İ Ç İ ndek I l e r cilt I ab müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı
Yüklə 7,49 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Diğer Gelirler
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu
K I S A L T M A L A R
1 Akreditasyon alanında, uluslararası yapılanmaya uygun olarak tesis edilen Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) Kuruluş ve Görevleri hakkında kanun 4 Kasım 1999 tarih ve 23866 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. TÜRKAK Kanunu hazırlanırken bu alanda genel kabul gören EN 45000 (yeni EN ISO 17000) serisi standartlar, Avrupa ülkelerinin mevzuatı ve mevcut uygulamalar esas alınmıştır. TÜRKAK’ın oluşturulmasında; - Tarafsız olması, - Standart hazırlayan, test ve belgelendirme yapan kuruluşlardan ayrı ve bağımsız bir yapıya sahip olması, - Sistemin işlemesinde devamlılık sağlayacak mali güce sahip bulunması ilkeleri benimsenmiştir. TÜRKAK, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idari ve mali özerkliğe sahip bir şekilde yapılandırılmıştır. 2 TSE; Türk standartlarının hazırlanması veya hazırlatılması ve yayımının yanısıra halihazırda, sınai metroloji ve kalibrasyon, laboratuar, madde, mamul ve hizmet uygunluk değerlendirmesi ve belgelendirilmesi, kalite bilincinin yaygınlaştırılması ve kalite sistemlerinin (TS EN ISO 9000 ve TS-ISO 14000) belgelendirilmesi gibi hizmetleri de yürütmektedir. TSE, Gümrük Birliği ve AB ile ilişkiler çerçevesinde de Topluluk ile ticari ilişkilere yön veren teknik mevzuatta atıfta bulunulan Avrupa standartlarının (CEN/CENELEC) Türk standardı olarak hazırlanması ve kabulü faaliyetlerinin yerine getirilmesini sağlamaktadır. TSE Avrupa standart teşkilatları CEN/CENELEC Bağlı Üyesi (affiliate member) konumundadır. TSE’nin Kalibrasyon Laboratuarları, son 10 yılda uygulanan program çerçevesinde uluslararası izlenebilirlikleri tesis edilmiş olup, personel, teçhizat ve hizmetleri Almanya DKD-PTB’den akredite ettirilmiştir. TSE, EOQ (Avrupa Kalite Teşkilatının) üyesi bulunmaktadır. Söz konusu kuruluşa üye 33 üye ülkenin kalite kuruluşları birbirlerinin belgelerini tanıma yönünde bir anlaşma yapmamakla birlikte, karşılıklı iyi niyet göstermektedir. Ayrıca, TS-ISO 9000 Sistem Hizmet Belgeleri ve TS-ISO 14000 Çevre Yönetimi belgelerinin karşılıklı tanınması uygulamaları da devam etmektedir. TSE aynı zamanda EOQ bünyesinde tesis edilen Personel Belgelendirme Sistemine katılımla ilgili çalışmalarını nihai aşamaya getirmiş bulunmaktadır. TSE-Deney Laboratuarları Merkezi; IECEE-CB (Certification Body=Belgelendirme Kuruluşu) Sistemi, CCA (CENELEC Certification Agreement=CENELEC Belgelendirme Anlaşması), HAR (Elektrik Kabloları Anlaşması) ve KEYMARK (Avrupa Anahtar Markası) Anlaşmalarına taraf olmuştur. Gümrük birliği ve tam üyelik süreci kapsamında, kalibrasyon, deney ve belgelendirme konularında yeniden yapılanmaya gidilerek Belgelendirme Merkezi, Deney Merkezi ve Kalibrasyon Merkezleri ihdas edilmiştir. Bu merkezler, EN 45000 (yeni EN ISO 17000 serisi standartlar) standartlarına göre organize edilmiş ve kalite sistemleri çalışır hale getirilmiştir. Enstitü, uyum çalışmaları ilerleyen ve yürürlüğe girmesi kesinleşen konularda personel eğitimi yanında sanayinin ihtiyaç duyduğu alanlarda da eğitim ihtiyacını karşılamaya çalışmaktadır. Sözkonusu eğitim programları, TSE’nin finasman kaynaklarının yanında, AB tarafından mevcut diğer fon ve finansman kaynaklarına müracaat edilerek düzenlenecektir. 