5-6. Ayrıca bkz. Sadi Irmak, "Mesnevî'de Psiko-Somatik ve Psiko-Analitik Bir Teşhis", Mevlânâ Güldestesi, Konya 1964, s. 40-51

218 Şefik Can, Mevlânâ: Hayatı Şahsiyeti ve Fikirleri, İstanbul 2003, s. 13

219 Hasan Aktaş, Yeni Türk Şiirinde Mevlânâ Okulu ve Misyonu, s. 94. Bu tespitin örneklerleri için, Aktaş'm mezkur kitabının tamamı incelenmelidir.

220 Osmanlı Kasidesi" adlı bu şiiri için bkz. Attila İlhan, Yasak Sevişmek, Ankara 1983, s. 68

221 Sezai Karakoç, Mevlânâ, İstanbul 1996, s. 7

222 Karakoç. a.g.e., s. 75-75

223 Karakoç, a.g.e.. s. 77

224 bkz. Hayrettin Karaman, "Mevlânâ Bir Allah Kuludur, Resulullah Çırağıdir", Konya, Büyükşehir Belediyesi Yayın Organı, Kasım-Aralık 2000, s. 14-17. Aynı makale için ayrıca bkz. Nuri Şimşekler (der.), Mevlâ nâ'nın Düşünce Dünyasından (içinde), Konya 2004, s. 13, 22; Hayret­tin Karaman, "Mevlana Bir Allah Kulu'dur, Peygamber Çırağıdır", İslam . Işığında Günün Meseleleri, İstanbul, 2001, http://www.hayrettinkara-, man,net/kitap/meseleler/Q497.htm Erişim: 14 Aralık 2004; a. mlf., "Türkiye'de Dinî Bilginin Kaynak ve Metodu Üzerine", isiam İşığında Günün Meseleleri, İstanbui, 2001, http://www.hayrettinkaraman.net/ki-tap/meseieler/0378.htm Erişim: 14 Aralık 2004

225 A. Yaşar Ocak, "13.-14. Yüzyıllar Anadolu'sunun İki Büyük Cezbeci ve Estetikçi Şair Sufîsi: Celâleddİn-i Rûmî ve Yunus Emre'', "Bir 13. Yüzyıl Mutasavvıfı ve Sûfîsi Olarak Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî", Türk Sûfîliği-ne Bakışlar, İstanbul 1996, s. 122-İ47

226 bkz. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 46 (Aralık 2003)

227 Yaşar Nuri Öztürk, Mevlânâ ve İslâm, İstanbul 1993, s. 64

228 Veled Çelebi, Muhtasar Menâkıb, s. 15'ten nakleden Asaf Halet Çeiebİ. a.g.e., s. 28. Ayrıca bkz. Fürûzanfer, a.g.e., s. 60; Midhat Bahari Beytur, Mesnevi Gözüyle Mevlânâ (Şiirleri, Aşk ve Felsefesi), İstanbul 1965, s. 91

Kelime-i Muhartımediyye'de Üâhî aşkı-anlatırken, -ismini zik-retmeksizin- Mevlânâ'nın Arapça bir .gazelinden bir beyit al­mıştır. 140

Bediüzzaman Fürûzanfer der ki: Mevlânâ, şu beyitteki "cevher madeni" sözü ile görünüşte Muhyiddin İbnü'l-Arabî'yi kastetmektedir: "Salih da­ğında o cevherden bir maden olup / Biz o cevher dolayısıyla Şam deni­zinde gark olmuşuz.7' İbnü'l-Arabl Şam'da ölmüş, Salihiye'de gömül­müştür. (Fürûzanfer, a.g.e., s. 58) S. N. Ergün de aynı konuda daha ön­ce şunu kaydetmiştir: "Mevlânâ, İbnü'l-Arabî'nin yüksek hikmetler içe­ren Fusûsu'i-Hikem'ini ve diğer eserlerini okumuştur. Bir gazelinde onun için şöyle der: Cebel-i Saliha içinde inciden bir hazine vardır / Biz onu İstemek için Şam denizine daldık. Diğer bir beyitinde: Aferin İbnü'l-Arab, saad aferin, tarzında teveccüh göstermiştir." (S. M. Ergün, Mevla-na, Kanaat ktp. 1932, s. 7'den nakleden İsmet Kayaoğlu, Mevlana ve Mevlevilik, Konya 2002, s. 14)

229 Mevlânâ'nın Dîvân-ı Kebîr'inde yer alan beyit şudur: "Benim âşık oldu­ğum, halk arasında sahih oldu /Fakat kime aşık olduğumu bilemedi­ler." bkz. A. Avni Konuk, Fusûsu'l-Hikem Tercüme ve Şerhi, haz. Mus­tafa Tahrali-Selc.uk Eraydın, İstanbul 1992, IV. 348-351; Nuri Genços-man, Fusûsü'l-Hikem Tercümesi, İstanbul 1992, s. 333

