bolalarga va shu damning o’zida yordam olmasa o’lib qolishi mumkin bo’lgan shikastlanganlarga birinchi navbatda birinchi tibbiy yordam ko’rsatiladi;
son suyagi ochiq sinib, arteriyadan qon ketib turgan mahalda birinchi navbatda hayot uchun xatarli bo’lgan qon ketishini to’xtatish. keyin jarohatga steril bog’lam qo’yish va shundan keyingina oyoqni qimirlamaydigan qilib bogiashga kirishish lozim. Bunda singan joyni qimirlamaydigan qilib qo’yish uchun maxsus shina solib bogiash yoki qo’lida bor bo’lgan boshqa vositalardan foydalanish kerak.
Birinchi tibbiy yordamning hamma usul-amallarini ehtiyotkorlik bilan avaylab bajarish lozim. Qo’pol harakatlar qilinadigan bo’lsa, shikastlangan kishiga zarar qilishi va uning ahvoli yomonlashib qolishi mumkin. Birinchi tibbiy yordam ikki yoki bir necha kishi tomonidan ko’rsatilishi mumkin. JABRLANGANLARGA BIRLAMCHI TIBBIY YORDAM KO’RSATISH. Har bir inson umrini uzaytirish, sog’lig’ini saqlash va mustahkamlashmuammolarini hal etish sog’liqni saqlash sohasining muhim vazifasidir.Mamlakatimizda bu masalalar davolash-profilaktika yordamining, shujumladan axoliga tez tibbiy yordam ko’rsatishning tashkiliy shakllarinidoimiy takomillashtirish orqali amalga oshiriladi. Sog’liqni saqlashmasalalarini to’g’ri tashkil qilish nazariya va amaliyotning uzviy bog’liqligidan kelib chiqadi, ya’ni xozirgi zamon tibbiyot fani erishganyutuqlarni amaliyotga tatbiq qilish bilan chambarchas bog’liqdir.O’z vaqtida ko’rsatilgan birinchi tibbiy yordam ko’pincha baxtsizxodisalar va to’satdan kasallanish xollarida shikastlanganlar va bemorlarhayotini saqlab qolishda hal qiluvchi omilga aylanadi. Hech bo’lmagandakasallikning davomiyligiga, vaqtincha ishga layoqatsizlik va nogironlikkasezilarli ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Shu bilan bir qatorda, tibbiyot rivojiningxozirgi darajasida birinchi va malakali tibbiy yordamning o’z vaqtidako’rsatilishi o’ziga xos ijtimoiy va iqtisodiy ahamiyat kasb etadi. «Fuqarolar sog’lig’ini saqlash to’g’risida»gi qonunning 30-bandidaichki ishlar organlari xodimlari jarohat olingan joyda, «Tez tibbiy yordam»xizmatini kutmasdan, birinchi tibbiy yordam ko’rsatishlari kerakligi