3 Türkiye ile AB ortaklık hukukunda serbest dolaşım Ankara Anlaşması ve Katma Protokol’de ayrıntılı olarak düzenlenmiş ve Türkiye-AB Ortaklık Konseyi bu anlaşmaların ilgili maddelerine dayanarak serbest dolaşım nihai hedefinin tedrici olarak gerçekleştirilmesine yönelik 1/80 sayılı Kararı almıştır. Bu Karar esas olarak üye ülkelerde Türk işçilerinin ve aile bireylerinin istihdam piyasasına giriş koşulları, ücret ve çalışma koşulları bakımından üye ülke vatandaşlarıyla muamele eşitliği ve Türk işçilerinin diğer üçüncü ülke vatandaşlarına göre işe yerleştirilmede öncelik hakkı gibi hususları düzenlemektedir. Sözkonusu Ortaklık Konseyi Kararı, ilişkilerin beklendiği şekilde seyredememesi nedeniyle geliştirilememiş ancak, ATAD’ın 1986 yılından beri aldığı çeşitli kararlarla 1/80 sayılı Kararın birçok hükmüne yorumlar getirmiştir. Sadece 1/80 sayılı Kararı yorumlayan 17 dolayında Divan Kararı mevcuttur. Topluluk müktesebatının Divan Kararlarının getirdiği yorumlar çerçevesinde güncelleştirilmesi, AB’nin sık sık başvurduğu bir yöntem olup benzer bir uygulamanın 1/80 sayılı Karar için de yapılmasına ihtiyaç vardır. 1/80 sayılı Kararı, Divanın yorumlarının dercedilmesiyle geliştirecek ve üye ülkelerde yasal olarak çalışan ve ikamet eden vatandaşlarımızın serbest dolaşım hakkının Türkiye’nin üyeliğini beklenmeden gerçekleştirilmesini sağlayacak yeni Ortaklık Konseyi Kararlarına ihtiyaç bulunmaktadır. Türkiye müktesebat uyumunu sürdürürken, ortaklık hukukunun serbest dolaşım boyutunun da buna paralel olarak sürdürülmesi önem arzetmektedir. 4 3/80 sayılı Kararla ilgili olarak ise tam bir tıkanıklık söz konusudur. 3/80 sayılı Kararın uygulanması, uygulama tüzüğü çıkarılamadığı için mümkün olmamıştır. Konsey, bu Tüzüğün uygulama tüzüğünü 1983 yılında Komisyona önermiş ancak bu tüzük önerisi siyasi nedenlerle kabul edilememiştir. 3/80 sayılı OKK hükümlerinin yorumlandığı iki adet ATAD Kararı 3/80 sayılı Kararın Topluluk müktesebatının bir parçası olduğunu ve kabul edildiği tarihten itibaren yürürlükte olduğunu, işlem eşitliği gibi açık ve kesin hüküm bildiren maddeler doğrudan etkiye sahip bulunmakla birlikte koordinasyon kuralları gerektiren bazı maddelerin doğrudan etkiye sahip bulunmadığı hususlarını açıklığa kavuşturmuş olup, bir bakıma Konseyin 3/80 sayılı Kararın Uygulama Tüzüğünü çıkarma yükümlülüğüne işaret etmiş bulunmaktadır. Komisyonun 1983 yılında hazırlayarak Konseye sunduğu ancak siyasi nedenlerle çıkarılamayan Uygulama Tüzüğünü yeniden Konseye sunma hususunda irade eksikliği bulunmaktadır. Bu durumda, 3/80 sayılı Kararın yerini alacak ve koordinasyon maddelerinde 1408/71 sayılı AB tüzüğüne atıfta bulunan yeni bir OKK çıkartılması halinde 3/80 sayılı Karar, bununla ilgili bir uygulama tüzüğü çıkarılmasına gerek bulunmaksızın yürürlüğe girmiş olacaktır. Türk tarafı sosyal güvenliğin koordinasyonunu temine yönelik olarak mevzuatını AB müktesebatına uyumlu hale getirme çalışmalarını sürdürürken mevcut ortaklık hukukunun da geliştirilmesini sağlayacak şekilde Ortaklık Konseyinin sosyal konularla ilgili olarak toplanması ve yeni kararlar alması gerekmektedir. Üye ülkelerde yasal olarak çalışan ve ikamet eden ve bu ülkelere sosyal güvenlik primlerini düzenli olarak ödeyen Türk vatandaşlarının sosyal güvenlik haklarının koordinasyonu ivedilikle gerçekleşmelidir. 