230 Câmî, a.g.e.. s. 516.

231 Devletşah Emin b. Alaüddevle, Tezkire-i Devletşâh, çev. Necati Lugal, İstanbul 1977, II, 249. Ayrıca bkz. Fürûzanfer, a.g.e., s. 25

232 Ahmed Eflâki, Ariflerin Menkıbeleri, haz. Tahsin Yazıcı, Ankara 1986, I. 291-292; Annemarie Schimmel, Mevlânâ Celâleddîn Rûmî'nin Şark ve Garpta Tesirleri, Ankara: Gutenberg Matbaası, ts., s. 14

233 Ahmed Eflâkî, a.g.e., İstanbul 1986, !, 291-292; Bediüzzaman Fürûzan-fer, Mevlânâ Celaleddin, s. 172-181; Asaf Halet Çelebi, Mevlânâ ve Mev­levîlik, Ankara 2002. s. 79. Fürûzanfer'e göre; Sa'dî'nin Mevlânâ ile gö­rüştüğüne dair verilen bilgiye şimdilik Acâibü 'İ-Bütdan adlı eserden baş­ka bir yerde rastlanmamıştır, (a.g.e., s. İ72)

234 Tahsin Yazıcı, "Hâfız-ı Şîrâzî", TDVİA, XV, 105

235 Asaf Halet Çelebi, Mevlânâ ve Mevlevîlik, İstanbul 2002, s. 79. krş. Ha­fız Dîvânı, çev. Abdülbaki Gölpınarlı, İstanbul 1992, s. 453

236 Hafız Dîvânı, s. 435

237 Eğer; "Hafız, Hâce Celaleddin Turan Şah hakkında kasideler yazmıştır" (Tahsin Yazıcı, "Hâfız-ı Şîrâzî", TDVİA, XV, 104) tespitini dikkate alacak olursak, yukarıdaki mısralarda Hâfız'ın methettiği kişi Mevlânâ Celâled-dîn-i Rûmî değildir. Ancak diğer taraftan Hafız, Dfuân'ında bu kişiden bahsederken "Turanşah" (s. 339, 493, 529, 655), "Hâce Turanşah" (s. 656) ifadelerini kullanıp, "Celaleddin" lakabı ile birlikte hiç anmamış ol­masına binaen, mısralarda kastedilenin kişinin Hz. Mevlânâ olması da muhtemeldir.

238 Molla Câmî hakkında yukarıdaki bilgiler için bkz. Mehmet Önder, "Mol­la Câmî'de Mevlânâ Hayranlığı", Selçuk üniversitesi 6. Millî Mevlânâ Kongresi, Konya 1993, s. 75-82. Ayrıca bakılabilir: Mehmet önder, "Molla Câmî'de Mevlânâ Hayranlığı", Mame-i Aşina Dergisi, Yıl: 5 (2003), Sayı: 13-14, s. 19-28

239 bkz. Nuri Şimşekler (ed.). Konya'dan Dünya'ya Mevlânâ ve Mevlevilik, Konya 2002, s. 294

240 H. Ritter, "Celâleddin Rûmî", MEBİA, 1İI, 58. bkz. Bedîüzzaman Fürûzan-fer, Meviânâ Celâleddîn, trc. Feridun Nafiz Uzluk, İstanbul 1963; Orhan Bilgin, "Bedîüzzaman Fürûzanfer", TDVİA, V, 327-328

241 bkz. Feridun Nafiz Uzluk, "Mevlânâ Hakkında", Türk Edebiyatı, Sayı: 29 (Mayıs 1974), s. 37. Aynı makale için ayrıca bkz. Vedat Genç, Mevlânâ İle İlgili Yazılardan Seçmeler, İstanbul 1994, s. 289

242 Hakkında bilgi için bkz. Tahsin Yazıcı, "Hümâî", TDVİA, XVIII, 478-479

243 Hamid Algar, "Humeynî", TDVİA. XVIII, 363

244 İmâm Rûhullah Musevî Humeynî, ö. 1989

245 bkz. Hamid Algar. "İmam Humeyni'nin Hayat Hikayesi", İmam Humey-ni, Derleme, Daru't-Takrib Yay., İstanbul ts,, s. 15-20; Ali Bulaç, "Glema Geleneğinin Devrimci İmamı", a.g.e,, s, 65; Cafer Subhani, "İmam Hu-meyni'nin İJim ve Amel Yönünden Kuşatıcılığı", a.e., s. 254-255; Rıza Üstadı', "İmam Humeyni'nin Eserleri", a.e., s. 329-333

246 Hamid Algar, "Humeynî", TDVİA, XVIII, 363

247 Seyyid Ahmed Fihri, Şerfı-i Dua-yİ Seher'e giriş, Tahran 1981, s. vııı

248 Tahran 1372 hş