1980 yılında sonuçlandırılan Kararlardan kaynaklanan hakların kullanılması ve gerçekleştirilmesi Türkiye’nin üyeliğinin gerçekleşmesi ile ilişkilendirilmemelidir. 5 Türkiye’nin sosyal güvenlik alanında tamamlamış olduğu on sekiz anlaşma bulunmaktadır. Yukarıda da belirtildiği üzere, on üç tanesi yürürlükte olup, Kanada, Arnavutluk, Gürcistan, Romanya ve Azerbaycan ile yapılmış bulunan toplam beş adet anlaşma yakın bir zamanda yürürlüğe girecektir. Diğer taraftan, Quebec ve Özbekistan ile anlaşma tamamlanmasına yönelik görüşmelere devam edilmektedir. Ayrıca, Avusturya ile yapılmış bulunan anlaşma, anılan ülkenin tek taraflı kararı ile iptal edilmiş olup, imzalanan yeni anlaşma henüz yürürlüğe girmemiştir. 6 Bununla birlikte, bu konudaki Türk mevzuatı İkinci Konsey Direktifi ile büyük ölçüde uyumludur. 7 Türk mevzuatında, şirket birleşmeleri konusu genel hatlarıyla düzenlenmiştir ve ayrıntılı hükümler içermemektedir; bununla birlikte söz konusu Direktif bu konuda kapsamlı ve ayrıntılı hükümler içermektedir. 8 Bununla birlikte, Türk mevzuatına göre, anonim şirket biçimindeki sigorta şirketleri dışında halka açık sınırlı sorumlu şirketlerin bölünmesi konusunda herhangi bir düzenleme ve hüküm yoktur. Bu noktadan hareketle ” karşılığı Türk mevzuatının olmadığını” söylemek mümkündür. Diğer taraftan, bu Direktife göre üye devletler halka açık sınırlı sorumlu şirketlerin bölünmesi konusunda düzenlemede bulunmaya zorlanamazlar. 9 Genel olarak, bu konudaki Türk mevzuatı söz konusu Direktifle uyumlu görülmektedir. Bununla birlikte, anılan Direktif daha kapsamlı ve detaylı hükümler içermektedir. 10 Tam üyelik anından önce uyum gerekmemektedir. 11 Bununla birlikte, Sermaye Piyasası Kanununa tabi anonim şirketler ile ilgili Türk mevzuatı büyük ölçüde Direktif ile uyumludur, oysa Sermaye Piyasası Kanununa tabi olmayan anonim şirketler ile bu Direktif kapsamındaki diğer şirketler açısından ilgili Türk mevzuatının uyumlaştırılmaya ihtiyacı vardır. 12 Özellikle, Sermaye Piyasası Kanununa tabi olmayan anonim şirketlerle i ilgili uyumlaştırmaya ihtiyaç vardır. Sermaye Piyasası Kanununa tâbi anonim şirketler ile ilgili Türk mevzuatı bu Direktif ile büyük ölçüde uyumludur. Fakat, söz konusu Direktifin aksine Sermaye Piyasası Kanununa göre, konsolide yıllık raporların ve hesapların tutulması ihtiyarîdir. 13 Topluluk Hukukunun aksine, bağımsız dış denetim Türk hukukuna gore zorunlu bulunmamaktadır. 14 Sadece Ek 1 ile uyumludur. 15 Türkiye, halihazırda Kyoto Sözleşmesi’ne ve Eklerine Akit taraftır. Söz konusu çalışmalar, AB’yle aynı zamanda tamamlanması beklenen Revize Kyoto Sözleşmesinin benimsenmesi için yapılmaktadır. 16 Türkiye, halihazırda Kyoto Sözleşmesi’ne ve Eklerine (A.1, A.2, A.3, B.1, E.3 VE F.5) taraftır. Revize Kyoto Sözleşmesinin, AB ile eş zamanlı olarak kabulü için gerekli çalışmalar yapılmaktadır. Yüklə 7,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|